Sau các cuộc phát kiến địa lý vào thế kỷ 15 và 16, cấu trúc xã hội và địa vị kinh tế của các tầng lớp trong xã hội châu Âu đã có nhiều thay đổi đáng kể. Dưới đây là những điểm chính về sự thay đổi địa vị kinh tế xã hội của các tầng lớp thương nhân, chủ xưởng, chủ ngân hàng và dân thành thị, thợ thủ công, người làm thuê và nông dân mất đất:

1. **Tầng lớp thương nhân**:
- Trước đây, thương nhân chủ yếu có vai trò giao thương trong khuôn khổ địa phương. Sau các cuộc phát kiến, họ tiếp cận được nhiều thị trường mới, từ đó gia tăng quy mô và lợi nhuận kinh doanh.
- Thương nhân trở thành những nhân vật quan trọng trong việc buôn bán hàng hóa xa xôi. Họ có khả năng tích lũy vốn lớn và dần dần gia tăng ảnh hưởng chính trị và xã hội.
- Những người thành công trong thương mại thường trở thành những nhà đầu tư lớn và có vai trò quyết định trong nền kinh tế.

2. **Chủ xưởng và chủ ngân hàng**:
- Với sự phát triển của thương mại và công nghiệp, các chủ xưởng sản xuất mới nổi lên trong xã hội. Họ trở thành những người sản xuất hàng hóa phục vụ nhu cầu thị trường gia tăng.
- Các ngân hàng ra đời và phát triển để hỗ trợ tài chính cho thương nhân và chủ xưởng, góp phần thúc đẩy nền kinh tế.
- Địa vị của chủ xưởng và chủ ngân hàng dần dần nâng cao, họ trở thành những nhà tư bản có ảnh hưởng lớn trong xã hội mới phát triển.

3. **Dân thành thị**:
- Dân thành thị, đặc biệt là những người tham gia vào thương mại và công nghiệp, hưởng lợi từ sự phát triển nhanh chóng của các thành phố thương mại mới.
- Họ có cơ hội làm việc trong các cơ sở sản xuất và dịch vụ, tăng cường thu nhập và cải thiện điều kiện sống.

4. **Thợ thủ công, người làm thuê**:
- Sự chuyển mình của nền kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp đã dẫn đến những thay đổi trong tình trạng của thợ thủ công. Họ đối mặt với áp lực cạnh tranh từ hàng hóa sản xuất hàng loạt.
- Người làm thuê có thể thấy tăng cường cơ hội việc làm trong các nhà máy, nhưng cũng phải đối mặt với điều kiện làm việc khắc nghiệt và lương thấp.

5. **Nông dân mất đất**:
- Nhiều nông dân mất đất do điều kiện kinh tế khó khăn hoặc do quá trình công nghiệp hóa, trong khi những người khác trở thành công nhân nông nghiệp hoặc di cư vào thành phố để tìm kiếm việc làm.
- Địa vị xã hội của họ giảm sút và phải sống trong tình trạng bấp bênh, ít quyền lực và ổn định.

Tóm lại, sau các cuộc phát kiến địa lý, tầng lớp thương nhân, chủ xưởng và chủ ngân hàng có địa vị kinh tế xã hội nâng cao và dần trở thành lực lượng chủ chốt trong xã hội mới. Ngược lại, thợ thủ công và nông dân mất đất bị ảnh hưởng tiêu cực trong bối cảnh xã hội đang thay đổi nhanh chóng.