### 1. Mục đích tổ chức các kì thi trong nhà nước phong kiến xưa

Nhà nước phong kiến xưa tổ chức các kì thi để đạt được nhiều mục đích quan trọng, bao gồm:

- **Lựa chọn nhân tài:** Các kì thi là cơ hội để nhà nước tuyển chọn những người có năng lực, có kiến thức sâu rộng về văn hóa, tư tưởng Nho giáo, từ đó bổ nhiệm vào các vị trí trong bộ máy chính quyền. Điều này giúp duy trì sự ổn định và phát triển cho triều đình.

- **Củng cố quyền lực:** Bằng cách tổ chức các kì thi, nhà nước khẳng định quyền lực của mình và vai trò của Nho giáo trong xã hội. Điều này không chỉ giúp nhà nước kiểm soát được tầng lớp trí thức mà còn tạo ra một hệ thống giáo dục khép kín, tạo ra những người trung thành với triều đình.

- **Khuyến khích học tập:** Các kì thi thúc đẩy giới trẻ trong xã hội học tập chăm chỉ hơn, tôn vinh kiến thức và sự học. Điều này góp phần phát triển văn hóa và giáo dục trong xã hội phong kiến.

- **Tạo ra một xác lập văn hóa:** Các kì thi cũng mang ý nghĩa tôn vinh văn hóa Nho giáo, thiết lập chuẩn mực về đạo đức và giá trị của phẩm hạnh con người, nhấn mạnh tầm quan trọng của tri thức và sự phục vụ đất nước thông qua những người có học vấn.

### 2. Tình hình xã hội phong kiến Việt Nam cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX

Cuối thế kỉ XIX và đầu thế kỉ XX, xã hội phong kiến Việt Nam chứng kiến những biến đổi sâu sắc do nhiều yếu tố tác động, bao gồm sự xâm lược của thực dân Pháp và sự thay đổi trong cấu trúc xã hội. Điều này tạo ra những tiền đề mới cho tầng lớp kẻ sĩ và nhà Nho trí thức:

- **Sự suy yếu của triều đình phong kiến:** Triều đình Nguyễn không còn đủ sức bảo vệ lãnh thổ trước sức ép của thực dân. Điều này làm giảm uy tín của các sĩ phu và nhà Nho trong xã hội.

- **Phát triển của phong trào yêu nước:** Khi thực dân Pháp áp bức, nhiều trí thức, kẻ sĩ đã chuyển từ việc học thi để làm quan sang tham gia hoạt động yêu nước, đấu tranh chống thực dân, thể hiện tinh thần yêu nước và khát vọng độc lập.

- **Sự chuyển mình của xã hội:** Sự xuất hiện của các tư tưởng phương Tây và các phong trào cải cách bắt đầu tác động đến tầng lớp trí thức, khiến họ nhận thức được sự cần thiết phải đổi mới và thích ứng với thời đại.

- **Khủng hoảng trong tư tưởng Nho giáo:** Trong bối cảnh xã hội đang thay đổi, nhiều nhà Nho bắt đầu nghi ngờ về khả năng của Nho giáo trong việc giải quyết những vấn đề của xã hội, dẫn đến việc tìm kiếm các tư tưởng mới.

Xét về tác động đến tầng lớp kẻ sĩ, nhà Nho trí thức, họ phải đối diện với nhiều thách thức và cơ hội. Họ có thể lựa chọn tiếp tục con đường truyền thống hoặc tìm kiếm những con đường mới cho bản thân và cho dân tộc. Sự chuyển biến này đã dẫn đến việc hình thành nhiều phong trào văn hóa, cách mạng và tư tưởng có ảnh hưởng lớn đến lịch sử Việt Nam sau này.