1.
- Dị vật đường thở:
- Trẻ em: Trẻ nhỏ thường xuyên cho vật nhỏ vào miệng và có xu hướng nuốt hoặc hít vào các vật thể nhỏ như hạt, viên bi, đồ chơi.
- Người già: Người cao tuổi, đặc biệt là những người có vấn đề về nuốt (rối loạn nuốt, đột quỵ) dễ bị mắc dị vật đường thở.
- Ăn vội vàng, không nhai kỹ: Ăn quá nhanh, vội vàng hoặc nói chuyện trong khi ăn có thể làm tăng nguy cơ dị vật rơi vào đường thở.
- Dị vật đường ăn:
- Trẻ em: Như đã nói ở trên, trẻ em thường đưa đồ chơi hoặc vật nhỏ vào miệng, khiến nguy cơ mắc dị vật vào đường ăn cao.
- Người già hoặc người mắc bệnh về răng miệng: Những người răng miệng không tốt hoặc có vấn đề về tiêu hóa dễ bị mắc dị vật.
- Ăn đồ cứng, không nhai kỹ: Khi ăn các loại thức ăn cứng, khô hoặc miếng lớn mà không nhai kỹ, dễ bị nghẹn hoặc mắc dị vật.
2. Triệu chứng chính của dị vật đường thở là gì?
- Khó thở đột ngột: Thường là triệu chứng chính, bệnh nhân cảm thấy nghẹt thở, khó thở hoặc thở rít.
- Ho dữ dội: Ho liên tục, có thể không thể ngừng ho khi dị vật bị kẹt trong đường thở.
- Xanh tím mặt: Mặt có thể chuyển sang xanh xám hoặc tím nếu đường thở bị tắc nghẽn nghiêm trọng.
- Khó nói: Nếu dị vật chặn gần thanh quản, bệnh nhân có thể không nói được hoặc giọng bị khàn.
- Tăng tiết nước bọt: Bệnh nhân có thể không thể nuốt nước bọt hoặc có nước bọt chảy ra do tắc nghẽn đường thở.
3. Khi gặp người bệnh nghi bị dị vật đường thở tại nhà, bạn sẽ làm gì?
- Kiểm tra tình trạng bệnh nhân: Nếu bệnh nhân có thể ho mạnh và nói được, khuyến khích họ ho để tống dị vật ra.
- Khuyến khích ho mạnh: Nếu bệnh nhân còn có khả năng ho và thở, khuyến khích họ ho mạnh để tống dị vật ra khỏi đường thở.
- Áp dụng thủ thuật Heimlich (đối với người lớn):
- Đặt tay lên bụng bệnh nhân, ngay trên rốn.
- Đặt một tay lên, dùng tay kia đẩy mạnh vào bụng bệnh nhân theo chiều từ dưới lên và vào trong.
- Lặp lại động tác cho đến khi dị vật được đẩy ra.
- Đối với trẻ nhỏ dưới 1 tuổi: Cách làm có thể là vỗ lưng trẻ 5 lần (giữa hai bả vai) và làm thủ thuật Heimlich cho trẻ nếu cần thiết.
- Gọi cấp cứu ngay lập tức: Nếu bệnh nhân không thở hoặc không ho được, cần gọi cấp cứu ngay.
4. Các nguyên tắc cấp cứu dị vật đường thở
- Kiểm tra tình trạng người bệnh: Kiểm tra xem bệnh nhân có thể ho, nói chuyện, hoặc thở được không. Nếu bệnh nhân có thể thở, ho, hoặc nói được, không nên can thiệp ngay.
- Khuyến khích bệnh nhân ho: Nếu bệnh nhân có khả năng ho, khuyến khích họ ho mạnh để đẩy dị vật ra ngoài.
- Thực hiện thủ thuật Heimlich (đối với người lớn và trẻ trên 1 tuổi) nếu bệnh nhân không thể thở hoặc ho:
- Đặt tay lên vùng bụng, ngay trên rốn và ấn mạnh vào trong.
- Lặp lại động tác cho đến khi dị vật ra ngoài.
- Nếu bệnh nhân không thể thở hoặc mất ý thức: Gọi cấp cứu ngay lập tức và tiến hành hô hấp nhân tạo hoặc các biện pháp sơ cứu khác.
- Giữ bình tĩnh và không hoảng loạn: Điều này rất quan trọng trong quá trình cấp cứu để thực hiện đúng các bước cần thiết.