### Câu 1: Nội dung và giai đoạn sáng tác bài thơ
Bài thơ "Tiến sĩ giấy" của Nguyễn Khuyến thể hiện rõ sự châm biếm và mỉa mai đối với hiện tượng thi cử thời bấy giờ, nơi mà nhiều người chỉ đạt được danh hiệu mà không có thực chất, năng lực thực sự. Nội dung bài thơ phản ánh sự trống rỗng của danh hiệu "tiến sĩ", cũng như chỉ ra sự hài hước của xã hội khi mà một mảnh giấy có thể mang lại địa vị cao quý, nhưng thực tế lại không có giá trị bao nhiêu.

Nguyễn Khuyến viết bài thơ này trong giai đoạn cuối thế kỷ 19, khoảng đầu thập niên 90 của thế kỷ 19, vào thời kỳ thi cử Nho học đang phát triển ở Việt Nam, nhưng đồng thời cũng bắt đầu lộ ra những bất cập.

### Câu 2: Bố cục và thể thơ
Bố cục của bài thơ "Tiến sĩ giấy" có thể chia thành hai phần:
1. **Phần mở đầu (1-2 câu đầu):** Giới thiệu nội dung chính, phản ánh hiện tượng xã hội.
2. **Phần thân bài (3-6 câu giữa):** Phân tích và giải thích, thể hiện sự châm biếm hài hước.
3. **Phần kết (7-8 câu cuối):** Khẳng định quan điểm của tác giả.

Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, với 8 câu, mỗi câu 7 chữ. Dấu hiệu của thể thơ này gồm có sự đối xứng trong câu và nhịp điệu đều đặn.

### Câu 3: Phân tích ý nghĩa trào phúng
Bài thơ sử dụng phép đối rất tinh tế, chẳng hạn như hai câu "Cũng cờ, cũng biển, cũng cân đai./ Cũng gọi ông nghè có kém ai." Thông qua phép đối, tác giả không những khẳng định rằng tất cả đều có vẻ bề ngoài tôn quý, mà còn cho thấy sự tương đồng giữa những tiến sĩ thật và giả - một cách nói mỉa mai về giá trị của danh hiệu.

Về ngôn từ, tác giả dùng những từ ngữ như "Mảnh giấy làm nên thân giáp bảng", "Cái giá khoa danh ấy mới hời", tạo ra một cảm giác mỉa mai về giá trị của danh hiệu, chỉ ra rằng danh vị chỉ là một sản phẩm của giấy tờ.

### Câu 4: Ý vị tự trào
Bên cạnh nội dung trào phúng xã hội, bài thơ còn thể hiện sự tự trào của chính tác giả. Nguyễn Khuyến cũng từng là một người có học, nên khi châm biếm về "tiến sĩ giấy", ông cũng đang tự phê phán chính mình và các đồng nghiệp trong xã hội. Điều này cho thấy vị trí của ông trong xã hội Nho học lúc bấy giờ - người có danh nhưng không nhất thiết phải có năng lực tương ứng.

### Câu 5: Suy nghĩ về mối tương quan giữa danh và thực
Bài thơ gợi cho ta suy nghĩ sâu sắc về mối quan hệ giữa danh và thực. Trong cuộc sống, danh hiệu có thể mang lại địa vị và tôn trọng, nhưng nếu không có năng lực thực sự, danh hiệu đó sẽ trở nên vô nghĩa. Điều này đặc biệt quan trọng trong học tập và công việc, nơi mà bản chất, khả năng và thực lực mới quyết định giá trị của mỗi người. Danh là thứ có thể xây dựng, nhưng thực chất mới là điều tồn tại lâu dài. Chính vì vậy, việc phấn đấu để có được thực chất, kiến thức và khả năng là điều cần thiết trong mọi lĩnh vực của cuộc sống.