Sơ đồ tóm tắt:

Châu Á (1945-1991)
├─── Tình hình chung
│    ├─── Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, hệ thống thuộc địa tan rã
│    ├─── Các nước châu Á đứng lên đấu tranh giành độc lập
│    ├─── Xu thế hòa bình, hợp tác và phát triển
│    └─── Sự vươn lên của các nền kinh tế (Nhật Bản, các nước NICs)
├─── Các khu vực
│    ├─── Đông Bắc Á (Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên)
│    │    ├─── Trung Quốc:
│    │    │    ├─── Nội chiến Quốc - Cộng (1946-1949)
│    │    │    ├─── Thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (1/10/1949)
│    │    │    ├─── Cải cách mở cửa (từ 1978)
│    │    ├─── Nhật Bản:
│    │    │    ├─── Cải cách dân chủ hóa (1945-1952)
│    │    │    ├─── Phục hồi và phát triển kinh tế (từ những năm 50)
│    │    │    └─── Trở thành cường quốc kinh tế
│    │    └─── Bán đảo Triều Tiên:
│    │         ├─── Chia cắt thành hai miền (1945)
│    │         └─── Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953)
│    ├─── Đông Nam Á
│    │    ├─── Đấu tranh giành độc lập (Indonesia, Việt Nam, Lào...)
│    │    ├─── Thành lập ASEAN (8/8/1967)
│    │    └─── Hợp tác và phát triển
│    ├─── Nam Á (Ấn Độ)
│    │    ├─── Giành độc lập từ Anh (1947)
│    │    ├─── Chính sách không liên kết
│    │    └─── Phát triển kinh tế
│    └─── Tây Á
│         ├─── Vấn đề Trung Đông (xung đột Israel - Palestine)
│         └─── Vai trò quan trọng về dầu mỏ
└─── Ý nghĩa lịch sử
     ├─── Giải phóng dân tộc, xóa bỏ chế độ thuộc địa
     ├─── Góp phần vào hòa bình và ổn định thế giới
     └─── Tạo điều kiện cho sự phát triển của các nước châu Á