Khí hậu đóng một vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của ngành du lịch Việt Nam. Nó ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh, từ việc hình thành các loại hình du lịch, lựa chọn điểm đến, thời gian du lịch, đến trải nghiệm của du khách. Cụ thể:
1. Hình thành các loại hình du lịch:
Du lịch biển: Với bờ biển dài hơn 3.260 km, khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với nền nhiệt độ cao, số giờ nắng nhiều là điều kiện lý tưởng để phát triển du lịch biển quanh năm. Các hoạt động như tắm biển, lặn biển, du thuyền, thể thao biển... được ưa chuộng ở các vùng biển như Nha Trang, Phú Quốc, Vũng Tàu, Đà Nẵng.
Du lịch nghỉ dưỡng: Khí hậu mát mẻ ở các vùng núi cao như Sa Pa, Đà Lạt, Tam Đảo tạo điều kiện thuận lợi cho du lịch nghỉ dưỡng, tránh nóng. Du khách tìm đến đây để tận hưởng không khí trong lành, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp.
Du lịch sinh thái: Hệ sinh thái đa dạng với rừng nguyên sinh, vườn quốc gia, hệ thống sông ngòi, ao hồ phong phú dưới tác động của khí hậu nhiệt đới ẩm là tiềm năng lớn để phát triển du lịch sinh thái.
Du lịch văn hóa, lịch sử: Khí hậu ít nhiều ảnh hưởng đến các hoạt động văn hóa, lễ hội truyền thống. Ví dụ, các lễ hội thường được tổ chức vào mùa xuân hoặc mùa thu, khi thời tiết dễ chịu.
2. Ảnh hưởng đến lựa chọn điểm đến và thời gian du lịch:
Tính mùa vụ: Khí hậu phân hóa theo mùa ảnh hưởng đến tính mùa vụ của du lịch. Mùa hè là mùa cao điểm của du lịch biển, trong khi mùa đông du khách thường tìm đến các vùng núi ấm áp hoặc các nước có khí hậu ấm hơn.
Thời tiết: Thời tiết nắng ráo, ít mưa là điều kiện lý tưởng cho các hoạt động du lịch ngoài trời. Ngược lại, thời tiết xấu như mưa bão, lũ lụt có thể ảnh hưởng đến lịch trình và trải nghiệm của du khách, thậm chí gây thiệt hại cho ngành du lịch.
3. Tác động đến trải nghiệm của du khách:
Sức khỏe: Khí hậu ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của du khách. Thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh có thể gây khó chịu, ảnh hưởng đến chuyến đi.
Hoạt động: Thời tiết quyết định việc du khách có thể tham gia các hoạt động du lịch hay không. Ví dụ, mưa bão sẽ khiến các hoạt động ngoài trời bị hủy bỏ.
Cảm nhận: Thời tiết đẹp sẽ tạo tâm lý thoải mái, vui vẻ cho du khách, góp phần làm cho chuyến đi thêm ý nghĩa.
4. Biến đổi khí hậu và những thách thức:
Biến đổi khí hậu đang đặt ra nhiều thách thức cho ngành du lịch Việt Nam:

Thiên tai: Gia tăng tần suất và cường độ của các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ lụt, hạn hán gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng du lịch, ảnh hưởng đến an toàn của du khách.
Nước biển dâng: Ảnh hưởng đến các khu du lịch ven biển, gây xói mòn bờ biển, ngập lụt.
Thay đổi thời tiết: Khó dự đoán thời tiết hơn, ảnh hưởng đến kế hoạch du lịch.
Ảnh hưởng đến hệ sinh thái: Biến đổi khí hậu tác động đến hệ sinh thái, ảnh hưởng đến du lịch sinh thái.