Sở dĩ Xuân Diệu tham lam tình yêu, chất chứa vào lòng không chán, không đủ, không nguôi, là
bởi thi sĩ rất sợ cô độc. Ông muốn biển ra nhiều thân, hoá thành muôn ức, triệu, vì ông thấy người ta đều chỉ trơ trọi một mình. Ông tìm gần gụi vì ông quá riêng tây, ông thấy nỗi mênh mông của tâm
hồn nên ông muốn thành một cây kim để hút vào mình thiên hạ.
Thơ Xuân Diệu do đẩy mà buồn tịch mịch ngay trong những điều ấm nóng reo vui. Lạnh lùng ám
khắp mọi nơi, “xa vắng gồm tự muôn đời”, ở đâu cũng là nỗi nhớ nhung, thương tiếc. Lòng thi sĩ thấy
rõ điều trái ngược: nồng nàn bởi vì thê lương, khăng khít nhưng vẫn hững hờ, bao nhiêu éo le của
cảnh đời mà Xuân Diệu yêu tới đau khổ. Thơ Xuân Diệu là hơi thở thầm kín, giấu giếm, trong đó ẩn
sự huyền bí ghê rợn của một đêm trăng, sự não nùng bao la của một buổi chiều, và tất cả tâm hồn khó
hiểu của người, của cảnh.
Rồi càng khó hiểu, người thi sĩ càng cố tìm. Ông dò xét cái “thế giới bên trong”, lượm lặt từng
sợi tơ mềm yếu, từng mảnh nhớ thương, từng vụn sầu tủi. Ông nghiệm thấy rằng:
Phải can đảm mới bền gan yếu đuối,
Phải khôn ngoan mới du trí dại khờ,
nên chịu mất một ít kiêu căng để thêm được rất nhiều sự sống. Và ông đã du ngoạn trong xứ yêu mến,
nói cho ta hay những đường lối ẩn khúc quanh co.
Ông còn nghe thấu sự mơ hồ, như đã thạo dò la những điều tinh tế. Con người phức tạp cũng đơn
sơ, con người thiết thực cũng mơ mộng: ông có một trái tim, nhưng ông còn có một linh hồn. Ông tỏ
ra đã từng vào trong thế giới của mọi sự u huyền: hương trầm, âm nhạc, thời khắc, khói sương...
cả đều nói cho ông những lời chi ly và những dây liên lạc.
tất
Với những câu thơ ít lời nhiều ý, súc tích như đọng lại bao nhiêu tinh hoa, Xuân Diệu lại
là một tay thợ biết làm ta ngạc nhiên vì nghệ thuật dẻo dạng và cần mẫn. Nhưng ở trên nhà nghệ thuật,
ở trên nhà thi sĩ, ta thấy lòng ta mến yêu một linh hồn mở rộng, một tấm lòng chào đón, một con người
ân ái đa tình. Người ấy chắc không cần phải quá đợi chờ, van xin, vì lẽ nào cõi đời, còn mãi mãi lạnh
lùng vô tri, khi đã nghe tiếng đàn si mê của Xuân Diệu?
(Trích “Lời tựa tập “Thơ thơ” của Xuân Diệu, Thế Lữ, Tuyển tập Thế Lữ, NXB Văn học, HN 1984)
Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định vấn đề được người viết bàn luận ở đoạn trích trên.
Câu 2. Theo người viết, nguồn gốc của những vội vàng, lo âu, thắc mắc, luôn tận tâm, siêng năng mà sống trong thơ Xuân Diệu là gì?
Câu 3. Xác định hệ thống luận điểm được triển khai trong bài viết.
Câu 4. Việc trích dẫn những vần thơ Xuân Diệu trong văn bản có tác dụng gì?
Câu 5. Nhận xét về nghệ thuật nghị luận của văn bản (cách mở đầu, dẫn dắt vấn đề, tổ chức luận
điểm, ngôn ngữ, giọng văn nghị luận,...).