Trong đoạn trích từ tác phẩm "Vợ chồng A Phủ" của Tô Hoài, Mị hiện lên như một cô gái trẻ, xinh đẹp, tài năng nhưng bị cuộc sống tăm tối và số phận trói buộc. Trước khi bị bắt về làm dâu nhà thống lí Pá Tra, Mị từng là cô gái đầy sức sống, thổi sáo giỏi và có một cuộc sống tự do. Tuy nhiên, khi bị rơi vào cảnh nô lệ, Mị dần trở nên lầm lũi, thu mình lại trong bóng tối của căn buồng nhỏ, chỉ còn là cái bóng của chính mình. Câu văn "Mỗi ngày Mị càng không nói, lùi lùi như con rùa nuôi trong xó cửa" phản ánh sự thu hẹp, cô đơn của Mị khi cô không còn nói, không còn giao tiếp với ai, sống như một vật vô tri vô giác trong ngôi nhà của Pá Tra. Đặc biệt, việc Mị nhìn ra cửa sổ nhỏ và chỉ thấy "trăng trắng, không biết là sương hay là nắng" thể hiện sự mờ mịt, vô vọng trong tâm hồn cô, khi mọi hy vọng về một cuộc sống tự do đều tắt ngấm. Mị dường như đã chấp nhận số phận, sống trong sự tê liệt, chỉ chờ đợi cái chết đến.