Đoạn trích khắc họa rõ nét tình cảnh bi thảm của Mị tại nhà thống lí Pá Tra. Bằng những câu văn ngắn, nhịp điệu chậm, Tô Hoài đã diễn tả sâu sắc sự chai sạn về tinh thần của Mị. "Mỗi ngày Mị càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa" – hình ảnh so sánh "như con rùa" gợi lên sự nhẫn nhục, cam chịu, sống thu mình, mất hết ý thức về cuộc sống. Mị không còn là cô gái xinh đẹp, thổi sáo giỏi ngày nào, mà đã biến thành một cái bóng vật vờ, tồn tại một cách vô nghĩa.Không gian sống của Mị cũng góp phần tô đậm tình cảnh ấy. "Cái buồng Mị nằm kín mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông bằng bàn tay" – không gian tù túng, chật hẹp, thiếu ánh sáng, chỉ có "trăng trắng" hắt vào qua ô cửa sổ nhỏ bé. Chi tiết "lỗ vuông bằng bàn tay" như một biểu tượng cho sự giam cầm, ngột ngạt, Mị bị giam hãm cả về thể xác lẫn tinh thần trong không gian ấy. Ánh trăng "trắng" không rõ là "sương hay là nắng" càng làm tăng thêm cảm giác mờ mịt, vô vọng về cuộc đời Mị.Câu văn cuối cùng thể hiện rõ nhất sự tê liệt về ý thức của Mị: "Mị nghĩ rằng mình cứ chỉ ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra, đến bao giờ chết thì thôi". Ý nghĩ ấy cho thấy Mị đã hoàn toàn chấp nhận số phận, cam chịu sống kiếp sống tăm tối, không lối thoát, chờ đợi cái chết đến như một sự giải thoát. Đoạn trích đã thể hiện thành công sự tàn bạo của chế độ phong kiến miền núi, biến con người, đặc biệt là phụ nữ, thành những nô lệ tinh thần, sống cuộc đời khổ cực, mất hết nhân tính.