Truyện An Dương Vương, Mị Châu và Trọng Thủy là một câu chuyện có yếu tố lịch sử xen kẽ, đồng thời nó cũng là một câu chuyện đầy bi kịch về tình thân, tình yêu và nguyên nhân diệt vong của một đất nước. Cuối truyện sau cái chết của cả ba nhân vật chính ta thấy xuất hiện hình ảnh ngọc trai-giếng nước, đây là một hình ảnh có nhiều ý nghĩa cần phải suy nghĩ.
Về ngọc trai, thì theo như truyện sau khi phát hiện Mị Châu dẫn đường cho Trọng Thủy đuổi theo, An Dương Vương đã rút kiếm toan chém chết nàng, biết không thể thoát Mị Châu đã thốt ra một lời nguyền đầy đau đớn rằng: “Thiếp là phận gái nếu có lòng phản nghịch mưu hại cha, chết đi sẽ biến thành cát bụi. Nếu một lòng trung hiếu mà bị người lừa dối thì chết đi sẽ biến thành châu ngọc để rửa sạch mối nhục thù”. Chỉ cần đọc lời nguyền, có thể thấy nàng Mị Châu đã đau khổ cùng cực đến độ nào. Thử hỏi nếu một người phụ nữ yếu đuối, phát hiện bản thân bị người chồng mình yêu thương hết mực lừa dối, đẩy mình vào đường phản nghịch, mất nước, lại còn liên lụy cả cha thì phải hận đến mức nào. Mị Châu chết, máu của nàng bị trai ăn rồi hóa thành ngọc trai quý hiếm, điều ấy là minh chứng rõ ràng nhất cho tấm lòng trung hiếu cùng nỗi oan ức thấu trời xanh của nàng.
Lại nói chuyện Trọng Thủy sau khi nhặt xác Mị Châu về chôn, rồi đâm đầu xuống giếng mà Mị Châu thường tắm để tự tử, nhiều người cảm thấy khó hiểu, bởi hắn đã giành được thứ mình muốn, sao phải vậy. Nhưng nếu suy xét thật kỹ thì có lẽ Trọng Thủy đã thấy ân hận sâu sắc về việc mình làm, hắn đã gián tiếp giết chết người vợ yêu thương hắn hết mực, thêm vào đó là nỗi nhục nhã vì lợi dụng một phụ nữ yếu đuối để đạt được mục đích, cuối cùng có lẽ Trọng Thủy cũng có tình cảm với Mị Châu, nên hắn mới đau khổ mà tìm chết như vậy. Âu cái chết của cả Trọng Thủy và Mị Châu là điều tất yếu, Trọng Thủy chết là để đền tội cho Mị Châu, là đáng lắm; còn Mị Châu chết để đền tội với đất nước, với cha An Dương Vương, bởi vì tính ngây thơ và cả tin của mình.
Chi tiết ngọc trai mò được ở chỗ Mị Châu chết đem về rửa tại giếng Trọng Thủy tự tử, là một chi tiết rất ý nghĩa, có giá trị nhân văn, nhằm để an ủi cho tấm lòng của nàng Mị Châu. Tấm lòng Mị Châu cao quý, thanh khiết tựa như ngọc trai quý giá, nước giếng ấy có hồn của Trọng Thủy rửa vào thì ngọc trai lại thêm sáng. Điều này càng chứng tỏ nỗi oan muôn đời của Mị Châu và Trọng Thủy đang phải đời đời rửa sạch oan khuất cho nàng Mị Châu.
Câu chuyện cũng là bài học cảnh tỉnh sâu sắc cho chúng ta, về cách đối nhân xử thế, cách cư xử trong gia đình sao cho phù hợp, cân nhắc giữa tình thân, tình vợ chồng, tình yêu và đất nước, xem bên nào quan trọng để đưa ra những quyết định chính xác. Tránh việc một phút sai lầm, hối hận trăm năm.