Người xưa có câu : “Học ăn, học nói, học gói, học mở”. Xung quanh ta có biết bao nhiêu điều thú vị, cần tìm hiểu và đúc kết cho chính mình trở thành một con người biết sống, biệt hành động và có ích cho xã hội. Nói về việc học, học lẽ sống làm người là cần thiết nhất. Từ câu chuyện ngụ ngôn Đẽo cày giữa đường chắc chắn chúng ta sẽ học hỏi được một kinh nghiệm: phải biết nhận thức, tiếp thu, nhận xét, chọn lọc chủ động và hành động để đem lại lợi ích thiết thực cho bản thân. Chúng ta cùng bàn luận về câu chuyện lí thú này và đưa ra những lời khuyên thật tích cực.

Câu chuyện ngụ ngôn Đẽo cày giữa đườngmở ra trước mắt chúng ta hình ảnh một anh nông dân có trong tay một ít vốn liếng và mong trở thành một nhà buôn lớn. Anh ta mua về nhiều gỗ để đẽo cày. Vì chưa có kinh nghiệm nên anh ta muốn nghe ý kiến từ người mua. Có người bảo anh làm cày to ra, anh làm theo ngay ; có người bảo anh đẽo nhỏ lại, anh cũng làm theo và thế là chẳng chiếc cày nào đúng với tiêu chuẩn cả. Anh nông dân mất hết vốn liếng nhưng khi hối hận thì đã muộn rồi. Đọc xong câu chuyện đó, có lẽ ai cũng cảm thấy thương cho anh nông dân ấy. Trước hết ta có thể nhận xét : vì chưa có kinh nghiệm nên việc lắng nghe và tiếp thu những ý kiến đóng góp của người khác luôn cho là hoàn toàn đúng đắn. Nhưng tại sao việc làm ăn của anh ta bị đổ bể, thì lại là một vấn đề, chắc chắn phải suy xét. Anh ta biết lắng nghe đấy nhưng lại không chủ động suy nghĩ; không biết chọn lọc lời khuyên để tìm ra một hướng giải quyết thật đúng đắn, phù hợp với hoàn cảnh cửa mình thì việc thất bại là không thể tránh được. Nếu chúng ta cho mình là anh nông dân ấy, chắc chắn chúng ta sẽ hành động khác. Phải suy nghĩ về những lời khuyên một cách chọn lọc, tự rút kinh nghiệm để hoàn thành một công việc. Đây cũng là một bài học cần thiết mà câu chuyện Đẽo cày giữa đường gửi đến cho chúng ta.

Ở mọi lúc, mọi nơi, với mỗi chúng ta, bài học này rất đáng ghi nhớ. Trong xã hội hiện tại, có những người đã biết vận dụng bài học về lẽ sống để làm tốt công việc mình đảm nhận. Nhưng cũng có nhiều người không thực sự quan tâm một cách nghiêm túc đến vấn đề này. Hiện nay có rất nhiều gia đình giàu có, cậy tiền làm giấy tờ giả đưa con cái đi học ở nước ngoài. Họ cứ nghĩ rằng đi du học về là sẽ có việc làm tại những công ti lớn, lương tháng cao. Ở những con người ấy, việc không có tri thức là một lí do, nhưng lí do khác cũng không kém phần quan trọng là họ không biết tiếp thu những cái tốt, không biết loại bỏ cái xấu, làm theo tất cả mà không có chọn lọc. Bài học về lẽ sống làm người lại nhắc nhở tất cả chúng ta hãy cảnh giác. Nói về tương lai của mỗi chúng ta, có nhiều ý kiến khác nhau. Nào là bạn tiếp tục học cao lên và thi vào đại học; nào là thôi không học nữa, hãy đi làm, rồi vừa làm vừa học ; nào là thi vào trường dạy nghề ; nào là đi du học nước ngoài ; nào là chuyển sang công việc kinh doanh… tất cả mọi hướng vào đời quanh ta đều có cái ích lợi riêng, đều có niềm vui và điều thú vị riêng. Song ta hãy cân nhắc xem : hướng nào phù hợp với năng lực và hoàn cảnh của bản thân và gia đình ta? Từ đó sẽ có đáp án đúng để xác định hướng vào đời. Không nên mắc vào lối mòn ba phải của anh “đẽo cày giữa đường” mà hỏng sự nghiệp, lãng phí thời gian và sức lực.

Chúng ta không bao giờ bác bỏ những ý kiến của người khác nhưng cũng không có nghĩa là làm theo mà không có chọn lọc. Bạn hãy sống sao cho đúng với lẽ sống để trở thành một người biết suy nghĩ và chín chắn trong tất cả mọi việc của cuộc sống.