Soạn bài: Tiểu sử tóm tắt

I. Mục đích và yêu cầu của tiểu sử tóm tắt

1. Mục đích

   - Tiểu sử tóm tắt là văn bản thông tin một cách khách quan, trung thực những nét cơ bản về cuộc đời và sự nghiệp của một cá nhân.

   - Tiểu sử tóm tắt nhằm mục đích giới thiệu cho người đọc, người nghe về cuộc đời, sự nghiệp, cống hiến của người được nói tới. Ngoài ra, nắm được tiểu sử của nhà văn, nhà thơ, chúng ta sẽ có thêm cơ sở để hiểu đúng, hiểu sâu hơn các sáng tác của họ.

2. Yêu cầu

Bản tiểu sử tóm tắt cần chính xác, chân thực, ngắn gọn nhưng phải nêu được những nét tiêu biểu về cuộc đời, sự nghiệp của người được giới thiệu.

II. Cách viết tiểu sử tóm tắt

1. Chọn tài liệu để viết tiểu sử tóm tắt

(trang 54 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2): Đọc văn bản ...

a, Bản tóm tắt đã kể lại những nội dung chính của tiểu sử Lương Thế Vinh về: nhân thân, các hoạt động chính và đóng góp của ông cho đất nước.

b, Tính cụ thể, chính xác, chân thực và tiêu biểu của các tài liệu được lựa chọn:

   - Những thông tin đưa ra đảm bảo tính khách quan, chính xác: năm sinh, các mốc thời gian trong cuộc đời, lời trích dẫn ý kiến rất rõ ràng của nhà bác học Lê Quý Đôn.

   - Bài viết không rờm rà, những cứ liệu đưa ra rất rõ ràng và có kết cấu nội dung hợp lí đảm bảo cung cấp thông tin một cách ngắn gọn và căn bản nhất về Lương Thế Vinh.

c, Để chuẩn bị cho bài viết tiểu sử tóm tắt, người viết cần sưu tập những tài liệu có liên quan. Các tài liệu này cần chân thực, chính xác, đầy đủ và tiêu biểu.

2. Viết tiểu sử tóm tắt

(trang 55 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2): Đọc lại văn bản ...

   - Bài viết gồm những nội dung: Thân thế, phẩm chất con người (trí tuệ, tấm lòng với nhân dân, đất nước...), đánh giá về Lương Thế Vinh.

   - Những lưu ý khi viết phần đánh giá về người được viết tiểu sử tóm tắt:

       + Nội dung ngắn gọn, rõ ràng, chính xác, tiêu biểu.

       + Mức độ đánh giá khách quan, đúng mực, có sức thuyết phục.

Luyện tập

Câu 1 (trang 55 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

Các trường hợp cần viết tiểu sử tóm tắt: c, d.

Câu 2 (trang 55 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

   - Giống nhau: đều có thể viết về một nhân vật nào đó.

   - Khác nhau:

       + Tiểu sử tóm tắt gồm bốn phần: nhân thân, hoạt động xã hội, đóng góp, đánh giá. Văn phong cô đọng, rõ ràng.

       + Điếu văn: Ngoài tiểu sử tóm tắt của người đã khuất, còn có thêm phần tiếc thương người đã khuất và chia buồn cùng gia quyến. Phần đánh giá thường dài hơn và kĩ hơn.

       + Sơ yếu lí lịch: có nhiều phần phải kê khai kĩ hơn so với tiểu sử tóm tắt như gia đình, thành phần giai cấp, quan hệ xã hội. Phần đánh giá ở đây là tự đánh giá về ưu điểm và khuyết điểm của người viết lí lịch thường đòi hỏi xác nhận của cơ quan có thẩm quyền.

       + Thuyết minh: Sử dụng tiểu sử tóm tắt như một bộ phận, một tài liệu của bản thân thuyết minh, cách diễn đạt mang sắc thái biểu cảm.

Câu 3 (trang 55 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):