Trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, xã hội Việt Nam phân hóa thành ba tầng lớp:

• Giai cấp thống trị bao gồm nhà cầm quyền Pháp và những quan lại được phong tước, đảm nhiệm các chức vụ quan trọng trong chính quyền thuộc địa. Thái độ chính trị của tầng lớp này là ủng hộ chính quyền Pháp, bảo vệ lợi ích của họ và không quan tâm đến đời sống của nhân dân Việt Nam.
• Giai cấp trung lưu bao gồm các tiểu tư sản, những người giàu có, sở hữu nhiều tài sản và địa vị xã hội cao. Thái độ chính trị của tầng lớp này thay đổi tùy thuộc vào tình hình chính trị và kinh tế của thời điểm đó. Một số tiểu tư sản có tinh thần yêu nước và tham gia các phong trào yêu nước, nhưng vẫn có nhiều người ủng hộ chính quyền Pháp để bảo vệ lợi ích của họ.
• Giai cấp nông dân và công nhân bao gồm phần lớn nhân dân Việt Nam. Tầng lớp này bị bóc lột, áp bức, bị cưỡng bức lao động và không được hưởng quyền lợi nhân dân cơ bản. Thái độ chính trị của tầng lớp này là yêu nước, chống Pháp và đòi lại quyền tự do, dân chủ, bình đẳng cho nhân dân Việt Nam.

Tổng quan, trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, tầng lớp thống trị và trung lưu ủng hộ chính quyền Pháp để bảo vệ lợi ích của mình, trong khi tầng lớp nông dân và công nhân yêu nước, chống Pháp và đòi lại quyền lợi của mình. Thái độ chính trị của mỗi giai cấp phụ thuộc vào địa vị xã hội và tình hình kinh tế-chính trị của thời điểm đó.