1. Phân tích vai trò của sản xuất – Cơ sở của sự tồn tại và phát triển xã hội:
- Sản xuất là hoạt động tạo ra của cải vật chất, đáp ứng nhu cầu thiết yếu của con người như thực phẩm, quần áo, nhà ở, và các dịch vụ.
- Sản xuất là cơ sở vật chất cho sự tồn tại của xã hội, vì nó tạo ra các sản phẩm cần thiết cho đời sống.
- Sản xuất là động lực chính của phát triển kinh tế, xã hội và văn hóa, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống và thúc đẩy tiến bộ khoa học kỹ thuật.
2. Biện chứng của lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất; vai trò của phương thức sản xuất trong xã hội:
- Lực lượng sản xuất bao gồm công cụ lao động, công nghệ, và kỹ năng của con người. Quan hệ sản xuất là mối quan hệ giữa người lao động và người sở hữu tư liệu sản xuất.
- Biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất thể hiện qua việc lực lượng sản xuất phát triển sẽ làm thay đổi quan hệ sản xuất và ngược lại, sự biến đổi trong quan hệ sản xuất sẽ thúc đẩy hoặc kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản xuất.
- Phương thức sản xuất là cách thức mà xã hội tổ chức sản xuất và phân phối sản phẩm. Nó quyết định hình thái kinh tế-xã hội và ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của đời sống xã hội.
3. Phân tích quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng của xã hội. Vì sao trong mọi xã hội đều chú trọng xây dựng nhà nước vững mạnh?
- Cơ sở hạ tầng (hạ tầng kinh tế) bao gồm toàn bộ các yếu tố vật chất và kỹ thuật của sản xuất. Kiến trúc thượng tầng (thượng tầng chính trị, pháp lý, tư tưởng) bao gồm các thiết chế và ý thức xã hội.
- Quan hệ biện chứng giữa hai thành phần này là sự tương tác lẫn nhau: cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng, trong khi kiến trúc thượng tầng có thể tác động lại và ảnh hưởng đến sự phát triển của cơ sở hạ tầng.
- Mọi xã hội đều chú trọng xây dựng nhà nước vững mạnh vì nhà nước là công cụ quản lý và điều hành xã hội, đảm bảo an ninh, trật tự, và phát triển bền vững.
4. Bằng lý luận đã học và tư liệu thực tiễn, hãy chứng minh rằng sự phát triển các hình thái kinh tế-xã hội là một quá trình lịch sử tự nhiên:
- Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật lịch sử, sự phát triển của các hình thái kinh tế-xã hội là một quá trình lịch sử tự nhiên, tuân theo quy luật khách quan.
- Các giai đoạn phát triển từ cộng sản nguyên thủy, chiếm hữu nô lệ, phong kiến, tư bản chủ nghĩa, đến xã hội chủ nghĩa là một quá trình kế thừa và phát triển liên tục.
- Thực tiễn lịch sử cho thấy, mỗi hình thái kinh tế-xã hội đều có những mâu thuẫn nội tại dẫn đến sự ra đời của hình thái kinh tế-xã hội mới phù hợp hơn với điều kiện phát triển lực lượng sản xuất.
5. Trình bày khái niệm, vai trò của các yếu tố: Giai cấp và dân tộc; ý nghĩa của nó:
- Giai cấp là các tập hợp người có chung vị trí trong hệ thống quan hệ sản xuất, từ đó có những lợi ích kinh tế, quyền lợi và địa vị xã hội tương đồng.
- Dân tộc là một cộng đồng người cùng chung một nền văn hóa, ngôn ngữ, lãnh thổ và lịch sử.
- Vai trò của giai cấp trong xã hội là động lực thúc đẩy phát triển sản xuất và đổi mới xã hội thông qua cuộc đấu tranh giai cấp.
- Vai trò của dân tộc là bảo vệ và phát triển văn hóa, truyền thống, và xây dựng một quốc gia đoàn kết, ổn định.
6. Chức năng của nhà nước? Nếu các nội dung xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam hiện nay:
- Chức năng của nhà nước bao gồm chức năng chính trị, kinh tế, xã hội và quốc phòng, an ninh.
- Xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN ở Việt Nam hiện nay tập trung vào việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao năng lực quản lý nhà nước, đảm bảo quyền lực của nhân dân, và tăng cường minh bạch, công khai trong quản lý nhà nước.
7. Trình bày khái niệm, vai trò của tồn tại xã hội với ý thức xã hội:
- Tồn tại xã hội bao gồm các điều kiện vật chất của đời sống xã hội, như kinh tế, chính trị, văn hóa.
- Ý thức xã hội là sự phản ánh tồn tại xã hội trong nhận thức của con người, bao gồm tư tưởng, quan điểm, tri thức.
- Vai trò của tồn tại xã hội là cơ sở vật chất quyết định nội dung và hình thức của ý thức xã hội.
8. Phân tích khái niệm, vai trò và tính độc lập tương đối của ý thức xã hội. Liên hệ với thực tiễn Việt Nam hiện nay:
- Khái niệm ý thức xã hội là sự phản ánh tồn tại xã hội trong nhận thức của con người.
- Vai trò của ý thức xã hội là hướng dẫn, định hình và thúc đẩy các hoạt động xã hội.
- Tính độc lập tương đối của ý thức xã hội thể hiện qua việc nó không hoàn toàn phụ thuộc vào tồn tại xã hội, mà còn có thể tác động ngược lại và thúc đẩy sự phát triển của tồn tại xã hội.
- Thực tiễn Việt Nam hiện nay cho thấy ý thức xã hội đã có những bước phát triển đáng kể, góp phần vào công cuộc đổi mới và xây dựng đất nước.
9. Phân tích bản chất con người theo triết học Mác-Lênin. Những nội dung về phát huy nhân tố con người ở nước ta hiện nay:
- Theo triết học Mác-Lênin, bản chất con người là tổng hòa của các mối quan hệ xã hội. Con người không chỉ là thực thể sinh học mà còn là thực thể xã hội.
- Phát huy nhân tố con người ở Việt Nam hiện nay bao gồm việc nâng cao trình độ giáo dục, cải thiện điều kiện sống và làm việc, thúc đẩy sáng tạo và đổi mới, và tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển toàn diện của con người.