Ở 1 giống lúa tính trạng hình dạng hạt do 1 gen gồm có 2 alen quy định có 1 cây lúa kí hiệu là Q cho giao phấn lần lượt với các cây L, M, N thu được kết quả như sau:

Để giải bài toán này, chúng ta sẽ phân tích từng phần:

### a) Xác định tính trạng trội lặn của hình dạng hạt lúa

- Từ thông tin giao phấn với cây L thu được 100% hạt tròn, cho thấy cây Q là thuần chủng cho hạt tròn. Ta đặt:
- Tính trạng hạt tròn là trội (G: A), tương ứng kiểu gen AA.
- Tính trạng hạt dài là lặn (g: a), tương ứng kiểu gen aa.

### b) Xác định kiểu gen và kiểu hình của các cây Q, L, M, N

1. **Cây Q**:
- Giao phấn với cây L, kết quả 100% hạt tròn ⇒ Kiểu gen của Q là AA
- Kiểu hình: hạt tròn.

2. **Cây L**:
- Với cây Q (AA), có thể suy ra rằng để được F1 là 100% hạt tròn thì L cũng cần phải là aa (kiểu gen đồng hợp lặn, không mang alen trội).
- Kiểu gen: aa
- Kiểu hình: hạt dài.

3. **Cây M**:
- Giao phấn với cây Q ⇒ 50% hạt tròn (AA) và 50% hạt dài (Aa).
- Điều này cho thấy M phải mang alen trội. Kiểu gen của M phải là heterozygote (Aa).
- Kiểu gen: Aa
- Kiểu hình: hạt tròn.

4. **Cây N**:
- Với tỉ lệ 74,8% hạt tròn, 25,2% hạt dài thì có thể dùng công thức:
- tỉ lệ cây hạt tròn (A) là 1 - (0.25^2) = 0.748 ⇒ (1 - q^2 = p^2 + 2pq).
- Từ đây, 75% = p^2 + 2pq ⇒ 25% = q^2 ⇒ q = 0.5 → 50% là aa và 50% là Aa.
- Kiểu gen của N phải là Aa (heterozygote).
- Kiểu gen: Aa
- Kiểu hình: hạt tròn.

### Sơ đồ lai kiểm chứng:

1. Q (AA) x L (aa) → 100% AA (hạt tròn)
2. Q (AA) x M (Aa) → 50% AA (hạt tròn), 50% Aa (hạt tròn)
3. Q (AA) x N (Aa) → Khoảng 75% AA và 25% Aa ⇒ 74,8% hạt tròn, 25,2% hạt dài. Đúng với giả thiết.

### c) Phương pháp kiểm tra kiểu gen của cây lúa có kiểu hình trội:

1. **Phép lai với cây lúa có kiểu hình lặn**: Lai cây hạt tròn với cây hạt dài (aa). Nếu có con lai mang kiểu hình hạt dài thì cây hạt tròn không phải là thuần chủng.
2. **Kiểm tra tỉ lệ con lai**:
- Nếu lai với aa cho 100% hạt tròn ⇒ Cây lúa đó là thuần chủng (AA).
- Nếu lai với aA cho 50% hạt tròn và 50% hạt dài ⇒ Cây lúa đó không thuần chủng (Aa).

### d) Phương pháp kiểm tra kiểu gen của động vật có vú có kiểu hình trội:

1. **Phép lai với cá thể đồng hợp lặn**: Nếu động vật có kiểu hình trội (A) lai với cá thể có kiểu hình lặn (aa), giống như phương pháp lai ở thực vật, nếu có con tạo ra có kiểu hình lặn, cá thể trội phải là không thuần chủng.
2. **Phân tích di truyền**: Sử dụng xét nghiệm di truyền (DNA) hoặc các phương pháp sinh học phân tử hiện đại để xác định chính xác kiểu gen.

Tóm lại, thông qua việc phân tích di truyền và sử dụng các phương pháp lai, chúng ta có thể xác định được các kiểu gen của các cây lúa và kiểm tra kiểu gen của cá thể là thuần chủng hay không.