Nhân vật Trần Bình Trọng được khắc họa qua những phương diện chính sau:

1. Vẻ đẹp hình thức:

   • Dáng vẻ anh hùng: Nguyễn Du đã sử dụng những hình ảnh so sánh, ví von để miêu tả vẻ đẹp ngoại hình của Trần Bình Trọng: "Dáng vẻ anh hùng, cốt cách phi thường". Điều này cho thấy Trần Bình Trọng là một người có phong thái oai vệ, khí chất đặc biệt của một tướng sĩ.
   • Vũ khí: Hình ảnh cây thương được miêu tả một cách chi tiết, thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa người và vũ khí, đồng thời nhấn mạnh tài năng võ nghệ của nhân vật.

2. Tính cách:

   • Trung thành: Trần Bình Trọng là một người trung thành với nhà vua, với đất nước. Điều này được thể hiện qua hành động của ông khi quyết định hy sinh bản thân để bảo vệ vua và đất nước.
   • Dũng cảm: Ông không hề sợ hãi trước hiểm nguy, sẵn sàng chiến đấu đến hơi thở cuối cùng.
   • Khiêm tốn: Dù là một vị tướng tài ba nhưng Trần Bình Trọng lại rất khiêm tốn, không hề tự cao tự đại.

3. Tình cảm:

   • Tình yêu nước sâu sắc: Tình yêu nước là động lực thúc đẩy Trần Bình Trọng chiến đấu và hy sinh.
   • Tình cảm thủy chung: Ông luôn nhớ về quê hương, về người thân.

4. Cái chết anh hùng:

   • Cái chết của Trần Bình Trọng không chỉ là sự hy sinh vì nghĩa lớn mà còn là một biểu hiện của khí tiết, của lòng trung thành. Hình ảnh "giếng nước, sân đình" đã trở thành biểu tượng cho sự hi sinh cao cả của ông.

Dẫn chứng cụ thể:

• Vẻ đẹp hình thức: "Dáng vẻ anh hùng, cốt cách phi thường"
• Tính cách: "Giữa dòng bàn bạc, vẫn là người khoanh tay đứng nhìn" (thể hiện sự khiêm tốn), "Cả một đời thanh bạch, sạch như tuyết" (thể hiện sự trong sạch, thanh cao)
• Tình cảm: "Một lòng vì nước, một dạ vì dân"
• Cái chết anh hùng: "Dẫu rằng thân ấy xa rồi/ Lòng vẫn theo ta tới tận nơi"