Câu thơ "tôi cõng tuổi đời qua lối ca dao" trong bài thơ Mẹ và cánh đồng của Trần Văn Lợi mang một ý nghĩa sâu sắc và biểu cảm. Để hiểu rõ nghĩa của từ "cõng" trong câu này, ta cần phân tích nó trong cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng.
1. Nghĩa đen của từ "cõng"
Thông thường, "cõng" có nghĩa là mang vác một người hoặc một vật gì đó trên lưng, thường là hành động của một người khỏe mạnh gánh vác, chăm sóc một ai đó yếu đuối hoặc nhỏ bé. Nghĩa đen của "cõng" là một hành động vất vả, đầy gánh nặng, nhưng cũng thể hiện tình yêu thương, sự chăm sóc.
2. Nghĩa bóng trong câu thơ
Trong câu thơ "tôi cõng tuổi đời qua lối ca dao", từ "cõng" mang một nghĩa bóng sâu sắc hơn. "Cõng tuổi đời" ở đây có thể hiểu là mang trên vai, gánh vác những năm tháng, những trải nghiệm, và những khó khăn trong cuộc sống. "Tuổi đời" ở đây không chỉ đơn giản là thời gian sống mà còn là những ký ức, những niềm vui, nỗi buồn, những trải nghiệm, những khổ đau và cả niềm hy vọng mà con người phải đối diện.
Việc "cõng" tuổi đời qua "lối ca dao" càng làm tăng thêm ý nghĩa của hành động này. Ca dao là hình thức văn hóa dân gian đặc trưng của Việt Nam, gắn liền với truyền thống và những giá trị sâu sắc. Lối ca dao có thể tượng trưng cho những giá trị văn hóa, những bài học, những lời dạy bảo của cha ông, những truyền thống yêu thương và gìn giữ cội nguồn.
3. Ý nghĩa tổng thể
Khi kết hợp lại, câu thơ "tôi cõng tuổi đời qua lối ca dao" có thể hiểu là nhân vật "tôi" đang mang theo những trải nghiệm của cuộc sống, những khó khăn và thăng trầm, qua những giá trị, truyền thống, và ký ức mà ca dao đại diện. Hành động "cõng" này thể hiện sự gánh vác, nhọc nhằn nhưng cũng đầy tình cảm và trách nhiệm, bởi lối ca dao không chỉ là những lời ca, mà còn là sự kết nối với quá khứ, là cách thức con người lưu giữ, truyền lại những giá trị đạo đức và văn hóa.
4. Kết luận
Từ "cõng" trong câu thơ không chỉ đơn thuần là mang vác vật chất mà là sự gánh chịu, tiếp nối và truyền lại những giá trị sâu sắc của cuộc sống, của gia đình và cộng đồng qua các hình thức văn hóa, như ca dao. Hành động này biểu trưng cho sự kiên cường, chịu đựng, và tình cảm yêu thương gắn bó với quá khứ và cội nguồn.