Dị ứng và sự suy giảm miễn dịch là hai hiện tượng liên quan đến hệ miễn dịch, nhưng chúng có cơ chế hoạt động khác nhau và có thể xảy ra đồng thời hoặc riêng rẽ khi mắc một số bệnh.
1. Dị ứng
Dị ứng xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng quá mức với các chất vốn vô hại (như phấn hoa, bụi, thực phẩm, hoặc thuốc). Những phản ứng này gây ra các triệu chứng như:
Ngứa, sưng, nổi mẩn đỏ.
Khó thở, nghẹt mũi.
Sốc phản vệ trong trường hợp nghiêm trọng.
Dị ứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi hệ miễn dịch bị suy yếu do các bệnh lý nền. Một số bệnh như viêm da cơ địa, hen suyễn, hoặc viêm xoang dị ứng thường liên quan đến tình trạng này.
2. Suy giảm miễn dịch
Suy giảm miễn dịch là trạng thái khi hệ miễn dịch hoạt động kém hiệu quả, không đủ khả năng bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng. Có hai loại suy giảm miễn dịch:
Bẩm sinh: Do di truyền, xuất hiện ngay từ khi sinh ra (ví dụ: hội chứng SCID).
Thứ phát: Do các yếu tố bên ngoài như bệnh lý hoặc thuốc gây ra, chẳng hạn:
HIV/AIDS: Làm giảm số lượng tế bào T, dẫn đến nguy cơ cao nhiễm trùng cơ hội.
Ung thư máu: Như bạch cầu cấp hoặc u lympho làm hệ miễn dịch yếu đi.
Thuốc ức chế miễn dịch: Dùng trong điều trị ung thư hoặc sau ghép tạng.
3. Mối liên hệ khi mắc một số bệnh
Một số bệnh có thể dẫn đến cả dị ứng và suy giảm miễn dịch:
Bệnh tự miễn: Như lupus ban đỏ hoặc viêm khớp dạng thấp. Ở đây, hệ miễn dịch tấn công chính cơ thể, đồng thời dễ bị dị ứng do rối loạn điều hòa miễn dịch.
Nhiễm virus mạn tính: Như virus Epstein-Barr hoặc HIV. Các bệnh này làm suy yếu miễn dịch, khiến cơ thể nhạy cảm hơn với các tác nhân gây dị ứng.
Nhiễm trùng kéo dài: Nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm có thể kích hoạt phản ứng dị ứng (do độc tố) trong khi làm suy giảm miễn dịch toàn diện.