Đoạn thơ "Đường nhằm hướng Nam, / Người nhằm hướng Nam, / Xe đạn nhằm hướng Nam vượt dốc" phản ánh hình ảnh một cuộc hành quân, một cuộc chiến tranh đầy cam go, gian khổ, nhưng cũng đầy quyết tâm và khát vọng tiến về phía trước. Các từ "hướng Nam", "xe đạn" cho thấy sự quyết tâm không chỉ của những con người mà còn của chiến tranh, của khói lửa. Hành trình ấy là một cuộc đấu tranh, vượt qua tất cả để tiến về phía mục tiêu, về nơi mà cuộc chiến đang diễn ra, về những hy vọng và lý tưởng lớn lao. Tất cả đều được dồn vào hướng Nam, nơi có mục tiêu, có niềm tin. Những dòng thơ này còn thể hiện tính chất khẩn trương, không dừng lại, không quay đầu, cho thấy sự quyết tâm mạnh mẽ của những con người trong cuộc chiến tranh.

Câu thơ "Bao nhiêu người làm thơ Đèo Ngang / Mà quên mất con đèo chạy dọc" có ý nghĩa sâu sắc hơn khi nói về sự quên lãng, mất đi cái nhìn thực tế, cụ thể. Những người làm thơ hay tán tụng vẻ đẹp của Đèo Ngang, nhưng họ quên đi chính con đèo – con đường thực tế mà những người lính đang phải vượt qua. Đây là một lời nhắc nhở về việc không thể chỉ nhìn vào những lý tưởng xa vời mà bỏ qua những khó khăn thực tế ngay trước mắt.

Ý kiến của Belinsky: "Tuổi không có lý tưởng giống như buổi sáng không có mặt trời" là một cách so sánh mạnh mẽ để thể hiện sự quan trọng của lý tưởng trong cuộc sống của con người. Câu nói này khẳng định rằng, trong cuộc sống, nếu không có lý tưởng, con người sẽ trở nên mờ nhạt và thiếu mục đích, giống như buổi sáng không có ánh sáng mặt trời. Lý tưởng là ánh sáng chiếu rọi, là động lực để con người vươn lên, sống có ích và cống hiến cho xã hội.

Khi nói về lý tưởng, Belinsky nhấn mạnh sự cần thiết của nó đối với mỗi người, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ. Lý tưởng không chỉ là mục tiêu mà con người muốn đạt được, mà còn là một niềm tin, một động lực thôi thúc họ hành động, cống hiến và vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống. Những người có lý tưởng luôn có một hướng đi rõ ràng, một mục tiêu cụ thể và luôn tìm cách đạt được mục tiêu đó. Họ không bao giờ chịu đứng yên hay thất bại vì họ có một lý tưởng lớn lao.

Ngược lại, những người không có lý tưởng sẽ sống mờ nhạt, thiếu động lực, không có mục đích rõ ràng. Cuộc sống của họ sẽ giống như một buổi sáng thiếu ánh sáng mặt trời, u ám và tăm tối. Họ không có niềm tin vào bản thân, không có khát vọng vươn lên và cũng không có ý thức về trách nhiệm đối với xã hội. Đây là một trạng thái sống không có động lực, không có sự cống hiến và không thể mang lại những giá trị thực sự cho cuộc sống.

Lý tưởng chính là điều giúp con người định hướng và phát triển. Với lý tưởng, chúng ta có thể làm được những điều tưởng chừng không thể. Một tuổi trẻ không có lý tưởng sẽ là một tuổi trẻ mất đi sức mạnh để thay đổi thế giới, để làm cho cuộc sống của mình và những người xung quanh trở nên tốt đẹp hơn.