Biện pháp đảo ngữ:

• Đảo trật tự cú pháp thông thường: Bình thường, ta sẽ nói "Vài chú tiều lom khom dưới núi" và "Mấy nhà chợ lác đác bên sông". Tuy nhiên, Bà Huyện Thanh Quan đã đảo vị trí của các thành phần trong câu, đưa các tính từ "lom khom" và "lác đác" lên đầu câu.
• Tác dụng:
  • Nhấn mạnh sự heo hút, vắng vẻ của cảnh vật: Việc đảo ngữ đã làm nổi bật trạng thái "lom khom" (khó nhọc, vất vả) của những người tiều phu và sự "lác đác" (thưa thớt, rời rạc) của những ngôi nhà bên sông. Qua đó, người đọc cảm nhận rõ hơn về sự hoang sơ, tiêu điều của Đèo Ngang vào buổi chiều tà.
  • Gợi hình ảnh cụ thể, sinh động: Cách diễn đạt đảo ngữ giúp khắc họa rõ nét hình ảnh những người tiều phu cặm cụi kiếm sống dưới chân núi và vài nếp nhà đơn sơ bên bờ sông. Cảnh vật hiện lên vừa thực, vừa gợi cảm giác buồn bã, cô tịch.
  • Tạo nhịp điệu thơ đặc biệt: Đảo ngữ góp phần tạo nên nhịp điệu chậm rãi, trầm buồn cho hai câu thơ, phù hợp với tâm trạng của tác giả khi đứng trước cảnh Đèo Ngang.

Ngoài ra, có thể nói thêm về:

• Từ láy "lom khom" và "lác đác": Đây là những từ láy tượng hình, gợi tả hình dáng và trạng thái của sự vật. "Lom khom" diễn tả dáng người cúi thấp, khó nhọc. "Lác đác" diễn tả sự thưa thớt, không tập trung. Việc sử dụng từ láy kết hợp với đảo ngữ càng làm tăng thêm tính biểu cảm và gợi hình cho hai câu thơ.
• Đối: Hai câu thơ cũng có sự đối nhau về mặt cảnh vật: "dưới núi" đối với "bên sông", "tiều vài chú" đối với "chợ mấy nhà". Sự đối này góp phần miêu tả một cách toàn diện hơn về khung cảnh Đèo Ngang.