Câu 47. Giải thích cơ sở khoa học của các biện pháp sử dụng và cải tạo đất chua, đất mặn và đất bạc màu?
Đất chua:
Nguyên nhân: Do mưa nhiều rửa trôi các cation kiềm (Ca<sup>2+</sup>, Mg<sup>2+</sup>, K<sup>+</sup>, Na<sup>+</sup>), sự phân hủy chất hữu cơ tạo ra axit hữu cơ, hoặc do sử dụng phân bón hóa học chứa nhiều gốc axit.
Biện pháp cải tạo:
Bón vôi: Như đã giải thích ở câu 46, vôi trung hòa độ chua, cung cấp Ca<sup>2+</sup> và cải thiện cấu trúc đất.
Bón phân hữu cơ: Cung cấp chất hữu cơ, giúp cải thiện cấu trúc đất, tăng khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng, đồng thời hạn chế sự rửa trôi.
Sử dụng phân bón kiềm: Một số loại phân bón có tính kiềm cũng có thể giúp giảm độ chua của đất.
Đất mặn:
Nguyên nhân: Do sự tích tụ muối khoáng, chủ yếu là NaCl, trong đất, thường gặp ở vùng ven biển hoặc vùng khô hạn.
Biện pháp cải tạo:
Rửa mặn: Dùng nước ngọt để rửa trôi muối khỏi đất.
Bón thạch cao từ thạch cao sẽ trao đổi với Na trong đất, tạo thành Na2SO4< dễ tan và bị rửa trôi.
Trồng cây chịu mặn: Lựa chọn các loại cây có khả năng chịu được độ mặn cao.
Cải thiện hệ thống thoát nước: Giúp ngăn ngừa sự tích tụ muối.
Đất bạc màu:
Nguyên nhân: Do canh tác liên tục, không được bón phân đầy đủ, dẫn đến đất nghèo dinh dưỡng, cấu trúc kém.
Biện pháp cải tạo:
Bón phân hữu cơ: Cung cấp chất hữu cơ, cải thiện cấu trúc đất, tăng khả năng giữ nước và chất dinh dưỡng.
Bón phân khoáng: Cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cây trồng.
Luân canh cây trồng: Thay đổi các loại cây trồng giúp cải thiện độ phì nhiêu của đất.
Trồng cây phân xanh: Các loại cây họ đậu có khả năng cố định đạm từ không khí, giúp cải tạo đất.
Câu 48. Tư vấn bón phân cho Bác B trước khi trồng mít:
Bác B nên bón phân hữu cơ hoai mục kết hợp với một lượng phân lân trước khi trồng mít.
Phân hữu cơ hoai mục: Cung cấp chất hữu cơ, cải thiện cấu trúc đất, giúp đất tơi xốp, giữ ẩm và chất dinh dưỡng tốt hơn, tạo môi trường thuận lợi cho rễ cây phát triển.
Phân lân: Kích thích sự phát triển của rễ, giúp cây con sớm hình thành bộ rễ khỏe mạnh, tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng.
Việc bón phân trước khi trồng giúp cây con có nguồn dinh dưỡng ngay từ đầu, tạo tiền đề cho sự phát triển tốt sau này. Bác B nên trộn đều phân với đất ở hố trồng trước khi đặt cây con xuống.
Câu 49. Lựa chọn biện pháp nhân giống phù hợp cho một số loại cây trồng phổ biến:
Cây ăn quả (cam, xoài, bưởi): Thường dùng phương pháp ghép cành hoặc chiết cành để giữ nguyên đặc tính tốt của cây mẹ.
Cây rau (rau muống, rau cải): Thường dùng phương pháp gieo hạt.
Cây hoa (hồng, cúc): Có thể dùng nhiều phương pháp như giâm cành, chiết cành, hoặc ghép cành.
Cây mía: Thường dùng phương pháp trồng bằng hom mía.
Việc lựa chọn phương pháp nhân giống phụ thuộc vào đặc điểm của từng loại cây và mục đích của người trồng.
Câu 50. Nguyên lí chung và các bước sản xuất phân bón vi sinh:
Nguyên lí chung: Sử dụng các vi sinh vật có lợi để chuyển hóa các chất dinh dưỡng trong đất sang dạng dễ hấp thu cho cây trồng, hoặc cố định đạm từ không khí.
Các bước sản xuất:
Phân bón vi sinh cố định đạm:
Chọn chủng vi sinh vật: Sử dụng các vi khuẩn cố định đạm như Azotobacter, Rhizobium,...
Nhân giống vi sinh vật: Nuôi cấy vi sinh vật trong môi trường dinh dưỡng phù hợp.
Trộn với chất mang: Trộn vi sinh vật đã nhân giống với chất mang như than bùn, đất sét,...
Đóng gói và bảo quản: Đóng gói sản phẩm và bảo quản ở điều kiện thích hợp.
Phân bón vi sinh chuyển hóa lân:
Chọn chủng vi sinh vật: Sử dụng các vi khuẩn hoặc nấm có khả năng hòa tan lân khó tan như Bacillus, Pseudomonas,...
Nhân giống vi sinh vật: Tương tự như trên.
Trộn với chất mang: Tương tự như trên.
Đóng gói và bảo quản: Tương tự như trên.
Phân bón vi sinh phân giải chất hữu cơ:
Chọn chủng vi sinh vật: Sử dụng các vi sinh vật có khả năng phân giải chất hữu cơ như Trichoderma, Cellulomonas,...
Ủ chất hữu cơ: Trộn chất hữu cơ (phế thải nông nghiệp,...) với vi sinh vật và ủ trong điều kiện thích hợp.
Kiểm tra chất lượng: Kiểm tra hàm lượng vi sinh vật và chất dinh dưỡng trong phân bón.
Đóng gói và bảo quản: Tương tự như trên.