1. Đoạn thơ trong bài "Sang thu" của Hữu Thỉnh:

"Sông có lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu"

Biện pháp nghệ thuật:

Nhân hóa: "Sông có lúc dềnh dàng", "Chim bắt đầu vội vã", "Có đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu". Tác giả đã gán cho sông, chim, mây những hành động, cảm xúc như con người ("dềnh dàng", "vội vã", "vắt mình").
Đối lập: "dềnh dàng" (chậm rãi, thong thả) đối lập với "vội vã" (nhanh chóng, gấp gáp).
Ẩn dụ: Hình ảnh "đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu" là một hình ảnh ẩn dụ độc đáo, gợi tả sự chuyển giao nhẹ nhàng, mơ hồ giữa hai mùa.
Tác dụng:

Nhân hóa: Làm cho cảnh vật trở nên sống động, gần gũi, có hồn, thể hiện sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ về sự biến chuyển của thiên nhiên.
Đối lập: Góp phần diễn tả sự vận động của thời gian, sự thay đổi của cảnh vật từ cuối hạ sang đầu thu.
Ẩn dụ: Diễn tả một cách hình tượng, gợi cảm sự giao mùa. Hình ảnh "vắt nửa mình" vừa gợi hình ảnh đám mây kéo dài trên bầu trời, vừa gợi cảm giác một ranh giới mong manh giữa hai mùa. Nó thể hiện khoảnh khắc giao mùa nhẹ nhàng, tinh tế, không rõ rệt mà chỉ được cảm nhận bằng tâm hồn nhạy cảm.
2. Đoạn thơ trong bài "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật:

"Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung, kính vỡ đi rồi." 1    
1.
issuu.com
issuu.com

Biện pháp nghệ thuật:

Điệp từ/cụm từ: "không có kính" được lặp lại hai lần.
Liệt kê: "Bom giật, bom rung".
Giọng điệu tự nhiên, gần với lời nói thường ngày: Cách diễn đạt giản dị, không trau chuốt.
Tác dụng:

Điệp từ/cụm từ: Nhấn mạnh sự thật trần trụi, khốc liệt của chiến tranh. Việc lặp lại cụm từ "không có kính" như một lời khẳng định, một sự thật hiển nhiên mà ai cũng thấy được.
Liệt kê: Tái hiện sự ác liệt của bom đạn, sức tàn phá khủng khiếp của chiến tranh, khiến những chiếc xe bị hư hỏng nặng nề.
Giọng điệu tự nhiên, gần với lời nói thường ngày: Tạo cảm giác chân thực, gần gũi, như lời ăn tiếng nói của những người lính lái xe. Nó thể hiện sự lạc quan, tinh thần dũng cảm, coi thường gian khổ, hiểm nguy của các chiến sĩ lái xe trên tuyến đường Trường Sơn. Họ chấp nhận và vượt qua những khó khăn một cách tự nhiên, coi đó là một phần của cuộc chiến.