Câu văn "Văn học cho thiếu nhi không chỉ đem lại cho các em những hiểu biết về mặt chiều rộng và chiều dài lịch sử, những bài học về lẽ sống và nhân cách mà trong những thành tựu đặc sắc của nó, văn học cho thiếu nhi đã góp phần mở rộng óc tưởng tượng, làm phong phú tâm hồn và nâng cao thị hiếu thẩm mỹ cho các em" có cấu trúc cú pháp phức tạp. Ta có thể phân tích như sau:
1. Cấu trúc cú pháp:
Câu này là câu phức hợp (câu ghép), có thể chia thành 2 vế liên kết với nhau qua liên từ "mà". Câu được chia thành hai phần chính:
- Vế 1: "Văn học cho thiếu nhi không chỉ đem lại cho các em những hiểu biết về mặt chiều rộng và chiều dài lịch sử, những bài học về lẽ sống và nhân cách."
- Vế 2: "Mà trong những thành tựu đặc sắc của nó, văn học cho thiếu nhi đã góp phần mở rộng óc tưởng tượng, làm phong phú tâm hồn và nâng cao thị hiếu thẩm mỹ cho các em."
Câu này có sự kết hợp giữa các mệnh đề chính và mệnh đề phụ, sử dụng liên từ "mà" để nối hai ý, tạo thành một câu tổng hợp, làm nổi bật các vai trò và tác dụng của văn học đối với thiếu nhi.
2. Phân loại câu theo cấu tạo:
Câu đơn: Câu đơn thường chỉ chứa một mệnh đề chính, nhưng câu này có hai mệnh đề chính được nối với nhau bằng liên từ "mà", tạo thành một câu phức hợp.
Câu ghép: Đây là câu ghép, bao gồm hai vế độc lập được liên kết với nhau, mỗi vế đều có chủ ngữ và vị ngữ riêng biệt.
3. Phân tích các thành phần trong câu:
- Chủ ngữ: "Văn học cho thiếu nhi" (lặp lại một lần trong cả hai vế)
- Vị ngữ: "Không chỉ đem lại" và "đã góp phần"
- Bổ ngữ: "Những hiểu biết về mặt chiều rộng và chiều dài lịch sử, những bài học về lẽ sống và nhân cách" (ở vế 1); "mở rộng óc tưởng tượng, làm phong phú tâm hồn và nâng cao thị hiếu thẩm mỹ" (ở vế 2)
- Các thành phần bổ sung: "Trong những thành tựu đặc sắc của nó" (bổ sung thêm thông tin cho vế 2)
Câu trên là câu phức hợp với cấu trúc ghép, nối các ý tưởng bằng liên từ "mà". Câu này sử dụng nhiều thành phần bổ sung để làm rõ những tác dụng và giá trị của văn học đối với thiếu nhi, thể hiện một cách chi tiết và sâu sắc các tác động tích cực của văn học.