a) Vì sao dùng dung dịch hydrochloric acid loãng để làm sạch đồng bị đen?

Hiện tượng làm đen đồng: Khi đồng tiếp xúc với không khí ẩm, nó sẽ bị oxi hóa tạo thành một lớp đồng (II) oxit CuO có màu đen bao phủ bề mặt.
Tác dụng của HCl: Khi cho dung dịch HCl loãng vào lớp đồng (II) oxit, xảy ra phản ứng hóa học: CuO + 2HCl -> CuCl₂ + H₂O
Kết quả: Đồng (II) oxit (màu đen) phản ứng với HCl tạo thành đồng (II) clorua (màu xanh lam) tan trong nước và nước. Lớp đồng sáng bóng bên dưới sẽ lộ ra, làm sạch bề mặt vật.
b) Có thể thay thế HCl bằng giấm ăn hoặc nước cốt chanh không?

Giấm ăn và nước cốt chanh: Cả hai đều chứa axit axetic (CH₃COOH). Axit axetic cũng có thể phản ứng với đồng (II) oxit tương tự như HCl: CuO + 2CH₃COOH -> (CH₃COO)₂Cu + H₂O
Kết quả: Giống như HCl, axit axetic sẽ hòa tan lớp đồng (II) oxit, làm sạch bề mặt đồng. Tuy nhiên, phản ứng này xảy ra chậm hơn so với phản ứng với HCl do tính axit yếu hơn của axit axetic.
Kết luận:

Cả dung dịch HCl loãng, giấm ăn và nước cốt chanh đều có thể dùng để làm sạch đồ vật bằng đồng bị đen.
HCl có hiệu quả làm sạch nhanh hơn do tính axit mạnh hơn.
Giấm ăn và nước cốt chanh có thể dùng thay thế HCl nhưng thời gian làm sạch có thể lâu hơn.
Lưu ý:

Khi sử dụng các chất này để làm sạch đồ đồng, cần chú ý bảo vệ tay bằng găng tay cao su và thực hiện trong không gian thoáng mát.
Sau khi làm sạch, cần rửa kỹ đồ vật bằng nước sạch và lau khô.
Phương trình hóa học tổng quát:

Oxit kim loại + Axit -> Muối + Nước

Ví dụ:

CuO + 2HCl -> CuCl₂ + H₂O
CuO + 2CH₃COOH -> (CH₃COO)₂Cu + H₂O
Ứng dụng:

Phương pháp này thường được sử dụng để làm sạch các đồ vật bằng đồng như đồ trang sức, đồ dùng gia đình, tượng đồng...

Lời khuyên:

Để bảo quản đồ đồng sáng bóng, nên tránh để đồ vật tiếp xúc trực tiếp với không khí ẩm và các chất có tính axit. Thỉnh thoảng, bạn có thể dùng các dung dịch làm sạch chuyên dụng dành cho đồ đồng để bảo vệ và làm sáng bóng bề mặt đồ vật.