Việc lựa chọn cầu dao (aptomat, CB) rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho hệ thống điện và người sử dụng. Dưới đây là các thông số kỹ thuật chính cần xem xét khi lựa chọn cầu dao:
1. Dòng điện định mức (In):
Đây là dòng điện tối đa mà cầu dao có thể chịu đựng được trong điều kiện hoạt động bình thường mà không bị ngắt mạch.
Cách chọn: Dòng điện định mức của cầu dao phải lớn hơn dòng điện tính toán của mạch điện cần bảo vệ. Dòng điện tính toán được xác định dựa trên tổng công suất của các thiết bị điện sử dụng trong mạch.
Ví dụ: Nếu tổng công suất các thiết bị là 2200W và điện áp là 220V, dòng điện tính toán là I = P/U = 2200/220 = 10A. Vậy nên chọn cầu dao có dòng điện định mức lớn hơn 10A, ví dụ 16A.
2. Điện áp định mức (Un):
Đây là điện áp tối đa mà cầu dao được thiết kế để hoạt động an toàn.
Cách chọn: Điện áp định mức của cầu dao phải bằng hoặc lớn hơn điện áp của mạng điện. Ở Việt Nam, điện áp mạng điện dân dụng là 220V.
3. Khả năng cắt ngắn mạch (Icu hoặc Icn):
Đây là khả năng của cầu dao trong việc cắt dòng điện ngắn mạch (dòng điện rất lớn xảy ra khi có sự cố chập điện).
Cách chọn: Khả năng cắt ngắn mạch phải đủ lớn để có thể cắt được dòng điện ngắn mạch dự kiến trong mạch điện. Thông số này thường được ghi trên cầu dao (ví dụ: 6kA, 10kA). Đối với mạng điện dân dụng, cầu dao có Icu từ 4.5kA đến 6kA là đủ.
4. Đường cong đặc tính cắt (Characteristic Curve):
Đường cong này biểu diễn thời gian cắt của cầu dao tương ứng với các giá trị dòng điện quá tải khác nhau. Có nhiều loại đường cong đặc tính cắt, ví dụ:
Đường cong B: Thường dùng cho các mạch chiếu sáng và ổ cắm.
Đường cong C: Thường dùng cho các thiết bị có dòng khởi động cao như động cơ, máy bơm.
Đường cong D: Dùng cho các thiết bị có dòng khởi động rất cao.
Cách chọn: Chọn đường cong đặc tính cắt phù hợp với loại tải mà cầu dao bảo vệ.
5. Số cực:
Cầu dao có thể có 1 cực (1P), 2 cực (2P), 3 cực (3P) hoặc 4 cực (4P).
Cách chọn: Số cực phụ thuộc vào số pha của mạch điện. Mạch điện một pha dùng cầu dao 1P hoặc 2P. Mạch điện ba pha dùng cầu dao 3P hoặc 4P.
6. Các tiêu chí khác:
Tiêu chuẩn chất lượng: Nên chọn cầu dao của các nhà sản xuất uy tín, có chứng nhận chất lượng.
Kích thước và kiểu dáng: Chọn cầu dao có kích thước phù hợp với tủ điện.
Giá thành: Cân nhắc giữa chất lượng và giá thành để lựa chọn sản phẩm phù hợp.
Tóm lại: Việc lựa chọn cầu dao cần dựa trên nhiều yếu tố kỹ thuật để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho hệ thống điện. Nên tham khảo ý kiến của người có chuyên môn nếu bạn không chắc chắn.