Soạn bài: Bản tin

I. Mục đích, yêu cầu cơ bản của bản tin

Câu 1 (trang 160 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Bản tin thông báo kết quả kì thi Ô - lim - pich toán quốc tế của đoàn học sinh Việt Nam. Kết quả dự thi của đoàn (đứng thứ tư) khẳng định trình độ của học sinh nước ta, khẳng định thành tựu của việc bồi dưỡng nhân tài toán của cả nền giáo dục nước nhà.

Câu 2 (trang 160 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Bản tin trên có hành vi thời sự vì sự việc mới xảy ra vào ngày 16 – 7 thì ngày 19/7 (ba ngày sau) đã được đưa tin.

Câu 3 (trang 161 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Các thông tin bổ sung trong trường hợp này là không cần thiết, thậm chí là thừa vì nó vi phạm nguyên tắc dẫn chứng ngắn gọn, súc tích của bản tin.

Câu 4 (trang 161 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Các sự kiện trong bản tin như thời gian, địa điểm, kết quả của cuộc thi đều được nêu một cách cụ thể, chính xác có tác dụng đảm bảo chính xác của văn phong báo chí nói chung, của bản tin nói riêng làm cho người đọc hoàn toàn tin tưởng vào những tin tức được thông báo.

Câu 5 (trang 161 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Yêu cầu của một bản tin là: phải đảm bảo tính thời sự (đưa tin kịp thời, nhanh chóng), tin phải có ý nghãi xã hội, nội dung phải chân thực, chính xác.

II. Cách viết bản tin

Câu 1 (trang 161 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Khai thác và lựa chọn bản tin

   - Trước khi viết tin, cần khai thác, lựa chọn sự kiện có ý nghĩa cụ thể, chính xác (khi nào, ở đâu, ai làm, xảy ra thế nào, kết quả ra sao,...)

   - Khi đã lựa chọn được sự kiện (thông tin) để đưa vào bản tin thì sự kiện đó phải có đầy đủ các nội dung sau đây:

       + Việc gì đã xảy ra? (nội dung sự kiện).

       + Việc xảy ra ở đâu? (không gian, địa điểm).

       + Việc xảy ra khi nào (thời gian cụ thể).

       + Ai làm việc đó (con người).

       + Việc xảy ra như thế nào? (diễn biến, tính chất của sự kiện).

       + Kết quả ra sao (kết cục của diễn biến sự kiện).

Câu 2 (trang 161 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Viết bản tin

Yêu cầu

a, Cách đặt tiêu đề bản tin

   - Tiêu đề trong hai bản tin trên đều khái quát nội dung của tin: sự việc và kết quả của sự việc.

   - Các tiêu đề có điểm đặc biệt là đều lựa chọn một chi tiết hấp dẫn với cách diễn đạt đặc biệt gây hứng thú, tò mò cho người đọc (đặt câu hỏi, bỏ lửng...)

   - Về hình thức và kết cấu: Tiêu đề của bản tin ngắn gọn, liên quan trực tiếp đến nội dung của bản tin. Tiêu đề thường là một cụm từ hoặc cũng có thể là một câu trần thuật, câu nghi vấn ngắn gọn.

b, Cách mở đầu bản tin

   - Phần mở đầu bản tin

       + Bản tin Thực hiện hơn 22 ngàn chuyến bay an toàn, phần mở đầu từ đầu “ Đến ngày 17 tháng 7, Tổng công ty Hàng không Việt Nam... so với cùng kì”.

       + Bản tin Bán kết cúp bóng đá quốc gia Nam Mĩ Bra - xin – U- ru - goay, phần mở đầu trùng với nhan đề của bản tin.

   - Cách phần mở đầu của bản tin thông báo khái quát sự kiện và kết quả. Chúng chứa đựng những thông tin khái quát quan trọng nhất.

c, Triển khai chi tiết bản tin

   - Những nội dung chi tiết được triển khai

       + Bản tin Thực hiện hơn 22 ngàn chuyến bay an toàn: Tổng công ti hàng không bám sát thị trường bay để khai thác, tổng doanh thu đạt 7960 tỷ đồng, toàn ngành thực hiện được hơn 22 nghìn chuyến bay an toàn, vận chuyển hành khách và hàng hóa đều tăng so với cùng kì năm ngoái, giảm các chuyến bay trong nước, tằng cường sự liên doanh, khai thác đường bay mới.

       + Bản tin Bán kết cúp bóng đá quốc gia Nam Mĩ Bra - xin – U- ru – goay: U - ru -goay dẫn trước với tỉ số 1 – 0 ở phút thứ 25, Bra – xin cân bằng tỷ số, trận đấu cân bằng, phân định thắng thua bằng loạt sut luân lưu, Bra – xin thắng gặp đội Ac – hen – ti – na trong trận chung kết.

   - Cách triển khai bản tin

       + Bản tin Thực hiện hơn 22 ngàn chuyến bay an toàn nêu cụ thể, chi tiết các sự việc.

       + Bản tin Bán kết cúp bóng đá quốc gia Nam Mĩ Bra - xin – U- ru – goay nêu nguyên nhân đưa đến kết quả của sự kiện.

Luyện tập

Câu 1 (trang 163 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Các sự kiện có thể viết được bản tin là A, B, D, E.

Câu 2 (trang 163 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

   - Giống nhau: cả ba đều có mục đích cung cấp tin tức.

   - Khác nhau:

       + Bản tin chỉ đơn thuần thông báo tin tức.

       + Thông tin quảng cáo ngoài truyền tin lại có mục đích chủ yếu là quảng cáo, chào mời khách hàng mua hàng, sử dụng hàng hóa, dịch vụ.

       + Phóng sự điều tra có độ dài lớn hơn bản tin nhiều, miêu tả cụ thể chi tiết các sự việc, phân tích và bình luận sự kiện.

Câu 3 (trang 163 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

   Chuyển bản tin Đội tuyển Ô lim pich toán Việt Nam xếp thứ tư toàn đoàn thành tin vắn:

   Đội tuyển Việt Nam xếp thứ tư toàn đoàn tại cuộc thi Ô - lim - pich toán quốc tế lần thứ 45 tại thủ đô A - ten, Hi Lạp từ ngày 14 đến 16 tháng 7.

Soạn bài: Bản tin

I. Mục đích – yêu cầu cơ bản của bản tin

   Đọc bản tin: Đội tuyển Ô-lim-pích Toán Việt Nam xếp thứ tư toàn đoàn. Trả lời câu hỏi:

Câu 1: Bản tin này thông báo kết quả kì thi Ô-lim-líc Toán quốc tế của đoàn học sinh Việt Nam. Kết quả dự thi đứng thứ tư toàn đoàn nhằm khẳng định trình độ của học sinh Việt Nam và thành quả bồi dưỡng nhân tài toán học của nước ta.

Câu 2:

   Bản tin mang tính thời sự nóng hổi vì sự việc xảy ra sau ba ngày đã được đưa tin, thể hiện tính cập nhật thông tin nhanh chóng.

Câu 3:

   Không cần đưa những tin như: đoàn đi về bằng phương tiện gì, ai làm trưởng đoàn, các thí sinh đã mang về được những quà lưu niệm gì, … Vì các thông tin nêu trên là không cần thiết với dạng bản tin này, chúng không phục vụ gì cho yêu cầu thông báo sự việc chủ yếu là thông báo kết quả của đội tuyển Toán Việt Nam đi thi Ô-lim-pích quốc tế.

Câu 4:

   Việc đưa tin cụ thể, chính xác có tác dụng đảm bảo tính chính xác của văn phong báo chí nói chung, của bản tin nói riêng làm cho người đọc hoàn toàn tin tưởng vào những tin tức được thông báo.

Câu 5:

   Yêu cầu cơ bản của một bản tin là: phải đảm bảo tính thời sự (đưa tin kịp thời, nhanh chóng), tin phải có ý nghĩa xã hội, nội dung thông tin phải chân thực, chính xác.

II. Cách viết bản tin

1. Khai thác và lựa chọn tin

a. Trước khi viết cần khai thác, lựa chọn sự kiện có tính ý nghĩa, cụ thể, chính xác để có được những bản tin có giá trị (có tính thời sự và có ý nghĩa xã hội).

b. Khi đã lựa chọn được sự kiện (thông tin) để đưa vào bản tin, thì sự kiện đó phải có đầy đủ các nội dung (yêu cầu) sau đây:

- Việc gì đã xảy ra (nội dung sự kiện).

- Việc xảy ra ở đâu (không gian, địa điểm).

- Việc xảy ra khi nào (thời gian cụ thể)

- Ai làm việc đó (con người).

- Việc xảy ra như thế nào (diễn biến, tính chất của sự kiện).

- Kết quả ra sao (Kết cục của diễn biến, sự kiện).

2. Viết bản tin

a. Đặt tiêu đề

- Tiêu đề (tên) của bản tin phải đảm bảo tính khái quát nội dung của bản tin.

- Có thể chọn cách diễn đạt đặc biệt gây hứng thú, sự tò mò cho người đọc (Dạng câu hỏi, cách chơi chữ, có thể là một câu, một từ, …)

- Bản tin thường đặt tiêu đề ngắn gọn, một cụm từ (thường là cụm động từ hoặc danh từ). Tiêu đề cũng có thể là một câu trần thuật, câu nghi vấn ngắn gọn.

b. Cách mở đầu bản tin

   Thông báo khái quát về sự kiện và kết quả.

c. Cách triển khai chi tiết bản tin

- Cụ thể, chi tiết các sự kiện được đưa tin

- Giải thích nguyên nhân, kết quả của các sự kiện

III. Luyện tập

Câu 1: Các sự kiện có thể dùng để viết bản tin là A, B, D, E.

Câu 2: Nêu sự giống và khác nhau giữa bản tin với các thể loại báo chí khác như quảng cáo, phóng sự điều tra.

- Giống nhau: đều cung cấp tin tức cho cộng đồng.

- Khác nhau:

   + Bản tin chỉ đơn thuần là dùng để thông báo tin tức.

   + Quảng cáo ngoài truyền tin còn có mục đích chủ yếu là quảng cáo.

   + Phóng sự điều tra có độ dài gấp nhiều lần so với bản tin nhằm miêu tả sự việc cụ thể, chi tiết; qua đó kèm theo phân tích và bình luận sự kiện.

Câu 3: Ví dụ bản tin Đội tuyển Ô-lim-pích Toán Việt Nam xếp thứ tư toàn đoàn có thể chuyển thành tin vắn như:

Đội tuyển Việt Nam xếp thứ tư toàn đoàn tại cuộc thi Ô-lim-pích toán quốc tế lần thứ 45 tại thủ đô A-ten, Hi-Lạp ngày 14 đến 16 tháng 7.