01/08/2017 02:18:38

Soạn bài từ trái nghĩa

6 trả lời

+ Trả lời

Hỏi gia sư

Học gia sư

1.742

6 trả lời

Thưởng th.10.2024

Xếp hạng

Đấu trường tri thức +500K

7

2

Soạn bài từ trái nghĩa
I. Hướng dẫn trả lời câu hỏi.
1. Thế nào là từ trái nghĩa.
Câu 1. Các cặp từ trái nghãi trong hai bài thơ dịch : Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh và Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê.
Ngẩng – cúi ; đi – về ; trẻ - già
Câu 2. Từ trái nghĩa với từ già trong trường hợp rau già, cau già đó là :
Rau non, cau non ; mạ non, chồi non ; lá non, búp non.
2. Sử dụng từ trái nghĩa
Câu 1. Tác dụng của từ trái nghĩa trong hai bài thơ dịch.
- Ngẩng đầu – cúi đầu.
Hai hành động ngược chiều nhau, thể hiện sự trăn trở suy tư trong tâm hồn nhà thơ.
- Đi trẻ - về già.
Hai hình ảnh, hai hành động tương phản, làm nổi bật sự thay đổi ở hai thời điểm khác nhau trong cuộc đời người, hàm chứa sự ngậm ngùi, xót xa.
= > Từ trái nghĩa tạo nên phép đối, tô đậm, khắc sâu hình ảnh và tình cảm biểu đạt.
Câu 2. Một số thành ngữ có sử dụng từ trái nghĩa.
Ba chìm bảy nổi ; Giọt ngón giọt dài ; Chân cứng đá mềm ; Dở sống dở chết…
Tác dụng tạo nên tính hình tượng cao cho các từ ngữ.
II. Luyện tập.
Câu 1. Tìm từ trái nghĩa
Chị em như chuối nhiều tàu
Tấm lành che tấm rách đừng nói nhau nhiều lời
Cặp từ trái nghĩa : lành – rách
Số cô chẳng giàu thì nghèo
Ngày ba mươi tết thịt treo trong nhà.
Cặp từ trái nghĩa: giàu – nghèo
Ba năm được một chuyến sai
Áo ngắn đi mượn áo dài đi thuê.
Cặp từ trái nghĩa: ngắn – dài.
Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
Cặp từ trái nghĩa: đêm – ngày, sáng – tối.
Câu 2.

	Từ cho	Từ cần tìm
Tươi	Cá tươi	Cá ươn
Tươi	Hoa tươi	Hoa héo
Xấu	Chữ xấu	Chữ đẹp
Xấu	Đất xấu	Đất tốt
Yếu	Ăn yếu	Ăn khỏe
Yếu	Học lực yếu	Học lực tốt
Nhỏ	Nói nhỏ	Nói lớn
Nhỏ	Nhà nhỏ	Nhà to

Câu 3. Điền các từ trái nghĩa vào các thành ngữ sau
- Chân cứng đá mềm
- Vô thưởng vô phạt
- Có đi có lại
- Bên trọng bên khinh
- Gần nhà xa ngõ
- Buổi đực buổi cái
- Mắt nhắm mắt mở
- Bước thấp bước cao
- Chạy sấp chạy ngửa
- Chân ướt chân ráo
Câu 4. Hãy viết một đoạn văn ngắn về tình cảm quê hương, có sử dụng từ trái nghĩa.
Quê ngoại em ở dưới chân núi Bạch Mã. Rặng núi lô nhô “cao thấp” chạy dài ăn ra tới phà Tam Giang. Buổi “sáng” trời trong đứng ở cây số ba có thể nhìn thây hình dáng chú ngựa trắng đang bay trên phiến đá khổng lồ lưng chừng núi. Buổi “tối” trăng lên, gió nồm nam thổi đưa những đám mây trắng tràn qua đỉnh núi giống như một thác nước khổng lồ đang chảy. Nếu có dịp trèo lên tới đỉnh Bạch Mã bạn sẽ thấy vô cùng tuyệt vời. Phía “trước” mặt là biển cả mênh mông, “sau” lưng núi non trùng điệp chồng chất lên nhau, “trên” đầu trời cao xanh thẳm và “dưới” là làng mạc bình yêu ẩn mình dưới những lũy tre xanh. Em yêu vô cùng quê ngoại thân yêu!

2

4

TỪ TRÁI NGHĨA

I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. Thế nào là từ trái nghĩa?
Từ trái nghĩa là những từ có ý nghĩa trái ngược nhau.
a) Tìm trong bản dịch thơ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh của Tương Như và Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê của Trần Trọng San các cặp từ trái nghĩa.
Gợi ý: Các cặp từ trái nghĩa: ngẩng - cúi (Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh); trẻ - già, đi - trở lại (Ngẫu nhiên viết nhân buổi về quê).
b) Tìm từ trái nghĩa với từ già trong trường hợp rau già, cau già.
Gợi ý: trẻ - già trái nghĩa với nhau về tuổi tác; trong trường hợp rau già, cau già, trái nghĩa với già là non (rau non, cau non)
2. Sử dụng từ trái nghĩa
a) Nhận xét về nghệ thuật sử dụng từ trái nghĩa trong hai bản dịch thơ trên.
Gợi ý: Về cặp từ trái nghĩa ngẩng - cúi trong bài Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh, hãy đọc đoạn văn sau:
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,
Cúi đầu nhớ cố hương.
Tất cả diễn ra trong thoáng chốc (ngỡ – ngẩng đầu – cúi đầu) mà sao thấy một nỗi niềm khôn nguôi. Người lữ thứ cô đơn ngẩng đầu nhìn lên nơi mà ánh trăng đến, trăng vẫn sáng hoà điệu cùng những nỗi niềm. Người cúi đầu như sợ phải đối diện với trăng nhưng làm sao ra ngoài được nỗi nhớ. Lời thơ dứt mà mở ra mênh mang hoài cảm.
Bài thơ được làm theo hình thức cổ thể ngũ ngôn tuyệt cú. Cái tự do của hình thức thể hiện (so với Đường luật thì cổ thể không bị những quy tắc chặt chẽ về niêm, luật và đối ràng buộc) tỏ ra rất có hiệu quả khi diễn đạt mạch cảm xúc tự nhiên. Tuy thế, tác giả cũng đã sử dụng phép đối rất đắc địa ở hai câu cuối: Ngẩng đầu / Cúi đầu, nhìn trăng sáng / nhớ cố hương. Nguyên tác cho thấy đây là cặp đối rất chỉnh, về mặt từ loại: động từ / động từ (cử đầu / đê đầu, vọng / tư), tính từ / tính từ (minh / cố), danh từ / danh từ (nguyệt / hương). Về mặt ý nghĩa, cặp đối tạo thành sự sóng đôi: Cảnh / tình (trăng / quê hương). Sự sóng đôi này chính là cấu tứ của bài thơ. Cảnh gợi tình, trăng gợi nhớ quê hương, rồi đến lúc con người chìm đắm trong nỗi nhớ, trăng thấm đẫm vào hồn. Cái cúi đầu như lặng lẽ, như buồn tủi...
(Rèn kĩ năng cảm thụ thơ văn cho học sinh lớp 7, NXB ĐHQG HCM, 2004)
Về cặp từ trẻ - già, đi - trở lại, hãy tham khảo đoạn văn sau:
Hai câu đầu của bài thơ này có hình thức tiểu đối:
Thiếu tiểu li gia / lão đại hồi
(Trẻ đi, già trở lại nhà)
Hương âm vô cải, mấn mao tồi
(Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu)
Hai câu đối, mỗi câu hai vế, mỗi vế có hai bộ phận đối nhau rất chỉnh. Lí gia đối với đại hồi, hương âm đối với mấn mao là chỉnh cả ý lẫn lời; thiếu tiểu đối với lão, vô cải đối với tồi tuy có hơi chênh về lời song về ý rất chỉnh (thiếu tiểu: còn nhỏ; lão: về già; vô cải: không thay đổi; tồi: chỉ sự thay đổi). Xét về ý nghĩa ngữ pháp, thiếu tiểu và lão đều là chủ ngữ cũng như vô cải và tồi đều là vị ngữ, hai câu đối đọc lên nghe rất hài hoà.
(Rèn kĩ năng cảm thụ thơ văn cho học sinh lớp 7, NXB ĐHQG HCM, 2004)
b) Hãy tìm những cặp từ trái nghĩa trong các câu thành ngữ sau và cho biết tác dụng biểu đạt của chúng.
- Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng
- Trong nhà chưa tỏ, ngoài ngõ đã hay
- Điếc tai cày, sáng tai họ
Gợi ý: Các từ trái nghĩa chủ yếu được sử dụng nhằm tạo mối liên hệ tương phản, gây ấn tượng mạnh, làm cho lời nói thêm sinh động.
II. RÈN LUYỆN KĨ NĂNG
1. Tìm những từ trái nghĩa trong các câu ca dao, tục ngữ sau:
(1) Chị em như chuối nhiều tàu
Tấm lành che tấm rách, đừng nói nhau nhiều lời
(2) Số cô chẳng giàu thì nghèo,
Ngày ba mươi tết thịt treo trong nhà.
(3) Ba năm được một chuyến sai,
Áo ngắn đi mượn, quần dài đi thuê.
(4) Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng,
Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
Gợi ý: Tấm lành - tấm rách, giàu - nghèo, ngắn - dài, đêm - ngày, sáng - tối.
2. Tìm các từ trái nghĩa với những từ in đậm trong các cụm từ sau:

tươi	cá tươi
hoa tươi
yếu	ăn yếu
học lực yếu
xấu	chữ xấu
đất xấu

Gợi ý: Không phải bất kì từ nào trái nghĩa với các từ tươi, yếu, xấu cũng có thể ghép với các tiếng cá, hoa, ăn, học lực, chữ, đất để tạo thành các từ trái nghĩa với cá tươi, hoa tươi, ăn yếu, học lực yếu, chữ xấu, đất xấu, chẳng hạn: không thể nói học lực khoẻ mặc dù khoẻ trái nghĩa với yếu. Các từ có thể tìm được là: cá ươn, hoa héo, ăn khoẻ, học lực giỏi, chữ đẹp, đất tốt.
3. Điền các từ trái nghĩa thích hợp vào các thành ngữ sau:

(1) Chân ... đá mềm	(6) Vô thưởng vô ...
(2) Có đi có ...	(7) Bên ... bên khinh
(3) Gần nhà ... ngõ	(8) Buổi ... buổi cái
(4) Mắt nhắm mắt ...	(9) Bước thấp bước ...
(5) Chạy sấp chạy ...	(10) Chân ướt chân ...

Gợi ý: (1) - cứng; (2) - lại; (3) - nhà; (4) - mở; (5) - ngửa; (6) - phạt; (7) - trọng; (8) - đực; (9) - cao; (10) - ráo.
4. Hãy viết một đoạn văn ngắn về tình cảm quê hương, có sử dụng từ trái nghĩa.
Gợi ý: Kết hợp giữa những kiến thức về từ trái nghĩa với kiến thức về văn biểu cảm để viết. Không nên quá gò ép trong việc sử dụng từ trái nghĩa, cần phải chú ý đến chủ đề của đoạn, mạch lạc khi triển khai ý.
Tham khảo đoạn văn:
Đối với người, ai làm gì lợi cho nhân dân cho Tổ quốc ta đều là bạn. Bất kì ai làm gì có hại cho nhân dân và Tổ quốc ta tức là kẻ thù. Đối với mình, những tư tưởng và hành động có lợi cho Tổ quốc cho đồng bào là bạn. Những tư tưởng và hành động có hại cho Tổ quốc và đồng bào là kẻ thù.
(Hồ Chí Minh)
Gợi ý:
- Các từ trái nghĩa: lợi - hại, bạn - kẻ thù.

- Sự sóng đôi của các từ trái nghĩa có tác dụng gây ấn tượng tương phản cho hình tượng, nêu bật được bản chất của cái được nói đến, giúp cho lời văn nhịp nhàng, tăng sức liên kết,...

1

TỪ TRÁI NGHĨA

I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. Thế nào là từ trái nghĩa?
Từ trái nghĩa là những từ có ý nghĩa trái ngược nhau.
a) Tìm trong bản dịch thơ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh của Tương Như và Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê của Trần Trọng San các cặp từ trái nghĩa.
Gợi ý: Các cặp từ trái nghĩa: ngẩng - cúi (Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh); trẻ - già, đi - trở lại (Ngẫu nhiên viết nhân buổi về quê).
b) Tìm từ trái nghĩa với từ già trong trường hợp rau già, cau già.
Gợi ý: trẻ - già trái nghĩa với nhau về tuổi tác; trong trường hợp rau già, cau già, trái nghĩa với già là non (rau non, cau non)
2. Sử dụng từ trái nghĩa
a) Nhận xét về nghệ thuật sử dụng từ trái nghĩa trong hai bản dịch thơ trên.
Gợi ý: Về cặp từ trái nghĩa ngẩng - cúi trong bài Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh, hãy đọc đoạn văn sau:
Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,
Cúi đầu nhớ cố hương.
Tất cả diễn ra trong thoáng chốc (ngỡ – ngẩng đầu – cúi đầu) mà sao thấy một nỗi niềm khôn nguôi. Người lữ thứ cô đơn ngẩng đầu nhìn lên nơi mà ánh trăng đến, trăng vẫn sáng hoà điệu cùng những nỗi niềm. Người cúi đầu như sợ phải đối diện với trăng nhưng làm sao ra ngoài được nỗi nhớ. Lời thơ dứt mà mở ra mênh mang hoài cảm.
Bài thơ được làm theo hình thức cổ thể ngũ ngôn tuyệt cú. Cái tự do của hình thức thể hiện (so với Đường luật thì cổ thể không bị những quy tắc chặt chẽ về niêm, luật và đối ràng buộc) tỏ ra rất có hiệu quả khi diễn đạt mạch cảm xúc tự nhiên. Tuy thế, tác giả cũng đã sử dụng phép đối rất đắc địa ở hai câu cuối: Ngẩng đầu / Cúi đầu, nhìn trăng sáng / nhớ cố hương. Nguyên tác cho thấy đây là cặp đối rất chỉnh, về mặt từ loại: động từ / động từ (cử đầu / đê đầu, vọng / tư), tính từ / tính từ (minh / cố), danh từ / danh từ (nguyệt / hương). Về mặt ý nghĩa, cặp đối tạo thành sự sóng đôi: Cảnh / tình (trăng / quê hương). Sự sóng đôi này chính là cấu tứ của bài thơ. Cảnh gợi tình, trăng gợi nhớ quê hương, rồi đến lúc con người chìm đắm trong nỗi nhớ, trăng thấm đẫm vào hồn. Cái cúi đầu như lặng lẽ, như buồn tủi...
(Rèn kĩ năng cảm thụ thơ văn cho học sinh lớp 7, NXB ĐHQG HCM, 2004)
Về cặp từ trẻ - già, đi - trở lại, hãy tham khảo đoạn văn sau:
Hai câu đầu của bài thơ này có hình thức tiểu đối:
Thiếu tiểu li gia / lão đại hồi
(Trẻ đi, già trở lại nhà)
Hương âm vô cải, mấn mao tồi
(Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu)
Hai câu đối, mỗi câu hai vế, mỗi vế có hai bộ phận đối nhau rất chỉnh. Lí gia đối với đại hồi, hương âm đối với mấn mao là chỉnh cả ý lẫn lời; thiếu tiểu đối với lão, vô cải đối với tồi tuy có hơi chênh về lời song về ý rất chỉnh (thiếu tiểu: còn nhỏ; lão: về già; vô cải: không thay đổi; tồi: chỉ sự thay đổi). Xét về ý nghĩa ngữ pháp, thiếu tiểu và lão đều là chủ ngữ cũng như vô cải và tồi đều là vị ngữ, hai câu đối đọc lên nghe rất hài hoà.
(Rèn kĩ năng cảm thụ thơ văn cho học sinh lớp 7, NXB ĐHQG HCM, 2004)
b) Hãy tìm những cặp từ trái nghĩa trong các câu thành ngữ sau và cho biết tác dụng biểu đạt của chúng.
- Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng
- Trong nhà chưa tỏ, ngoài ngõ đã hay
- Điếc tai cày, sáng tai họ
Gợi ý: Các từ trái nghĩa chủ yếu được sử dụng nhằm tạo mối liên hệ tương phản, gây ấn tượng mạnh, làm cho lời nói thêm sinh động.
II. RÈN LUYỆN KĨ NĂNG
1. Tìm những từ trái nghĩa trong các câu ca dao, tục ngữ sau:
(1) Chị em như chuối nhiều tàu
Tấm lành che tấm rách, đừng nói nhau nhiều lời
(2) Số cô chẳng giàu thì nghèo,
Ngày ba mươi tết thịt treo trong nhà.
(3) Ba năm được một chuyến sai,
Áo ngắn đi mượn, quần dài đi thuê.
(4) Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng,
Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
Gợi ý: Tấm lành - tấm rách, giàu - nghèo, ngắn - dài, đêm - ngày, sáng - tối.
2. Tìm các từ trái nghĩa với những từ in đậm trong các cụm từ sau:

tươi	cá tươi
hoa tươi
yếu	ăn yếu
học lực yếu
xấu	chữ xấu
đất xấu

Gợi ý: Không phải bất kì từ nào trái nghĩa với các từ tươi, yếu, xấu cũng có thể ghép với các tiếng cá, hoa, ăn, học lực, chữ, đất để tạo thành các từ trái nghĩa với cá tươi, hoa tươi, ăn yếu, học lực yếu, chữ xấu, đất xấu, chẳng hạn: không thể nói học lực khoẻ mặc dù khoẻ trái nghĩa với yếu. Các từ có thể tìm được là: cá ươn, hoa héo, ăn khoẻ, học lực giỏi, chữ đẹp, đất tốt.
3. Điền các từ trái nghĩa thích hợp vào các thành ngữ sau:

(1) Chân ... đá mềm	(6) Vô thưởng vô ...
(2) Có đi có ...	(7) Bên ... bên khinh
(3) Gần nhà ... ngõ	(8) Buổi ... buổi cái
(4) Mắt nhắm mắt ...	(9) Bước thấp bước ...
(5) Chạy sấp chạy ...	(10) Chân ướt chân ...

Gợi ý: (1) - cứng; (2) - lại; (3) - nhà; (4) - mở; (5) - ngửa; (6) - phạt; (7) - trọng; (8) - đực; (9) - cao; (10) - ráo.
4. Hãy viết một đoạn văn ngắn về tình cảm quê hương, có sử dụng từ trái nghĩa.
Gợi ý: Kết hợp giữa những kiến thức về từ trái nghĩa với kiến thức về văn biểu cảm để viết. Không nên quá gò ép trong việc sử dụng từ trái nghĩa, cần phải chú ý đến chủ đề của đoạn, mạch lạc khi triển khai ý.
Tham khảo đoạn văn:
Đối với người, ai làm gì lợi cho nhân dân cho Tổ quốc ta đều là bạn. Bất kì ai làm gì có hại cho nhân dân và Tổ quốc ta tức là kẻ thù. Đối với mình, những tư tưởng và hành động có lợi cho Tổ quốc cho đồng bào là bạn. Những tư tưởng và hành động có hại cho Tổ quốc và đồng bào là kẻ thù.
(Hồ Chí Minh)
Gợi ý:
- Các từ trái nghĩa: lợi - hại, bạn - kẻ thù.

- Sự sóng đôi của các từ trái nghĩa có tác dụng gây ấn tượng tương phản cho hình tượng, nêu bật được bản chất của cái được nói đến, giúp cho lời văn nhịp nhàng, tăng sức liên kết,...

2

0

Câu 4: (Trang 129 SGK Ngữ văn 7 tập 1) Hãy viết một đoạn văn ngắn về tình cảm quê hương, có sử dụng từ trái nghĩa.

Hướng dẫn giải:

Mỗi lần nhớ về kí ức tuổi thơ là biết bao kỉ niệm buồn vui gắn bó với quê hương trong em lại hiện lên. Nơi đó có ngôi nhà nhỏ của em với cánh đồng lúa rộng, bằng phẳng luôn thơm ngát hương lúa – hương vị của đồng quê. Xa xa, là những rặng núi cao nhấp nhô được phủ lên màu xanh của núi rừng. Khi dịp nghỉ hè đến, em cùng các anh chị thường ra thả diều bên bờ sông. Dòng sông bên lở bên bồi, đã gắn bó ngàn đời với quê hương em, mang dòng nước ngọt lành làm tưới mát những ruộng lúa, nương dâu. Khác với thành phố là những tuyến đường tấp nập người qua lại, quê em là những con đường làng vắng vẻ, thấp thoáng mái nhà ngói đỏ xen với những khu vườn tươi xanh, ngập tràn bóng mát. Giờ đây, khi đã đi xa quê hương, em luôn háo hức được trở về nơi chôn rau cắt rốn, nơi đã nuôi dưỡng em khôn lớn trưởng thành.

=> Bài viết trên đã sử dụng từ trái nghĩa đó là:

Bằng phẳng trái nghĩa với nhấp nhô
Lở trái nghĩa với bồi
Tấp nập trái nghĩa với vắng vẻ

2

0

Soạn bài: Từ trái nghĩa

Thế nào là từ trái nghĩa

Câu 1 (trang 128 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Các cặp từ trái nghĩa :

- Trong bài Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh : ngẩng – cúi

- Trong bài Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê : trẻ - già; đi – trở lại

Câu 2 (trang 128 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

Từ trái nghĩa với từ già trong trường hợp rau già, cau già : non.

Sử dụng từ trái nghĩa

Câu 1 (trang 128 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

Trong hai bài thơ dịch trên, việc sử dụng từ trái nghĩa tạo phép đối giúp tô đậm, khắc sâu hình ảnh và tình cảm biểu đạt.

Câu 2 (trang 128 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

- Một số thành ngữ sử dụng từ trái nghĩa :

+ Chết vinh còn hơn sống nhục

+ Cá lớn nuốt cá bé

+ Gần mực thì đen gần đèn thì sáng

+ Lá lành đùm lá rách

- Tác dụng : tạo tương phản, gây ấn tượng mạnh, thể hiện sâu đậm hơn nội dung, tình cảm muốn thể hiện.

Luyện tập

Câu 1 (trang 129 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

Những từ trái nghĩa : (1) – tấm lành >< tấm rách; (2) – giàu >< nghèo; (3) – ngắn >< dài; (4) – đêm >< ngày , sáng >< tối.

Câu 2 (trang 129 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

Từ in đậm	Cụm từ gốc	Từ trái nghĩa
tươi	cá tươi	cá ươn
tươi	hoa tươi	hoa héo
yếu	ăn yếu	ăn khỏe
yếu	học lực yếu	học lực tốt
xấu	chữ xấu	chữ đẹp
xấu	đất xấu	đất tốt

Câu 3 (trang 129 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

- Chân cứng đá mềm

- Vô thưởng vô phạt

- Có đi có lại

- Bên trọng bên khinh

- Gần nhà xa ngõ

- Buổi đực buổi cái

- Mắt nhắm mắt mở

- Bước thấp bước cao

- Chạy sấp chạy ngửa

- Chân ướt chân ráo

Câu 4 (trang 129 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

Đoạn văn tham khảo :

Đối với người, ai làm gì lợi cho nhân dân cho Tổ quốc ta đều là bạn. Bất kì ai làm gì có hại cho nhân dân và Tổ quốc ta tức là kẻ thù. Đối với mình, những tư tưởng và hành động có lợi cho Tổ quốc cho đồng bào là bạn. Những tư tưởng và hành động có hại cho Tổ quốc và đồng bào là kẻ thù.

(Hồ Chí Minh)

2

1

Soạn bài: Từ trái nghĩa

I. Thế nào là từ trái nghĩa?

Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa trái ngược nhau. Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau.

Câu 1: Các cặp từ trái nghĩa: ngẩng - cúi (Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh); trẻ - già, đi - trở lại (Ngẫu nhiên viết nhân buổi về quê).

Câu 2: Trẻ - già trái nghĩa với nhau về tuổi tác; trong trường hợp rau già, cau già, trái nghĩa với già là non (rau non, cau non)

II. Sử dụng từ trái nghĩa

Câu 1: Tác dụng của từ trái nghĩa trong hai bài thơ dịch:

+ Ngẩng đầu – cúi đầu: Hai hành động ngược chiều nhau, thể hiện sự trăn trở suy tư trong tâm hồn nhà thơ.

+ Đi trẻ - về già: Hai hình ảnh, hai hành động tương phản, làm nổi bật sự thay đổi ở hai thời điểm khác nhau trong cuộc đời người, hàm chứa sự ngậm ngùi, xót xa.

=> Từ trái nghĩa tạo nên phép đối, tô đậm, khắc sâu hình ảnh và tình cảm biểu đạt.

Câu 2: Các từ trái nghĩa chủ yếu được sử dụng nhằm tạo mối liên hệ tương phản, gây ấn tượng mạnh, làm cho lời nói thêm sinh động.

III. Luyện tập

Câu 1: Những từ trái nghĩa trong các câu ca dao, tục ngữ đã cho là:

Tấm lành - tấm rách, giàu - nghèo, ngắn - dài, đêm - ngày, sáng - tối.

Câu 2: Các từ trái nghĩa với những từ in đậm trong các cụm từ sau:

Câu 3: Điền các từ trái nghĩa vào các thành ngữ sau:

+ Chân cứng đá mềm

+ Vô thưởng vô phạt

+ Có đi có lại

+ Bên trọng bên khinh

+ Gần nhà xa ngõ

+ Buổi đực buổi cái

+ Mắt nhắm mắt mở

+ Bước thấp bước cao

+ Chạy sấp chạy ngửa

+ Chân ướt chân ráo

Câu 4: Viết một đoạn văn ngắn về tình cảm quê hương, có sử dụng từ trái nghĩa:

Trả lời nhanh trong 10 phút và nhận thưởng

Đấu trường tri thức +500K

Bạn muốn biết điều gì?

GỬI CÂU HỎI

Học tập không giới hạn cùng học sinh cả nước và AI, sôi động, tích cực, trải nghiệm

Tham gia Cộng đồng Lazi trên các mạng xã hội
Fanpage:	https://www.fb.com/lazi.vn
Group:	https://www.fb.com/groups/lazi.vn
Kênh FB:	https://m.me/j/AbY8WMG2VhCvgIcB
LaziGo:	https://go.lazi.vn/join/lazigo
Discord:	https://discord.gg/4vkBe6wJuU
Youtube:	https://www.youtube.com/@lazi-vn
Tiktok:	https://www.tiktok.com/@lazi.vn

Bài tập liên quan

Viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em có dịp tìm hiểu (Ngữ văn - Lớp 7)

2 trả lời

Hãy nêu các ý kiến, lí lẽ và bằng chứng trong bài nghị luận văn học "Sự hấp dẫn của tác phẩm Hai vạn dặm dưới đáy biển" (Ngữ văn - Lớp 7)

0 trả lời

Viêt đoạn văn khoảng 5 - 7 câu trình bày cảm nhận của em về nhân vật thầy đuy sen hoặc an tư nai trong đoạn văn có sử dụng ít nhất 3 phó từ (Ngữ văn - Lớp 7)

2 trả lời

Đề tài của bài thơ ''Cháu nghe câu chuyện của bà'' của Nguyễn Văn Thắng là gì? (Ngữ văn - Lớp 7)

1 trả lời

Theo em, hoàn cảnh đó đã chi phối như thế nào đến việc thể hiện tình cảm, cảm xúc trong tác phẩm (Ngữ văn - Lớp 7)

2 trả lời

Xem thêm

Trắc nghiệm Ngữ văn Lớp 7 mới nhất

Phần 1: Đọc hiểu (6 điểm) Đọc bài thơ sau và trả lời câu hỏi: TRỜI XANH CỦA MỖI NGƯỜI Bầu trời xanh của bà Vuông bằng khung cửa sổ Bà nhìn qua mỗi chiều Nhớ bao là chuyện cũ Trời xanh của mẹ em Là vệt dài tít tắp Khi nhắc về bố em Mắt mẹ nhìn đăm ...

Phần 1: Đọc hiểu (6 điểm) Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi: BẮT NẠT ...Đừng bắt nạt người lớn Đừng bắt nạt trẻ con Đừng bắt nạt nước khác Trên khắp trái đất tròn. Đừng bắt nạt chó mèo Đừng bắt nạt cái cây Đừng bắt nạt ai cả Vì bắt nạt dễ lây. ...

Phần 1: Đọc hiểu (6 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: HỘI VẬT LÀNG SÌNH Được tổ chức vào ngày 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm, Lễ hội đấu Vật làng Sình được tổ chức tại khu vực đình làng Lại Ân (còn gọi là làng Sình), xã Phú Mậu, huyện Phú ...

Phần 1: Đọc hiểu (6 điểm) Đọc bài thơ sau và trả lời câu hỏi: DẠ KHÚC CHO VẦNG TRĂNG Trăng non ngoài cửa sổ Mảnh mai như lá lúa Thổi nhẹ thôi là bay Con ơi ngủ cho say Để trăng thành chiếc lược Chải nhẹ lên mái tóc Để trăng thành lưỡi cày Rạch bầu ...

Phần 1: Đọc hiểu (6 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: Tôi dụi mắt bò ra khoang trước, vốc nước dưới sông lên rửa mặt. Trên vệt rừng đen ở chỗ con sông ngoặt như lưỡi cưa cá mập chơm chởm dựng đầu răng nhọn đã ...

Phần 1: Đọc hiểu (6 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: ĐÔI BÀN TAY Ngày còn nhỏ, con thích nhất là cầm đôi bàn tay của mẹ áp vào má, vuốt lên tóc con. Lớn thêm chút nữa, khi con bắt đầu nhận thức được thế giới xung quanh thì đôi bàn tay ấy đã ...

Phần 1: Đọc hiểu (6 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: LỄ HỘI ĐỀN HÙNG Lễ hội diễn ra từ ngày 01 đến hết ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch, việc tế lễ được tổ chức rất trọng thể vào ngày chính hội (10/3). Đền Hùng nằm ở trên núi Nghĩa Linh, xã Hy ...

Phần 1: Đọc hiểu (6 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: CÂU CHUYỆN CỦA HAI HẠT MẦM Có hai hạt mầm nằm cạnh nhau trên một mảnh đất màu mỡ. Hạt mầm thứ nhất nói: Tôi muốn lớn lên thật nhanh. Tôi muốn bén rễ sâu xuống lòng đất và đâm chồi nảy lộc ...

Phần 1: Đọc hiểu (6 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: LỄ CÚNG CƠM MỚI – NÉT VĂN HÓA CỦA ĐỒNG BÀO TÂY NGUYÊN Lễ Cúng Cơm Mới được tổ chức hàng năm sau vụ mùa thu hoạch để các dân tộc thiểu số như Xơ Đăng, Ê-đê, Thái...tạ ơn trời đất vì đã cho ...

Phần 1: Đọc hiểu (6 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi: HỘI THI THỔI CƠM Ở ĐỒNG VÂN Hội thổi cơm thi ở làng Đồng Vân bắt nguồn từ các cuộc trẩy quân đánh giặc của người Việt cổ bên bờ sông Đáy xưa. Hội thi bắt đầu bằng việc lấy lửa. Khi tiếng ...

Xem thêm

Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi

Vui	Buồn	Bình thường

Học ngoại ngữ với Flashcard

Trang chủ	Giải đáp bài tập	Đố vui	Ca dao tục ngữ	Liên hệ	Tải ứng dụng Lazi
Giới thiệu	Hỏi đáp tổng hợp	Đuổi hình bắt chữ	Thi trắc nghiệm	Ý tưởng phát triển Lazi
Chính sách bảo mật	Trắc nghiệm tri thức	Điều ước và lời chúc	Kết bạn 4 phương	Xem lịch
Điều khoản sử dụng	Khảo sát ý kiến	Xem ảnh	Hội nhóm	Bảng xếp hạng
Tuyển dụng	Flashcard	DOL IELTS Đình Lực	Mua ô tô	Bảng Huy hiệu
Đấu trường tri thức	Thơ văn danh ngôn	Từ điển Việt - Anh	Đề thi, kiểm tra	Xem thêm

Soạn bài từ trái nghĩa

Soạn bài: Từ trái nghĩa

Thế nào là từ trái nghĩa

Sử dụng từ trái nghĩa

Luyện tập

Soạn bài: Từ trái nghĩa

Soạn bài ôn tập tác phẩm trữ tình (Ngữ văn - Lớp 7)

Soạn bài liên kết trong văn bản (Ngữ văn - Lớp 7)

Soạn bài Sài Gòn tôi yêu (Ngữ văn - Lớp 7)

Soạn bài từ đồng nghĩa (Ngữ văn - Lớp 7)

Soạn bài xa ngắm thác núi Lư (Ngữ văn - Lớp 7)

Soạn bài bố cục của văn bản lớp 7 (Ngữ văn - Lớp 7)

Soạn bài cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (Ngữ văn - Lớp 7)

Soạn bài cách làm văn biểu cảm về tác phẩm văn học (Ngữ văn - Lớp 7)

Soạn bài cách lập dàn ý của bài văn biểu cảm (Ngữ văn - Lớp 7)

Soạn bài sau phút chia li (Ngữ văn - Lớp 7)

Viết bài văn kể lại một sự việc có thật liên quan đến nhân vật hoặc sự kiện lịch sử mà em có dịp tìm hiểu (Ngữ văn - Lớp 7)

Khi viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong tác phẩm văn học em cần lưu ý điều gì? (Ngữ văn - Lớp 7)

Viết đoạn văn khoảng 5 đến 7 câu nêu suy nghĩ của em về tình cảm gia đình (Ngữ văn - Lớp 7)

Hãy ghi các yếu tố tạo nên từ Hán - Việt (Ngữ văn - Lớp 7)

Viết mở bài, kết bài của bài phân tích nhân vât bà lão trong tác phẩm một bức no của Nam Cao (Ngữ văn - Lớp 7)

Viết bài văn biểu cảm về người bạn mà em yêu quý (Ngữ văn - Lớp 7)

Hãy nêu các ý kiến, lí lẽ và bằng chứng trong bài nghị luận văn học "Sự hấp dẫn của tác phẩm Hai vạn dặm dưới đáy biển" (Ngữ văn - Lớp 7)

Viêt đoạn văn khoảng 5 - 7 câu trình bày cảm nhận của em về nhân vật thầy đuy sen hoặc an tư nai trong đoạn văn có sử dụng ít nhất 3 phó từ (Ngữ văn - Lớp 7)

Đề tài của bài thơ ''Cháu nghe câu chuyện của bà'' của Nguyễn Văn Thắng là gì? (Ngữ văn - Lớp 7)

Theo em, hoàn cảnh đó đã chi phối như thế nào đến việc thể hiện tình cảm, cảm xúc trong tác phẩm (Ngữ văn - Lớp 7)

Soạn bài từ trái nghĩa

Đăng nhập

Mở khóa để xem toàn bộ nội dung trả lời

Soạn bài: Từ trái nghĩa

Thế nào là từ trái nghĩa

Sử dụng từ trái nghĩa

Luyện tập

Soạn bài: Từ trái nghĩa