Tại Việt Nam, trong kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV đã biểu quyết thông qua Luật Thanh niên năm 2020, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2021. Trong đó, thể hiện các vai trò, trách nhiệm cũng như tầm quan trọng của thanh niên trong từng giai đoạn.

Thanh niên mang đến sức trẻ, sự tham gia thử sức và tiếp cận với các công nghệ mới hiện đại. Đây là lực lượng lao động có nhiều giá trị tiềm lực, năng lực cống hiến cho đất nước.

Có thể hiểu, Thanh niên là những người có độ tuổi từ đủ 16 tuổi đến 30 tuổi. Theo quy định này, đây là độ tuổi đang trong quá trình sung sức nhất về thể chất và phát triển trí tuệ. Là những người đầy năng động, sáng tạo và nhiệt huyết. Khi họ được tiếp cận với các phát triển trên thế giới, nhu cầu được thúc đẩy hoàn thiện cao trong nền kinh tế đất nước.

Thanh niên có quyền và nghĩa vụ của công dân theo quy định của Hiến pháp và pháp luật. Họ được đảm bảo điều kiện tham gia nền kinh tế, được tiếp cận và chủ động, sáng tạo, hội nhập. Các quyền, nghĩa vụ của thanh niên cũng được nhà nước đảm bảo thực hiện.

Nguyên tắc bảo đảm quyền, nghĩa vụ của thanh niên:

Quy định trong Điều 5 Luật Thanh niên năm 2020.
 

+ Quyền, nghĩa vụ của thanh niên được công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm thực hiện. Nhóm chủ thể này có vai trò to lớn, có tuổi trẻ, giám hành động cùng các trách nhiệm thực hiện trong sự nghiệp phát triển đất nước.

+ Thanh niên được tiếp cận quyền và nghĩa vụ như nhau, công bằng trong quy định pháp luật. Không phân biệt dân tộc, giới tính, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ văn hóa, nghề nghiệp. Xác định trách nhiệm của nhà nước, tổ chức, gia đình trong việc tạo điều kiện để thanh niên thực hiện quyền, nghĩa vụ.

+ Bảo đảm sự tham gia của thanh niên, vận động thanh niên tham gia vào công việc chung. Tôn trọng thanh niên, lắng nghe thanh niên trong quá trình xây dựng và ban hành chính sách pháp luật đối với thanh niên. Đưa đến tiếp cận hiệu quả trong sự nghiệp phát triển đất nước.

+ Hỗ trợ, tạo điều kiện cho thanh niên Việt Nam ở nước ngoài tham gia các hoạt động hướng về Tổ quốc và giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Ngay từ khi ra đời, Đảng ta đã luôn xác định và đề cao vai trò to lớn của thanh niên. Lý tưởng của Đảng thực hiện với sức mạnh tập thể, sức sáng tạo và sự tham gia của các lý tưởng mới. Đặc biệt, trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vai trò của thanh niên càng được khẳng định. Đây là nhân tố quan trọng quyết định đến sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.

Thanh niên trong sự nghiệp đổi mới đất nước:

Trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá VII) về công tác thanh niên trong thời kỳ mới khẳng định:

“Sự nghiệp đổi mới có thành công hay không, đất nước bước vào thế kỷ 21 có vị trí xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không phần lớn tuỳ thuộc vào lực lượng thanh niên, vào việc bồi dưỡng, rèn luyện thế hệ thanh niên; công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng”.

Các vai trò của thanh niên được thể hiện trong vấn đề sống còn của dân tộc. Là yếu tố cần để tiếp cận thành công cho sự nghiệp đổi mới đất nước. Thanh niên giúp đất nước tiếp cận vào nền kinh tế thế giới. Nhà nước cần tạo điều kiện để bồi dưỡng, rèn luyện và giúp thanh niên tiếp cận với sự nghiệp chung.

Vai trò của thanh niên:

Nghị quyết số 25/NQ-TW ngày 25/7/2008 Hội nghị lần thứ 7 Ban chấp hành Trung ương khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đã xác định:

“Thanh niên là rường cột của nước nhà, là chủ nhân tương lai của đất nước, là một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”.

Thanh niên được đánh giá trong vai trò to lớn đối với ý nghĩa phát triển đất nước. Trong đó, sức trẻ, sự nhiệt huyết và các nhu cầu tiếp cận vào nền kinh tế hội nhập là cần thiết. Các đối tượng này mang đến tương lai của đất nước, cũng như duy trì, ổn định và phát triển nền kinh tế quốc gia. Tham gia tiếp cận, tác động hiệu quả giúp Việt nam có vị thế quan trọng trong trường quốc tế.

Như vậy:

Thanh niên là lực lượng năng động, sáng tạo, có tri thức có hoài bão có ước mơ, ý chí và nghị lực,… Đây là các tiêu chí cần và đủ cần tìm kiếm trong nền kinh tế. Thanh niên Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng thực hiện trách nhiệm và vai trò to lớn đối với đất nước. Luôn thể hiện rõ vai trò xung kích sáng tạo của mình trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Từ đó cống hiến trong trách nhiệm chung, cũng như phấn đấu cho sự nghiệp riêng.

Thanh niên là lớp người trẻ trong nhu cầu phấn đấu để thể hiện bản thân, tìm kiếm các thành tựu sự nghiệp. Trong đó, các giá trị vai trò tác động trên các khía cạnh
 

 Luôn trung thành và tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng.

+ Nêu cao lòng yêu nước, quyết tâm đưa đất nước ta vượt lên, thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

+ Từng bước xây dựng một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Thanh niên là nguồn nhân lực trẻ:

Ngày nay, Việt nam đang tiếp cận trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong đó, xác định chiến lược và các định hướng tiếp cận để phát triển kinh tế. Nên thanh niên Việt Nam là nguồn nhân lực trẻ có vị trí và vai trò quan trọng, đóng góp to lớn trong xã hội, lao động.

Thanh niên hiện chiếm hơn 50% lực lượng lao động của đất nước. Đây là lực lượng lòng cốt, lao động sáng tạo với ý thức và trách nhiệm cao. Trong mọi hoàn cảnh họ vẫn tỏ rõ tinh thần quả cảm, lòng nhiệt tình cách mạng, chí tiến thủ và bản lĩnh ngoan cường. Nguồn nhân lực này cần thiết, tạo ra tiềm năng và cung cấp yếu tố cần và đủ trong sự nghiệp đất nước.

Thanh niên có trình độ, nhiệt huyết:

Thanh niên Việt Nam đã phát huy cao nhất truyền thống hiếu học, rèn luyện để nâng cao chuyên môn, các nhu cầu đòi hỏi trong thị trường quốc tế. Trong tính chuyên cần và sáng tạo nỗ lực thi đua phấn đấu học tập và rèn luyện. Biết nắm bắt và tận dụng mọi thời cơ thâu tóm tri thức để tham gia chủ động vào kinh tế thế giới. Đẩy lùi nguy cơ tạo lên sức mạnh tổng hợp chủ động hội nhập với xu thế phát triển của nền văn minh nhân loại.
Trong đó phải kể đến sự quan tâm, chăm lo, cùng những kỳ vọng và chính sách của Đảng và Nhà nước ta. Từ đó triển khai và nhấn mạnh lý tưởng, vai trò, các trách nhiệm của thanh niên. Các quy định, kế hoạch phát triển mới đã đem lại cho thanh niên rất nhiều cơ hội, điều kiện thể hiện, cống hiến.