Quá trình nguyên phân và giản phân đều là các quá trình sinh sản cơ bản ở các sinh vật, nhưng có những khác biệt cơ bản như sau:
1. Quá trình nguyên phân:
- Thực hiện bởi các tế bào đơn lẻ.
- Tạo ra các con cái mới giống hệt cha mẹ.
- Không có sự kết hợp di truyền hay đa dạng gen.
- Thích nghi và tồn tại trong môi trường ổn định.
- Ví dụ: vi khuẩn, tảo sống, một số động vật như amoeba và các hiếu khí.
2. Quá trình giản phân:
- Thực hiện bởi các tế bào sinh dục.
- Tạo ra con cái mới có sự kết hợp gen từ cả hai cha mẹ.
- Kết quả là sự đa dạng di truyền.
- Dùng để đáp ứng sự thay đổi môi trường và tiến hóa.
- Ví dụ: người, động vật, thực vật.
Tóm lại, quá trình nguyên phân tạo ra con cái giống cha mẹ, ít đa dạng gen. Trong khi đó, quá trình giản phân tạo ra con cái mới có sự kết hợp gen từ cả hai cha mẹ, nhiều đa dạng gen.