Trong thời kỳ Đinh và Tiền Lê, tổ chức bộ máy nhà nước được xây dựng dựa trên hệ thống quan hệ phong kiến và quan hệ tín ngưỡng.

1. Về thời Đinh:
- Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi vua năm 968, lập ra triều đại Đinh, đánh dấu sự thành lập nước Đại Cồ Việt.
- Tổ chức bộ máy nhà nước trong thời Đinh được xây dựng dựa trên hệ thống quan hệ phong kiến, với vua là trung tâm quyền lực tối cao. Vua Đinh Bộ Lĩnh tự xưng là "Hoàng đế" và đặt mình làm "Thái tử" của triều đại Đại Cồ Việt.
- Vua Đinh Bộ Lĩnh thành lập triều đình, bao gồm các cơ quan như Bộ lễ, Bộ tư pháp, Bộ binh, Bộ công, Bộ hộ, Bộ lương, Bộ thương, Bộ lễ tân, Bộ thư chính, Bộ thư sự, Bộ thư tín, Bộ thư pháp, Bộ thư công, Bộ thư hộ, Bộ thư lương, Bộ thư thương, Bộ thư lễ tân, Bộ thư thư chính, Bộ thư thư sự, Bộ thư thư tín, Bộ thư thư pháp, Bộ thư thư công, Bộ thư thư hộ, Bộ thư thư lương, Bộ thư thư thương, Bộ thư thư lễ tân.
- Vua Đinh Bộ Lĩnh cũng thành lập các cơ quan kiểm soát như Quốc sử viện, Quốc tử giám, Quốc học viện, Quốc y viện, Quốc công viện, Quốc thương viện, Quốc lễ tân viện, Quốc thư chính viện, Quốc thư sự viện, Quốc thư tín viện, Quốc thư pháp viện, Quốc thư công viện, Quốc thư hộ viện, Quốc thư lương viện, Quốc thư thương viện, Quốc thư lễ tân viện, Quốc thư thư chính viện, Quốc thư thư sự viện, Quốc thư thư tín viện, Quốc thư thư pháp viện, Quốc thư thư công viện, Quốc thư thư hộ viện, Quốc thư thư lương viện, Quốc thư thư thương viện, Quốc thư thư lễ tân viện.

2. Về thời Tiền Lê:
- Sau khi Đinh Bộ Lĩnh qua đời, Lê Hoàn lên ngôi vua và lập ra triều đại Tiền Lê.
- Tổ chức bộ máy nhà nước trong thời Tiền Lê cũng dựa trên hệ thống quan hệ phong kiến và quan hệ tín ngưỡng.
- Vua Lê Hoàn tự xưng là "Hoàng đế" và đặt mình làm "Thái tử" của triều đại Tiền Lê.
- Vua Lê Hoàn thành lập triều đình, tương tự như triều đình thời Đinh, bao gồm các cơ quan như Bộ lễ, Bộ tư pháp, Bộ binh, Bộ công, Bộ hộ, Bộ lương, Bộ thương, Bộ lễ tân, Bộ thư chính, Bộ thư sự, Bộ thư tín, Bộ thư pháp, Bộ thư công, Bộ thư hộ, Bộ thư lương, Bộ thư thương, Bộ thư lễ tân, Bộ thư thư chính, Bộ thư thư sự, Bộ thư thư tín, Bộ thư thư pháp, Bộ thư thư công, Bộ thư thư hộ, Bộ thư thư lương, Bộ thư thư thương, Bộ thư thư lễ tân.
- Vua Lê Hoàn cũng thành lập các cơ quan kiểm soát như Quốc sử viện, Quốc tử giám, Quốc học viện, Quốc y viện, Quốc công viện, Quốc thương viện, Quốc lễ tân viện, Quốc thư chính viện, Quốc thư sự viện, Quốc thư tín viện, Quốc thư pháp viện, Quốc thư công viện, Quốc thư hộ viện, Quốc thư lương viện, Quốc thư thương viện, Quốc thư lễ tân viện, Quốc thư thư chính viện, Quốc thư thư sự viện, Quốc thư thư tín viện, Quốc thư thư pháp viện, Quốc thư thư công viện, Quốc thư thư hộ viện, Quốc thư thư lương viện, Quốc thư thư thương viện, Quốc thư thư lễ tân viện.

Tổ chức bộ máy nhà nước trong thời Đinh và Tiền Lê có nhiều điểm tương đồng, đều dựa trên hệ thống quan hệ phong kiến và quan hệ tín ngưỡng. Tuy nhiên, cụ thể về cơ quan và tổ chức chi tiết có thể khác nhau trong từng triều đại.