Đoạn thơ "Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây" của Phạm Tiến Duật mang đậm dấu ấn của thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, với những hình ảnh và cấu tứ đặc sắc, thể hiện tinh thần lạc quan, tình yêu và sự hy sinh của những người lính và thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn huyền thoại.

**1. Vẻ đẹp cấu tứ:**

- **Cấu trúc đối xứng:** Đoạn thơ được xây dựng trên nền tảng đối xứng giữa Đông và Tây Trường Sơn, giữa anh và em, giữa những người lính và những cô gái thanh niên xung phong. Sự đối xứng này không chỉ tạo nên một cấu trúc chặt chẽ, mà còn thể hiện sự gắn kết, đồng lòng của những người tham gia kháng chiến.

- **Sự chuyển đổi không gian và thời gian:** Đoạn thơ mở đầu bằng hình ảnh anh lên xe trong cơn mưa và em xuống núi trong nắng rực rỡ. Sự chuyển đổi này không chỉ tạo nên một bức tranh sinh động về thời gian và không gian, mà còn thể hiện sự khác biệt và đồng thời là sự hòa quyện giữa hai nửa Trường Sơn.

- **Sự kết nối giữa tình yêu và nhiệm vụ:** Tình yêu giữa anh và em, giữa những người lính và cô gái thanh niên xung phong được lồng ghép khéo léo trong nhiệm vụ chuyển đạn, chuyển gạo. Điều này thể hiện tình yêu không chỉ là tình cảm cá nhân mà còn là tình yêu đất nước, tình yêu đồng đội.

**2. Vẻ đẹp hình ảnh:**

- **Hình ảnh thiên nhiên:** Hình ảnh mưa và nắng trong đoạn thơ không chỉ là những yếu tố tự nhiên mà còn mang ý nghĩa biểu tượng. Mưa và nắng tượng trưng cho những khó khăn và niềm hy vọng, cho sự gian khổ và sự lạc quan của những người lính và thanh niên xung phong.

- **Hình ảnh con người:** Hình ảnh anh lính và cô gái thanh niên xung phong được miêu tả qua những chi tiết cụ thể như "cái gạt nước xua tan nỗi nhớ", "cái nhành cây gạt nỗi riêng tư". Những hình ảnh này không chỉ làm nổi bật sự gian khổ mà họ phải đối mặt mà còn thể hiện tinh thần lạc quan, sự kiên cường và tình yêu thương.

- **Hình ảnh đoàn quân:** Hình ảnh "những đoàn quân trùng trùng ra trận" và "như tình yêu nối lời vô tận" thể hiện sự đoàn kết, quyết tâm và tinh thần chiến đấu của những người lính. Đồng thời, nó cũng thể hiện sự gắn kết giữa tình yêu cá nhân và tình yêu đất nước.

**3. Ý nghĩa:**

Đoạn thơ không chỉ là bức tranh sinh động về cuộc sống và chiến đấu trên tuyến đường Trường Sơn mà còn là lời ca ngợi tinh thần lạc quan, tình yêu và sự hy sinh của những người lính và thanh niên xung phong. Qua đó, Phạm Tiến Duật đã khắc họa một cách chân thực và sâu sắc hình ảnh của một thế hệ anh hùng, sẵn sàng hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Tóm lại, đoạn thơ "Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây" của Phạm Tiến Duật là một tác phẩm đầy cảm xúc, với cấu tứ chặt chẽ và hình ảnh sống động, thể hiện tinh thần lạc quan, tình yêu và sự hy sinh của những người lính và thanh niên xung phong trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.