Giả sử hai số cần tìm là \( x \) (số lớn) và \( y \) (số bé).

Theo bài toán, chúng ta có hai điều kiện sau:

1. Tổng của hai số:
\[
x + y = 48
\]

2. Tỉ số giữa số lớn và số bé:
\[
\frac{x}{y} = 3
\]

Từ điều kiện thứ hai, ta có thể viết lại số lớn \( x \) theo số bé \( y \):
\[
x = 3y
\]

Bây giờ, chúng ta thay \( x \) vào phương trình tổng:
\[
3y + y = 48
\]
\[
4y = 48
\]

Chia cả hai vế cho 4:
\[
y = 12
\]

Bây giờ, chúng ta tính số lớn \( x \):
\[
x = 3y = 3 \times 12 = 36
\]

Vậy hai số cần tìm là:
- Số lớn: \( x = 36 \)
- Số bé: \( y = 12 \)

Kết quả: Hai số là 36 và 12.