Đề tài, chủ đề, hình tượng nổi bật, cảm hứng chủ đạo, mạch cảm xúc (suy tư), thông điệp chính:

• Đề tài, chủ đề: "Nhật ký trong tù" là một tập thơ ghi lại cảm xúc và suy nghĩ của Hồ Chí Minh trong thời gian bị giam giữ tại Trung Quốc (1942-1943). Đề tài chủ yếu xoay quanh cuộc đấu tranh của người cộng sản trong hoàn cảnh đầy thử thách, đặc biệt là trong những ngày bị giam cầm.
• Hình tượng nổi bật: Hình tượng "tự do" là hình ảnh xuyên suốt trong cả tập thơ. Ngoài ra, hình tượng "bạn tù", "cảnh vật xung quanh" cũng được Hồ Chí Minh khắc họa sinh động.
• Cảm hứng chủ đạo: Cảm hứng chủ đạo là sự kiên cường, bền bỉ, niềm tin vào cách mạng, khát vọng tự do và sự vươn lên mạnh mẽ giữa những nghịch cảnh.
• Mạch cảm xúc (suy tư): Cảm xúc trong "Nhật ký trong tù" có sự kết hợp hài hòa giữa sự u buồn, đau đớn, nhưng cũng đầy niềm tin và lạc quan, khẳng định sức sống mãnh liệt của một con người luôn hướng về mục tiêu lý tưởng.
• Thông điệp chính: Tập thơ truyền tải thông điệp về lòng kiên trì, sự bền bỉ trong đấu tranh và niềm tin không bao giờ tắt vào sự nghiệp cách mạng.

Tổ chức vần điệu, nhịp điệu, hình ảnh thơ, chi tiết nghệ thuật:

• Vần điệu, nhịp điệu: Hồ Chí Minh sử dụng nhiều thể thơ tự do, không bị gò bó trong khuôn khổ vần điệu chặt chẽ, tạo ra sự linh hoạt trong việc thể hiện cảm xúc. Nhịp điệu của bài thơ có sự thay đổi linh hoạt, từ nhịp điệu nhanh, mạnh mẽ đến nhịp điệu chậm, trầm lắng.
• Hình ảnh thơ: Những hình ảnh như "cảnh núi non", "những bạn tù", "bầu trời", "ngọn đèn", "mưa", "gió",... đều gợi lên những cảm xúc sâu lắng và phản ánh thực tế cuộc sống đầy gian nan nhưng cũng đầy hy vọng.
• Chi tiết nghệ thuật: Chi tiết nghệ thuật nổi bật là việc tác giả sử dụng các yếu tố thiên nhiên để phản ánh tâm trạng của mình. Ngoài ra, những câu thơ đậm tính triết lý, những hình ảnh giản dị nhưng sâu sắc, giàu biểu tượng là điểm nhấn đặc biệt của tập thơ này.

Cách trình bày, thể hiện (có thể cả kênh hình):

• Tập thơ được viết dưới dạng nhật ký, một hình thức rất gần gũi và chân thật. Hồ Chí Minh không chỉ sử dụng ngôn ngữ văn học, mà còn thể hiện qua sự kết hợp với các yếu tố lịch sử, chính trị, văn hóa. Cách trình bày rõ ràng, mạch lạc, phù hợp với không gian và thời gian của sự kiện.

Đề tài, chủ đề, bối cảnh không gian, thời gian, cốt truyện, hệ thống nhân vật, hình tượng nổi bật:

• Đề tài, chủ đề: Tập truyện "Lão Hạc" kể về cuộc đời đau khổ của một người nông dân nghèo, nhân vật Lão Hạc. Truyện khai thác đề tài nghèo đói, khổ cực trong xã hội cũ, đồng thời phản ánh bi kịch của những người nông dân trong bối cảnh đó.
• Bối cảnh không gian, thời gian: Câu chuyện diễn ra ở một làng quê nghèo trong xã hội Việt Nam những năm trước cách mạng, không gian của một ngôi nhà đơn sơ, bẩn thỉu, xung quanh là hình ảnh nghèo khó.
• Cốt truyện: Truyện xoay quanh cuộc sống của Lão Hạc, người nông dân nghèo, có một con chó tên Cậu Vàng làm bạn. Lão sống cô đơn, nghèo khổ, và sau cùng quyết định tự kết liễu cuộc đời mình để không làm gánh nặng cho người khác.
• Hệ thống nhân vật: Các nhân vật chính gồm Lão Hạc, người bạn thân anh Sáu, và con trai Lão Hạc. Các nhân vật phụ giúp phản ánh sự khó khăn trong đời sống của người dân nghèo.
• Hình tượng nổi bật: Lão Hạc là hình tượng nổi bật, mang nhiều bi kịch nhưng cũng thể hiện phẩm giá cao quý. Hình tượng con chó Cậu Vàng cũng mang nhiều ý nghĩa, là người bạn trung thành của Lão Hạc trong suốt quãng đời còn lại.

Phong cách kể, tà, bình luận, giọng điệu, quan điểm, thái độ của người kể chuyện với nhân vật và sự việc:

• Phong cách kể chuyện của Nam Cao là tự sự với sự nhấn mạnh vào tâm lý nhân vật. Người kể chuyện không can thiệp quá nhiều vào hành động của nhân vật, mà chủ yếu đi sâu vào diễn biến tâm lý của họ.
• Giọng điệu kể chuyện trong "Lão Hạc" vừa nghiêm túc, vừa mang tính bi kịch, thể hiện sự cảm thông sâu sắc với số phận của Lão Hạc. Thái độ của người kể chuyện thể hiện sự đau buồn, thấu hiểu đối với những cảnh đời khốn khó.

Một số chi tiết tiêu biểu:

• Cái chết của Lão Hạc là một chi tiết tiêu biểu thể hiện sự đau đớn, bi kịch, đồng thời cũng là hành động bảo vệ nhân phẩm và tự trọng của ông. Hình ảnh con chó Cậu Vàng bị bán, hình ảnh những bữa ăn nghèo nàn đều làm nổi bật sự đớn đau trong cuộc sống của nhân vật.

Về yếu tố nghệ thuật nổi bật của tác phẩm:

• Trong "Nhật ký trong tù", yếu tố nghệ thuật nổi bật là sự kết hợp giữa thơ và triết lý, giữa hình ảnh thiên nhiên và suy tư sâu sắc của tác giả. Cách sử dụng ngôn ngữ giản dị nhưng giàu sức biểu cảm đã tạo nên một tập thơ không chỉ có giá trị văn học mà còn có giá trị tư tưởng sâu sắc.
• Trong "Lão Hạc", yếu tố nghệ thuật nổi bật là sự khắc họa tâm lý nhân vật tinh tế, thể hiện sự đau đớn, bi kịch của những người nông dân nghèo trong xã hội phong kiến.

Về vấn đề cuộc sống được đặt ra, cách giải quyết và thái độ đối với vấn đề đó toát lên từ tác phẩm:

• Cả hai tác phẩm đều đặt ra vấn đề nghèo đói và bất công xã hội, nhưng cách giải quyết vấn đề lại khác nhau. Trong "Nhật ký trong tù", Hồ Chí Minh tìm thấy niềm tin vào sự nghiệp cách mạng để giải quyết nghèo đói và bất công. Trong "Lão Hạc", Nam Cao thể hiện bi kịch của người nông dân nghèo, đồng thời phản ánh sự đau khổ của con người trong xã hội thiếu thốn.

Về ý nghĩa của tác phẩm với cuộc sống cá nhân:

• "Nhật ký trong tù" mang lại bài học về sự kiên cường, lòng tin vào lý tưởng và sự hy sinh vì cộng đồng. Còn "Lão Hạc" nhắc nhở chúng ta về sự đồng cảm với những người nghèo khổ và bài học về lòng tự trọng, phẩm giá trong những hoàn cảnh khó khăn. Cả hai tác phẩm đều có giá trị giáo dục sâu sắc và vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay.