Các quốc gia tiêu biểu phương đông: ấn độ, trung quốc, lưỡng hà,ai cập
P Tây : Rô ma,hi lạp
Thời gian ra đời : (Phương đông) :  từ cuối thiên niên kỉ IV – đầu thiên niên kỉ III TCN
(Phương tây) : vào khoảng đầu thiên niên kỉ I TCN
Kinh Tế chủ yếu : Đóng kín trong các công xã nông thôn (Phương đông)
(Phương tây) : Thủ công nghiệp và thương nghiệp
Giai cấp cơ bản : (Phương đông) : Địa chủ và nông dân lĩnh canh
(phương tây)  : Lãnh chúa và nông nô
Thế chế nhà nước : thể quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền. (Phương đông)
Phương tây :  thuộc nền dân chủ chủ nô (Aten), Cộng hòa quý tộc (Rô ma thời cộng hòa), đế chế.
Địa điểm xuất hiện các q gia cổ đại : ở miền Nam Âu, trên các bán đảo Ban Căng và I-ta-li-a. (Phương Tây)
Các q gia cổ đại Phương đông hình thành ở lưu vực các con sông lớn như: Sông Nin (Ai Cập), Sông C – phơ – rát và Ti – gơ – rơ (Lưỡng Hà), sông Ấn và Sông Hằng (Ấn Độ); Hoàng Hà và Trường Giang (Trung Quốc),…