Phận đàn bà, đến bao giờ hết khổ?

Có người từng nói với chị rằng, số chị sau này sung sướng, hạnh phúc lắm, cứ thảnh thơi mà sống qua ngày, không cần lo lắng chi cả. Chị ngây ngô thấy đúng. Ngay từ lúc con bé xíu xiu, mặc dù là chị cả nhưng chị cũng an nhàn thư thả hơn bạn bè cùng trang lứa. Cuộc sống cứ nhẹ như một giấc mơ mà bố mẹ có thể chăm lo được cho chị.

Ngày mới yêu anh, chị chỉ là cô nữ sinh cấp 3. Ngây thơ, bồng bột. Cuộc sống vẫn chỉ màu hồng xinh đẹp. Không lo thiếu thốn, chẳng sợ nghèo khổ. Thêm một chàng người yêu bảnh trai, biết quan tâm chăm sóc người khác, lại còn kiếm ra rất nhiều tiền. Có lẽ số chị sướng thật. Chỉ có hay chăng bố chị chẳng đồng ý cho cái tình cảm non nớt của chị.

Ngày cưới nhau về, chị vẫn còn tất cả sự dại dột, bồng bột, ngây thơ. Chân ướt chân ráo khi chưa bước qua cánh cửa đại học đã đi làm dâu, đã kịp lên chức làm mẹ. Bố gả chị về nhà chồng với ánh nhìn đau đáu. Vừa thương đau, vừa hờn giận,

- Sau này sướng khổ tùy mày. Lúc tao cấm không nghe, có khổ cũng đừng về tìm tao mà khóc.

Nói xong, bố quay lưng đi, để lại bóng lưng gầy nặng trĩu.

Chị vốn là cô công chúa nhỏ của bố. Yêu thương, cưng chiều, nâng niu trong lòng bàn tay còn không hết. Ấy vậy mà chưa đi hết ngưỡng của giảng đường chị đã vội dừng chân. Bố thương xót có, đau lòng có, mà giận hờn cũng có. Nhưng mà có sao đâu. Nhà chồng thương chị. Mẹ chồng thương chị. Chồng chị cũng thương chị. Đối với một cô gái còn nhìn cuộc đời bằng đôi mắt màu hồng, đấy chẳng phải là một kết quả mĩ mãn hay sao?

Lấy chồng, sinh con ở cái độ tuổi mà nhiều bạn bè cùng lứa vẫn còn đang ngồi trên ghế nhà trường. Ừ thì chị cũng học đấy. Người ta học trường đại học, còn chị học trường đời.

Cưới nhau về, thương nhau mà sống, quan tâm nhau mà cố gắng. Anh thương chị, anh quan tâm chị. Nhưng ngoài chị, anh có tỉ ti thứ ngoài kia cần phải quan tâm. Số lần anh bên cạnh chị ngày càng ít, số lần anh không về ngày càng nhiều. Lấy lý do kiếm tiền nuôi chị và con, anh để chị lại với ba mẹ chồng và đứa con nhỏ, lặng lẽ rời khỏi cuộc sống của chị. Chị không oán, không trách, im lặng làm cô vợ hiền. Chị biết anh ở ngoài kia với những ván bài đỏ đen, thâu đêm suốt sáng. Chị biết anh ở ngoài kia với những cuộc chơi sa đà. Nhưng chỉ dám im lặng.

Có đôi lần, mẹ chồng mắng chị làm vợ mà không biết giữ chồng, không biết chăm lo cho gia đình chu đáo. Còn ba chồng chỉ im lặng lắc đầu. hàng lông mày nhíu lại nặng nề. Chị nén tất cả vào lòng, kể cả giọt nước mắt xót xa cho cái duyên cái số. Chị đi tìm anh. Lần đầu lạ lẫm, hỏi một vài người quen, chạy hết nơi này tới nơi nọ mới tìm thấy anh đang trong một ván bài sát phạt. Rồi những lần sau, sau nữa, chị cũng quen mà biết đi đến đâu tìm sẽ thấy anh. Nói đến cạn lời, khóc cạn nước mắt, cũng chỉ là cái nhìn hằn học và sự xua đuổi vô tình từ anh. Chị hết đi rồi lại về với sự chua xót dâng lên trong lòng ngực. Không biết bao nhiều lần nước mắt cứ thế mà lặng lẽ rơi. Tuổi của chị lúc ấy nên cùng bạn bè vui vẻ trên sân trường chứ chẳng phải là ôm con từng đêm mà đợi chồng. Bâng quơ, chị nhớ bạn bè, nhớ lớp học, nhớ thầy cô, rồi chị nhớ đến bố, nhớ đến đôi mắt thấm đầy thương đau qua năm tháng. Chị nhớ bố, nhớ mẹ, nhớ các em, nhớ những ngày tháng ấy. Rồi chị lại tự mình cố gắng. Nhưng chị có cố gắng thì cũng chỉ là riêng chị mà thôi, anh đi anh vẫn cứ đi.

Có một vài lần chị muốn ly hôn. Chị muốn từ bỏ tất cả. Anh về ôm chị, xin lỗi, hứa hẹn, rồi anh lại đi.

Sau những cuộc chơi, sau đống nợ nần, anh lại về. Lại ăn năn, lại xin lỗi, lại hứa hẹn, và lại tiếp tục rời đi. Lần này anh đi anh không đem nợ về, mà anh đem một người đàn bà khác về. À, hóa ra anh không chỉ yêu thương và quan tâm mỗi chị, mà anh còn quan tâm đến cả người đàn bà khác nữa. Mẹ anh mắng chị không giữ nổi anh. Ba anh mặt nặng, mày nhẹ rồi cũng dửng dưng mặc kệ.

Lần này, chị chết lặng. Có lẽ lần này là ly hôn thật.

Trong đêm chị bế con lẳng lặng quay về nhà.

Gió đêm đông tháng mười hai cắt da cắt thịt. Cắt đứt tâm trí và cứa sâu thêm vào lòng chị. Bao nhiêu uất ức, tủi hờn từng chút, từng chút ùa về, lại khiến nước mắt chị trào ra. Đứa con bé xíu còn ẵm ngửa trên tay càng làm lòng chị thêm nặng trĩu. Về với vòng tay bố mẹ, với hạnh phúc thuở còn tấm bé, với những ngọt ngào, ấm áp trước kia. Thế nhưng đón chị chỉ là cái nhìn và giọng nói tức giận của bố:

- Mày cút, cút ra khỏi nhà tao. Bế con mày về với ông bà nội nó. Nhà tao không chứa nổi mẹ con mày.

Mẹ chị quỳ trên nền đất lạnh, lạy lục, van xin. Từng câu, từng câu đâm sâu vào lòng chị. Nước mắt chị, tiếng khóc của mẹ, tiếng ọ ẹ của đứa trẻ còn chưa nhận thức được mọi sự đang xảy ra. Chị nghĩ đến cái chết. Lúc này nếu tôi là chị, chắc tôi cũng chỉ nghĩ đến cái chết. Nhưng rồi chị lại nghĩ đến con. Chồng chị có lỗi với chị. Chị có lỗi với sự kỳ vọng của bố. Nhưng con chị đâu có lỗi với ai.

Chị vẫn đứng đó khóc. Mẹ chị vẫn ở đó van xin.

Rồi bố chị quay lưng vào nhà, bỏ mặc lại chị và mẹ trước những cơn gió lạnh đang thấm vào da thịt, vào tâm can, và vào những nỗi đau trong chị.

Rồi bố nói muốn chị trở về với mái trường. Bố sẽ cho tiền để chị đi học lại. Bố muốn tương lai, chị phải tự nuôi được con chị, vì bố không thể theo chị cả đời. Người đàn ông ấy, thương chị hơn cả sinh mệnh, lo cho chị hơn cả chính mình,. Ấy vậy mà chị chẳng thể sống sao cho tròn kỳ vọng của bố.

Rồi chị cùng con vào Sài Gòn. Chật chội, xa hoa, cám dỗ cũng đầy rẫy. Giữa Sài Gòn lộng lẫy cũng chỉ có hai mẹ con chị nương tựa vào nhau. Nhìn từng ngày con lớn, cũng từng ngày nhìn thấy chính mình trưởng thành hơn trước sóng gió cuộc đời. Con chị thiếu một người ba, vậy thì để chị mạnh mẽ thay thế cả người ba của nó.

Cuộc sống Sài Gòn bon chen, vội vã. Người đến nhiều, người đi cũng không ít. Người bảo thương chị nhiều, người không thể thương được con chị cũng không thiếu. Chị lặng im trước những quan tâm. Chị mặc kệ trước những lời ong bướm. Người đời chỉ chỏ chị, bảo chị không chồng có con. Họ đâu hiểu được hết gì gì chị đã từng trải. Trời thương xót phận chị lao đao, con chị lớn lên chẳng quấy, chẳng hư, cũng chẳng bao giờ đòi ba như bao đứa trẻ khác. Chị không biết mình nên buồn hay nên vui.

Đến một ngày con chị về với vết cào trên mặt, một vài vết thâm tím trên tay chân. Chị gặng hỏi bao nhiêu, nó cũng im lặng. Chị giân đến độ nước mắt trào ra. Xót con nhiều, tức giận cũng nhiều. Chị đã khổ, con còn muốn chị thêm đau lòng hay sao. Chị quát con, kéo nó ra khỏi căn nhà thuê chật chội, chị bảo nó đứng đó mà hối lỗi. Con chị cũng khóc, nó khóc nghẹn ngào, uất ức, như thể những kìm nén trong nó đang trào ra:

- Bạn chửi con là đồ không có ba... Ba đâu rồi mẹ, ba không thương con sao...

Nó khóc òa, chị cũng ôm lấy con mà khóc. Ngay lúc ấy, chị chỉ muốn tìm những đứa trẻ ấy mà đánh cho hả cơn giận. Con chị đâu phải là không có ba, chỉ là ba nó không còn cần nó thôi mà. Ừ, ba nó không cần chị, không cần cả nó. Nén cơn đau đang dâng lên nghẹn lòng, chị ôm con, vỗ về:

- Các bạn sai rồi, các bạn không biết. Con cũng có ba mà, chỉ là ba và mẹ không sống cùng nhau thôi mà. Ba vẫn thương con, ba vẫn yêu con. Chỉ là hiện tại ba đang sống ở một nơi khác thôi mà. Lần sau bạn nào nói con như vậy, con phải nói lại nghe chưa.

Chị vỗ về, an ủi con, cũng như tự an ủi chính mình. Chị đã khổ, sao còn bắt con của chị khổ. Do chị sai, hay bánh xe vận mệnh của cuộc đời chị đã đi sai. Sai một lần, liệu có sai cả một đời.

Rời Sài Gòn chật chội, chị về lại nơi chị đã sinh ra. Nơi nhìn thấy chị lớn lên, nhìn thấy chị hạnh phúc, và cũng nhìn thấy chị khổ đau.

Thuê một phòng trọ, hai mẹ con chị chen chúc trong gian nhà nhỏ, vậy cũng đủ ấm cúng rồi. Con chị lớn, càng cứng cáp hơn, mạnh mẽ hơn, như để thay thế ba nó cho chị một điểm tựa. Và mặc nhiên, nó chẳng bao giờ hỏi lại về ba. Thế nhưng một ngày, anh xuất hiện trước gian nhà trọ ọp ẹp. Im lặng xuất hiện giữa cuộc sống đang bình yên của chị và con.

Anh bảo rằng chị ngày càng đẹp hơn, cái nét đẹp của người đàn bà trưởng thành và chín chắn. Còn chị thấy anh vẫn vậy, vẫn cái sự ngông nghênh đến bất cần đời.

- Em và con có ổn không? Con đã lớn thế này rồi à?

Anh đi đến và ôm con vào lòng. Nó chẳng mừng rỡ, chỉ lặng nhìn bằng đôi mắt vô tư. Chị tự hỏi mình, đến tột cùng, chị sinh con ra có phải chăng là đang làm khổ nó. Những thứ đã qua, chị chẳng bao giờ muốn nhìn lại, nhưng những gì đang đến, chị biết phải làm sao.

Cứ cách vài ngày anh lại đến, đến rồi lại đi. Chị không đón nhận, cũng không xua đuổi. Chị không lạnh nhạt, cũng chẳng quan tâm. Cứ lặng im theo ngày dài như thế. Không phải chị hết yêu anh, mà vì chị sợ. Sợ quá khứ đã qua, sợ tương lai sắp đến. Chị muốn con chị sống giữa tình thương của cả ba lẫn mẹ, nhưng chị sợ một lần nữa anh lại đi.

Cứ đắn đo, cứ sợ hãi, cho đến một ngày, con nói với chị:

- Mẹ, con kể mẹ nghe cái này mẹ đừng buồn nha.

- Ừ, con nói đi! - Chị nhìn con, buồn cười với lối nói chuyện ông cụ non của nó.

- Mẹ phải hứa là không được buồn đó nha.

- Ừ, mẹ hứa.

Con nhìn chị, đôi mắt trong veo. Nó chăm chú nhìn như thể mẹ nó đang nói một điều gì đó mà nó không tin được. Sau đó, đắn đo một vài giây, nó thản nhiên nói:

- Ba lại đi theo người khác rồi. Lúc sáng con đi học thấy ba chở một cô trên đường.

Chị cười mà lòng thắt lại, cũng chẳng buồn tra hỏi vì sao con lại biết những điều này. Ừ thì cũng may vì con không giận chị, không hờn trách ba nó. Cuộc đời này, chị đã chẳng cho con một hạnh phúc vẹn tròn, ba nó chẳng cho nó một gia đình tròn vẹn. Đêm đó, ôm con trong lòng, chị khóc nghẹn. Nữa đêm, con chợt thức giấc, vỗ về:

- Mẹ à, mẹ đừng khóc. Ba không cần mình, mẹ khóc làm gì. Không đáng đâu.

Tim chị càng đau hơn. Chị sai với ba mẹ một lần hôn nhân đổ vỡ, chị sai với con chị một gia đình hạnh phúc như bao người. Và hơn hết, chị nợ con chị một tuổi thơ ấm êm như bao đứa trẻ khác.

Lần này, tình cảm với anh, chị buông. Buông thật sự.

Bố lại gọi chị về.

Bố muốn xây cho mẹ con chị một căn nhà, muốn mẹ con chị có một cuộc sống thoải mái. Vì con, vì cháu, vì cả nỗi lòng của một người cha. Mặc kệ lời ong tiếng ve nói bố nuôi cháu người ta, nói bố đổ tiền chăm đứa con chỉ biết làm bố khổ, mặc kệ họ hàng cản ngăn, bố quyết bán mảnh vườn để đổi cho mẹ con chị một mái ấm.

Người ngoài nhìn vào bảo số chị sướng. Lấy chồng rồi ly hôn, đi khắp đất cùng trời, cuối cùng vẫn được chăm lo cho từng miếng cơm, manh áo. Họ đâu hiểu, quá khứ sau lưng chị là một mảnh thương đau, tương lai trước mặt chị là bao nhiêu kỳ vọng.

Họ thấy chị trẻ, họ thấy chị đẹp, họ thấy chị giỏi, chứ họ đâu thấy nước mắt chị rơi, đâu biết chị cũng chỉ là đàn bà, cũng cần được yếu đuối, được chở che.

Ai cũng bảo chị nên tìm một người đàn ông để mà dựa dẫm sau này, chị mỉm cười lắc đầu. Một lần là quá đủ.

Nếu một lần nữa chị sẽ lại yêu, thì đó sẽ là người con chị chấp nhận và chấp nhận con chị. Con chị cũng khổ theo chị nhiều rồi.

Rồi chị gặp được người đó. Giữa bao nhiêu người theo đuổi chị, chị lại chọn một người đàn ông trắng tay, cũng một lần đổ vỡ. Hai con tim đồng điệu tìm thấy nhau giữa cuộc sống đầy rẫy những thương đau. Và vui hơn thế, cả con chị cũng chấp nhận họ. Hạnh phúc cứ thế tưởng rằng bình yên sau bão.

Mãi cho đến một ngày, chị biết được những câu chuyện đằng sau.

Do phá sản, chồng chất nợ nần nên họ ly hôn để vợ con họ có một cuộc sống bình yên.

Do gia đình thúc ép nên dẫu còn thương họ cũng đành từ bỏ.

Do cuộc sống này cũng lắm trớ trêu nên chị và họ tìm thấy nhau khi trên người cả hai đều mang quá nhiều vết sẹo của cuộc đời. Có đau thương, có tủi nhục, có uất ức, có giận hờn.

Thế nên thương, chị vẫn thương.

Bất chấp miệng đời, người đó về ở với chị và con, quan tâm từng chút tới chị, đối xử dịu dàng với con. Hạnh phúc đôi khi chỉ bắt đầu từ những điều giản đơn nhất. Từ bữa cơm họ nấu cho chị, từ những đêm thức chỉ bài cho con. Chị không còn đòi hỏi quá nhiều, chỉ cần một người bên cạnh chị đi qua những ngày sóng gió. Chị cần một người yêu thương, và hơn đó chị cần một người hiểu chị nhiều hơn.

Chị chấp nhận bao dung tất cả, chị chấp nhận tha thứ mọi điều. Kể cả là hằng tuần, hằng tháng, người đó đều về thăm vợ "cũ". Kể cả là đều đặn gọi điện hỏi thăm quan tâm tới gia đình bên kia. Kể cả là trên người họ còn những món nợ phải gánh. Tất cả, chị đều chấp nhận để yêu họ. Mặc kệ cho nhiều người bảo chị dại dột để yêu.

Người ta nói với chị rằng, cuộc sống của chị có họ, nhưng cuộc sống của họ, không có chị. Người ta nói với chị rằng, sau lưng của chị là họ, nhưng sau lưng của họ chị thấy được điều gì? Người ta nói rất nhiều, nhưng chị là người đang yêu. Dù nghe, nhưng chị sẽ bao biện. Dù thấy, nhưng chị sẽ lơ đi. Dù biết, chị vẫn sẽ tha thứ. Dù hiểu, chị cũng sẽ bao dung.

Một lần chị yêu, chị yêu bồng bột và dại khờ.

Lần thứ hai yêu, chị yêu trưởng thành và chín chắn.

Một năm bên nhau, chị cố gắng nâng niu và trân trọng cái tình cảm đang có. Còn họ mải mê chạy theo cuộc sống bộn bề. Để lại chị giữa cuộc đời đấy, có thương đau, có thấm mệt, có tuyệt vọng và lắm lúc muốn dừng chân. Đôi khi quá mệt mỏi, chị muốn đẩy người đó đi xa, rồi lại níu giữ. Chị biết rằng chị cũng thật yếu đuối, chị biết rằng bản thân cũng cần một người chở che. Thế nên bao nhiều lần buông tay, chị cũng bấy nhiêu lần cố níu.

Thế nhưng, cuộc sống luôn có những ngã rẽ mà ta bắt buộc phải lựa chọn. Người đó cũng thế. Mà chị cũng vậy.

Lần tranh cãi ấy, người đó bảo rằng muốn ra đi. Và chị cũng im lặng không hề níu giữ. Đêm đó, cả chị và người đó vẫn ôm nhau, nhưng chẳng ai có thể ngủ. Chị khóc, người đó cũng khóc. Sau bao nhiêu giận hờn, vui vẻ, cả hai buông tay nhau một cách nhẹ nhàng. Chỉ là chẳng ai nói ra một câu kết thúc mà thôi. Sáng hôm sau, họ lặng lẽ thu dọn đồ đạc và rời đi. Một mình chị đơn độc trên chiếc giường rộng lớn, lặng lẽ rơi nước mắt.

Người đàn bà qua hơn non nửa cuộc đời, trải qua hai cuộc tình và chấp nhận mình thua cuộc. Có hạnh phúc, có cả thương đau.

Chị vẫn đẹp như cô gái đôi mươi, chỉ có điều nét mặt thấm đầy những nỗi niềm trăn trở. Ngồi bên chị trong một góc nhỏ tĩnh lặng của quán cà phê, đôi mắt chị như cả một hồ thu chất chứa những nỗi buồn. Tôi hỏi chị:

- Đến bao giờ, cuộc đời chị mới thôi sóng gió?

- Sinh ra làm phận đàn bà đã khổ, đặt tình yêu nhầm chỗ lại còn khổ hơn.

Chị cười, nhưng đôi mắt lại chẳng che giấu được những gợn sóng trong lòng. Tôi hỏi chị, chị có hối hận vì đã từng yêu hai người đàn ông làm chị đau không.

Chị nhìn tôi cười, rồi lại đưa mắt nhìn vào khoảng không:

- Trong bất cứ một giai đoạn hay biến cố nào của cuộc đời mình, chúng ta đều không được quyền hối hận. Chỉ có thể chấp nhận và để nó qua đi. Em còn hối hận, em còn bận lòng. Nếu còn bận lòng thì ắt hẳn sẽ thương đau. Sao cứ phải biến những yêu thương và hạnh phúc mình đã từng có thành nỗi đau. Sao không để nó biến thành kỉ niệm đẹp. Hơn nữa, khi em chấp nhận yêu một ai đó, tức là em cũng đã từng vui vẻ, hạnh phúc. Sao phải hối hận vì mình đã từng được nhận lấy hạnh phúc và niềm vui đó phải không?

Tôi chẳng hiểu hết những gì chị nói. Tôi biết trong lòng chị còn đau, còn vì ai đó mà mỗi đêm ưu sầu. Tôi biết chị còn nhớ, còn mong, còn ngóng trông ai đó quay về. Tôi hỏi vì tôi thấy chị khổ, nhưng nếu chị nói chị hạnh phúc, tôi lấy quyền gì để than van. Chị mạnh mẽ, chị nhẫn nhịn, chị ôm trọn nỗi đau giấu vào lòng.

Một người đàn ông dùng đau thương đâm vào tim chị một nhát. Rồi lại một người đàn ông đến vỗ về rồi sau đó rạch thêm một vết thương. Hạnh phúc của chị cứ đến rồi lại đi, đau thương trong chị cứ vơi rồi lại đầy. Ấy vậy mà chị có đôi lần từng nói với tôi "yếu đuối cho ai xem, khóc thương cho ai ngắm". Chị phải mạnh mẽ, cho một người đàn ông đã bao nhiêu năm vì chị mà âm thầm hi sinh, vì một người con trai chị đã sinh ra nhưng chẳng thể cho nó một gia đình trọn vẹn. Mạnh mẽ để mai này chị có thể mỉm cười với những người đã từng khiến chị buồn, từng làm chị tổn thương. Đối với chị bây giờ, chỉ đơn giản vậy thôi cũng là một loại hạnh phúc bình yên rồi.

Nụ cười của chị giữa nắng chiều mùa đông cũng làm lòng tôi se lại.

Thế nhưng chị à, chị cứ mạnh mẽ vậy, liệu cuộc đời này với chị có bớt đau thương?

Cái phận đàn bà, đến bao giờ mới thôi đau khổ???