Những ô cửa màu xanh

Những phút giây ngắn ngủi ấy tôi đã kịp nhận ra mình là một đứa con tồi, đã rất lâu rồi tôi không ngồi lại bên cha để lắng nghe ông nói.
***
Chúng tôi dời khỏi thị xã V vào một buổi sáng trời đổ mưa tầm tã, xám xịt và u ám. Khi ấy cha tôi gần bảy mươi, tóc đã bạc trắng nhưng vẫn còn nhanh nhẹn và minh mẫn lắm.
Trong khi bé Huy hí hửng vì sắp được đi hồ bơi, vào siêu thị mua siêu nhân và leo thang máy lên tít mấy chục tần nhà thì cha tôi ngồi lặng im, nhìn ra ngoài cửa xe, tay ôm di ảnh mẹ, thi thoảng lại nấc khan lên mấy tiếng. Không biết có phải vì mưa hắt qua cửa kính xe hay không mà lúc qua khúc cua rồi đổ đèo bỏ lại ngôi nhà và thị xã trầm lắng sau lưng, lúc ngoảnh lại bất chợt tôi thấy mắt cha nhòe nước.
Thành phố mà chúng tôi chuyển đến khá phát triển. Những tòa nhà cao tầng làm Huy thích thú, nó nhảy nhoi nhoi trên suốt đường đi và liên tục chơi trò đếm từng ô cửa. Cho đến khi choáng ngợp và đã thấm mệt, nó ngồi bệt xuống ghế rồi lay người ông bảo:
- Cháu chịu thua thôi ông ơi! Thế vừa nãy ông có đếm không, ông đếm được tất cả bao nhiêu ô cửa ạ?
Ông xoa đầu đứa cháu nhỏ rồi lại lặng lẽ thu mình chìm đắm trong dòng kí ức chập chờn về V. Nơi ấy đã tồn tại quá nhiều kỉ niệm về những tháng năm quây quần hạnh phúc. Khi đó mẹ tôi còn sống, cha còn trẻ và mấy anh em tôi chưa tan tác mỗi đứa một nơi. Chúng tôi lớn lên từ trong trẻo ấu thơ, tràn ngập thương yêu trong một ngôi nhà có rất nhiều ô cửa. Những ô cửa màu xanh...
Tôi với anh cùng sống trong một ngôi nhà từ những năm ấu thơ, làm bạn với nhau rồi lớn lên lại thương yêu nhau nên nghĩa vợ chồng. Anh vốn là đứa trẻ mồ côi, mẹ tôi nhận về nuôi trong đợt đói kéo dài đầu những năm 80, khi đoàn người vùng xuôi tìm lên xin ăn chật chợ. Trong đó có một người đàn bà mang theo con nhỏ nhưng không may bệnh nặng lại đói rét, nằm chết bên góc chợ. Đứa con nhỏ được quấn quần áo ấm, khóc lịm người vì đói, dù hoàn cảnh không khá khẩm gì nhưng mẹ đã đón đứa trẻ ấy về nuôi.
Tôi không nhớ nhiều về những năm đói kém, chỉ nhớ những buổi ba mẹ hớt cơm trắng nhường mấy anh em tôi còn mình thì nhận về phần ngô bung trộn sắn. Dĩ nhiên lúc ấy làm gì đã có ngôi nhà với nhiều ô cửa này, chúng tôi ở trong một ngôi nhà lợp lá, vách đất và không có cửa. Anh cùng chúng tôi lớn lên, tình yêu thương cha mẹ san đều, sau này hai đứa lấy nhau bố mẹ làm mâm cơm cúng tổ tiên khóc trong hạnh phúc. Mẹ bảo:
- Chắc hai đứa bay có duyên với nhau từ mấy kiếp trước nên mới được cái kết có hậu đến thế này.
Cha xây thêm một tầng nhà, vẫn trổ nhiều cửa sổ. Ngoài ban công cha mang về nhiều chậu hoa, còn trong phòng cha treo nhiều tranh phong cảnh. Phải mất rất nhiều thời gian để chuẩn bị một căn phòng ấm cúng cho hai chúng tôi. Cha vẫn cười bảo:
- Nhà người ta chỉ chuẩn bị đám cưới cho một đứa con đã phải cầu kì, huống chi bố mẹ đây lo một lúc cho hai đứa. Thế là con rể cũng như con trai, con dâu lại chính là con gái. Nhà mình đúng là có phúc mẹ nó nhỉ?
- Đợi chúng nó sinh cho tôi và ông đứa nhóc nữa là vui cửa vui nhà lắm đây.
Khi ấy từng đàn chim bay về khu vườn sau nhà ríu rít. Cha đã rắc sẵn ít gạo tấm và vun lại ít lá khô cuối vườn để "biết đâu chúng cặp về xây tổ".
Khu vườn ấy từng là một thế giới chất chứa nhiều bí mật mà những tháng năm tuổi thơ anh cả và út từng say mê tìm kiếm. Quãng thời gian thơ nhỏ sống ở V tuy đạm bạc nhưng lại là khoảng thời gian viên mãn nhất. Lúc ấy cha còn làm thầy giáo, ngày hai lượt đạp xe lên lớp, tối về quây quần chơi với các con, uống chè, ngâm thơ với các cụ cùng ngõ nhỏ. Mẹ làm y tá trong bệnh viện thị xã, công việc không mấy bận bịu nhưng chiếm khá nhiều thời gian của mẹ.
Những ngày viên mãn không kéo dài thêm được bao lâu khi mẹ tôi bỗng chốc mắc bệnh hiểm nghèo rồi ra đi vào một buổi sáng mùa đông. Hôm ấy tiết trời ảm đạm, những ô cửa màu xanh đóng kín, cha ngã khụy dưới đám rêu trước nhà khi tiễn mẹ đi.
Ơn trời cha đã không sao. Nhưng đêm đó, khi tỉnh dậy nhìn thấy tôi đang ngồi bên cạnh, cha đã khóc. Giọt nước mắt của cha cứa vào tâm can tôi nỗi day dứt vô bờ.
Những ngày sau đó tôi xin nghỉ việc cơ quan một tuần ở nhà cơm nước chăm cha. Đến lúc đó tôi mới biết ngày nào cha cũng ra ngồi sau cánh cửa nhà nhìn mọi người qua lại trong ngõ phố. Chưa bao giờ tôi lại thấy cha trở nên cô độc đến vậy, dường như nỗi cô độc đang dày xéo khiến cha già hơn, mỏi mệt hơn. Cái nhìn qua từng song cửa sắt như vừa khắc khoải vừa mờ đục. Hình ảnh ấy đập vào mắt tôi giống như sự kết tội, tôi chỉ còn biết ngồi lặng câm bên cha trong đắng đót. Đến bữa cha cũng không chịu vào ăn, cho đến khi bác giúp việc dỗ dành:
- Ông vào ăn rồi em kể mấy chuyện hôm nay nghe thấy ở chợ. Toàn chuyện hay lắm, mà ông ăn nhanh để em còn dọn dẹp. Em còn bao nhiêu việc kia kìa.
Cha lặng lẽ đứng dậy, chậm chạp xúc từng thìa cơm ăn, thi thoảng lại dừng lại lắng nghe câu chuyện chợ búa của bác giúp việc. Tôi cũng góp vài ba câu chuyện nhưng nó trở nên lạc lõng vì tôi không còn bắt nhịp được cảm xúc của cha. Cho đến khi tôi bảo:
- Bố ạ, sắp tới vợ chồng con sẽ nhận thưởng đầu năm, chắc cũng được kha khá. Con sẽ sửa sang ngôi nhà mình và mua thêm vài vật dụng. Con sẽ sắm riêng cái ti vi thật to để trên phòng để hàng ngày bố xem cho đỡ buồn.
- Bố không cần gì, chỉ muốn có một ô cửa sổ để thoáng đãng và để treo vài chậu hoa con ạ.
Tôi chợt giật mình nhớ ra phòng cha không hề có cửa sổ, chỉ có cửa lớn mở thông ra cầu thang. Nhẽ ra tôi là người phải để ý điều này, tôi đã quên mất cha đã từng rất yêu những ô cửa màu xanh. Nhưng tôi biết kể cả khi mời thợ về trổ thêm cửa sổ tình hình cũng chẳng khá khẩm hơn vì ngay sát nhà tôi là tường của những ngôi nhà khác vượt lên, bưng bít. Có lẽ cha đã không biết điều ấy. Nước mắt tôi tự nhiên cứ ứa ra.
Tôi mua về rất nhiều chậu cây đặt trên sân thượng và chuyển ba sang phòng hai vợ chồng tôi, vì cũng không thể đổi phòng với Huy được, con trẻ rất cần có không gian. Ở hướng này ít ra còn có thể mở cửa sổ dù tầm nhìn cũng không thoáng hơn là mấy. Nhưng cha không chịu vì nghĩ thương con, phải nằn nì mãi ông mới chuyển mà mắt cứ rưng rưng lệ, nghĩ thấy tội cha. Sân thượng tận tầng năm, thay vì ngồi sau cánh cửa như trước, ngày nào ba cũng lập cập leo lên tưới cây, nhặt lá. Tôi hỏi ba:
- Bố leo lên như thế này có mệt lắm không ạ? Để con bảo cháu Huy hàng ngay dìu bố lên cho đỡ mỏi.
Bố xua tay:
- Không cần đâu con, bố leo được mà.
- Thế bố có muốn nuôi một vài con chim không, để mai con ra phố chim cảnh mua về.
Cha nhìn ra mông lung đất trời, khẽ thở dài bảo:
- Thôi con ạ! Là loài chim thì phải để cho chúng bay trên bầu trời rộng lớn. Nhốt chúng vào cái lồng chật hẹp chỉ vì mua vui cho bố thì thật là tội nghiệp. Mà công việc của con dạo này thế nào? Cũng phải để ý chăm sóc gia đình, thằng Huy nó đang tuổi lớn nếu không để ý sau này khó uốn nắn lại. Cả chồng con nữa, nó cứ đi biền biệt thế con cũng phải gắng vun đắp, giữ gìn. Là phụ nữ lỡ sơ sảy thì khổ nhiều con ạ.
Hai cha con tôi lại ngồi bên nhau như thuở nào, chỉ khác chăng là thiếu vắng những người thân cũ, cây ngọc lan, tiếng đàn ghi ta, hương trà của mẹ và những ô cửa màu xanh. V lại tràn về lòng tôi bằng dòng hồi ức vẫn đượm màu...
Vài ngày sau đó, tình cờ tôi biết được tin căn nhà cũ của chúng tôi ở V lại đang đăng tin tìm chủ mới. Tôi dừng mọi công việc lao về V như sợ nếu chậm chỉ một phút thôi tôi sẽ lại đánh mất một thứ gì quý giá.
Hành trình quay trở về V chỉ có hai cha con tôi. Huy đã làm xong thủ tục du học tại Hàn Quốc và bay trong tuần trước. Con không phản đối chuyện chuyển nhà về V, chỉ bảo:
- Mẹ và ông thấy thích là tốt rồi. Ở đó chắc cũng sẽ tốt hơn là thành phố này, con cũng sẽ muốn trở về hơn khi con thấy mệt. Cả bố cũng vậy, con nghĩ thế.
Chồng tôi không nói gì, anh trở về hoàn thành thủ tục bán nhà trên thành phố, chuẩn bị mọi thứ cho hai cha con tôi rồi lại đi. Tôi nhận ra anh có vẻ mệt mỏi hơn, cứ định nói với tôi một điều gì đó rồi lại ngập ngừng. Trước lúc đi chỉ bảo:
- Em và bố về V trước, anh sẽ về sau?
Tôi định hỏi anh sau là bao lâu? Nhưng sợ hỏi lại thừa nên tôi im lặng. Đường về V như dài miên man, cha hỏi:
- Mùa này ngọc lan nở phải không con?
- Vâng! Thưa bố. Chắc là nồng nàn khắp cả khu vườn rồi, hôm nọ con về hoa mới đơm nụ nhỏ.
- Vậy còn những ô cửa màu xanh?
- Nó đã cũ rồi, màu rêu cha ạ. Nhưng con sẽ sơn lại cho cha.
- Khu vườn của chúng ta...
Tôi nắm chặt bàn tay cha bảo:
- Chim vẫn về làm tổ, vẫn ríu rít sớm chiều cha ạ.
Cha khẽ gật đầu.
Về đến V lúc trời đã nhá nhem. Cánh cửa sắt kêu lên từng tiếng hoen gỉ của thời gian. Ập vào tôi một khoảng không gian ăm ắp kỉ niệm, cha bước tới bậc thềm, miết bàn tay già nua lên những viên gạch xanh rêu. Tôi biết nơi ấy ngày xưa mẹ vẫn ngồi khâu áo cho chồng con hay những trưa mùa thu mẹ ngồi hong tóc. Nơi ấy thằng út những ngày cao hứng vẫn ngồi gảy đàn ghi ta, còn anh cả ngồi ngâm nga vài ba câu hát. Nơi ấy ngày xưa Huy mới tập bò đã bao lần ngã, ông vội vàng đỡ dậy. Nơi ấy, những e ấp tình đầu của tôi như vẫn còn vẹn nguyên lấp lánh. Cha mở toang tất cả những ô cửa sổ, hương ngọc lan lại ùa vào thơm ngát.
Hàng xóm vui mừng khi chúng tôi trở lại, bạn bè cha giờ đều lưng còng, tóc bạc, gặp lại mừng tủi ôm chặt nhau rưng rưng không nói lên lời. Cha không còn đủ minh mẫn cho các nước cờ nhưng vẫn tiếp bạn bè bằng ấm chè ướp hương nhài, hái ngoài vườn đêm trước. Tôi thay cha vun lá khô cuối vườn, rắc gạo tấm đón chim chiều về nhặt. Không ai nói với ai nhưng tôi biết cả hai cha con đều đang chờ đợi...
Một sáng mùa Thu, bác bưu tá ghé qua đưa cho chúng tôi một bức thư. Nhìn mấy dòng chữ ở ngoài tôi đã òa khóc vì nhận ra những nét chữ loằng ngoằng của chú út, bao năm vẫn vậy. Út nói sẽ đưa vợ con hồi hương khi hoàn thành xong mọi thủ tục. Cha đã không còn nước mắt để khóc, chỉ nói tôi dọn phòng tươm tất nhớ mang ít hoa ngọc lan vào ủ phòng khỏi hôi hám con dâu lại sợ. Khi tôi gọi điện báo cho chồng tin vui ấy thì anh bảo:
- Anh đang trên đường về V. Về hẳn.
Tôi nhìn ra khoảng trời lấp ló ánh bình minh qua ô cửa màu xanh thấy đằm thắm tin yêu qua những cánh chim trời. Chúng bay đi khắp nơi trong suốt một ngày dài nhưng rồi cũng sẽ biết đường tìm về tổ.