Anh chàng Chao Chu

Sau khi Ayutthia trở về thành kinh đô Thái không bao lâu, có ba anh chàng con gia đình khá giả sống thành phố Kampengpet kết bạn với nhau. Cả ba người cùng nhau đến kinh thành ra mắt triều đình xin được phục vụ nhà vua. Một anh chàng tự giới thiệu có tài ăn khỏe, anh thứ hai tự khoe có tài ngủ khỏe, và anh thứ ba khỏe có tài chinh phục phụ nữ.

Nhà vua ra lệnh mỗi người phải chứng tỏ cho mọi người thấy rõ tài năng của họ. Hai anh chàng khoe tài ăn, tài ngủ đã trổ tài không khó khăn gì. Nhưng còn cái tài của anh chàng thứ ba là Chao Chu thì không phải dễ dàng như thế. Làm thế nào để cho anh có thể trổ tài được.

Ở kinh thành Ayutthia có một người thiếu phụ vốn là vợ của một tay khá giả. Cô này rất giữ gìn danh giá của mình, cho nên anh chồng không hề dám tơ tưởng đến chuyện lấy vợ lẽ. Nhưng anh cũng được đền bù xứng đáng, vợ anh yêu anh nhất mực, ngay cả khi anh đã qua đời. Anh chết đã ba năm rồi, mà cô ta còn trẻ đẹp, nhưng cô không hề nghĩ đến chuyện tái giá. Cô sống như chồng vẫn ở bên cạnh. Cô không cho phép một người đàn ông nào bước vào ngưỡng cửa nhà mình. Những vị tai to mặt lớn trong triều, hay đám người giàu có trong thành phố rất muốn ve vãn, đều bị cô ta tống tiễn một cách lạnh lùng. Biết được có người đàn bà khó tính như vậy, muốn thử tài anh chàng thứ ba, nhà vua ra lệnh anh phải chinh phục cho được phụ nữ góa và lấy cô làm vợ.

Bước đầu, anh ta bí mật tìm hiểu kĩ lưỡng tính tình và thói quen của cô này, không những khi người chồng cũ còn sống mà ngay cả từ khi cô ta trở thành người vợ góa. Sau khi đã biết được đầy đủ rồi, anh ta đi tìm một chiếc sọ đàn bà và một bộ quần áo phụ nữ thường mặc, một chiếc panung và một chiếc pahom. Anh được nhà vua cấp cho một số tiền và một chiếc thuyền cũ. Anh sắm cái ăn và vài thứ lặt vặt nhằm vào chủ đích anh đã định: Một cái nồi đất để nấu cơm, một cái lò than, một cái chảo, gạo, cá, thịt và cá khô, rau và trầu cau. Tất cả những thứ này, anh đặt trong cái giỏ lớn. Xong xuôi, anh chờ khi trời chuyển mưa, cho thuyền xuôi về phía nhà cô nàng. Anh mặc bộ quần áo sờn rách, đội một cái nón lá cũ.
Nhà người đàn bà ở sát bờ sông, xây theo kiểu cổ, có một hàng hiên trông ra sông. Vừa may, khi gần đến nhà cô ta thì một trận mưa lớn bắt đầu trút xuống. Anh cho thuyền núp dưới hàng hiên nhà cô này. Người thiếu phụ bước ra hàng hiên trông thấy có con thuyền lạ đậu dưới nhà mình, đánh tiếng hỏi anh. Chao Chu được dịp chắp tay chào cung kính, xin phép trú ở đây cho đến khi tạnh mưa. Thấy anh chàng có vẻ nghèo khổ, không phải là người có ý định gì với mình được, cô nàng thương hại cho phép anh được may mắn dừng đò dưới hàng hiên nhà mình.

Trời tối dần mà mưa vẫn không ngớt. Chao Chu sửa soạn nấu bữa cơm tối trong thuyền. Mắt anh ta lúc nào cũng để ý theo dõi bà chủ qua khe hở hàng hiên. Được một lúc, người đàn bà trở ra, để ý xem xét hành động của anh chàng ghé thuyền dưới hàng hiên nhà mình. Cô biết anh ta đang nấu cơm tối. Nhưng cô ngạc nhiên trông thấy anh bày những hai bát cơm cho hai người ăn. Trước khi ăn, anh ta lại còn lầm rầm như nói với một người nào đó. Cô lắng tai, và nghe được:

- Em yêu, em luôn luôn ở bên anh. Ngày trước chúng ta cùng ăn một mâm, cho nên bây giờ mỗi khi ngồi ăn cơm, anh không bao giờ quên được em.

Vừa nói, anh vừa đơm cơm vào cái bát đã bày sẵn trước mặt. Người đàn bà thấy lạ quá, trên thuyền chỉ có mỗi mình anh ta, vậy anh ta nói với ai. Tò mò nhìn kĩ thì thấy anh ta lấy trong giỏ ra một chiếc sọ rồi đặt bên cạnh bát cơm phía đối diện với anh ta và nói giọng thân mật:

- Hãy trở về đây, em yêu, trở về ăn cơm với anh, như hồi em hãy còn sống vậy.

Người đàn bà nhanh trí hiểu ngay là anh ta đang nói với vợ đã chết. Thấy người rồi cám cảnh mình, cô bỗng nức nở. Cô nghĩ anh ta là một người rất yêu vợ. Đấy mới là một người chồng thực sự, người đàn ông thứ hai mình mới nhìn thấy sau khi chồng qua đời. Đi đâu, anh ta cũng mang chiếc sọ vợ theo, cũng như ta vẫn giữ chiếc sọ chồng trong nhà, để luôn luôn được gần nhau như khi còn sống.

Bây giờ thì mỗi cử động của Chao Chu đều bị người đàn bà để ý theo dõi. Sau khi ăn cơm xong, anh ta lại đặt chiếc sọ và bộ quần áo vào giỏ, rồi đặt giỏ ngay bên cạnh mình, nằm xuống rên hừ hừ, lấy mấy lá trầu đắp lên thái dương, làm như đang bị một cơn đau đầu dữ lắm.

Nằm được một lúc, anh gượng dậy gọi với lên người đàn bà chủ nhà xin phép được ở tạm đêm đó dưới hàng hiên nhà cô, vì người muốn ốm. Người đàn bà thương hại đồng ý ngay.

Sáng hôm sau, anh chàng thức dậy một cách mệt nhọc, cử chỉ chậm chạp, tuy trông người vẫn khỏe. Vì tò mò, người đàn bà chủ nhà rón rén đi chân trần ra xem anh ta làm gì. Biết cô ta đang đứng trên hàng hiên, Chao Chu lại đưa chiếc sọ ra và lặp lại những việc như tối hôm qua. Trông thấy cảnh tượng đó, cô ta càng thương hại, đoán chắc anh ta chưa được khỏe nên chủ động cho phép anh ta ở đây cho đến khi nào sức khỏe hoàn toàn bình phục. Cứ mỗi lần anh ăn cơm, cô ta lại ghé mắt nhìn. Sau hai ngày như vậy, sang buổi sáng thứ ba, cô ta nói vọng xuống hàng hiên:

- Nếu anh còn ốm và chưa đi được, thì anh lên nhà nghỉ tạm, ở cái phòng sát hàng hiên ấy. Có lẽ ở trên này chóng khỏe hơn ở dưới thuyền. Chao Chu cám ơn rối rít. Anh kín đáo đưa chiếc giỏ có cái sọ lên trên nhà. Anh cư xử rất nhã nhặn và đóng vai người ốm rất tài. Người đàn bà tỏ ra quan tâm đến tình cảnh của anh hơn, dịu dàng hỏi:

- Anh ốm thế nào vậy?

- Vẫn cái chứng bệnh cũ của tôi đấy thôi, vài ba ngày chắc khỏi.

Cô ta cho anh vài thứ thuốc để uống và còn giúp anh nhiều việc khác. Đám người giúp việc trong nhà toàn đàn bà con gái, hễ rảnh rỗi là cũng đến trò chuyện cùng anh. Trong số những người đó anh làm thân với một người ở rất thân cận của bà chủ nhà. Anh nhờ người này lấy cắp chiếc sọ ông chủ mà bà chủ cất kĩ trong phòng ngủ của mình, hứa sẽ thưởng cho nhiều tiền. Anh đặt chiếc sọ này vào đúng một giỏ với sọ của vợ anh. Đến bữa cơm, anh cũng đơm làm hai bát như cũ, rồi mở giỏ để lấy chiếc sọ “vợ” ra. Nhưng anh tỏ vẻ ngạc nhiên, vì thấy trong giỏ có vật lạ, bèn kêu lên:

- Cái gì thế này. À, hóa ra cô ta làm những việc thế này đây. Hèn chi đang đêm nghe có tiếng động. Thế này thì quá lắm, thật là một điều sỉ nhục, không thể nào chịu nổi.

Nghe cách nói khác mọi khi, bà chủ nhà càng chú ý lắng nghe. Biết thế, anh ta nói tiếp:

- Cô chết đã bốn năm, tôi vẫn một lòng chung thuỷ với cô, chẳng bao giờ nghĩ đến việc lấy vợ khác. Dù vất vả thế nào tôi cũng không quên mang cô theo bên cạnh, ăn ngủ đều có nhau như hồi cô còn sống. Vậy mà cô đã làm những gì. Mới ở đây có mấy ngày mà cô đã quyến rũ được cái sọ của chồng bà chủ nhà tốt bụng. Thế là hết tình nghĩa với nhau rồi. Từ nay, mỗi người hãy đi theo cái “nghiệp” của mình. Cô hãy sống với người yêu mới của cô, từ nay cô không còn là vợ tôi nữa.

Nói xong anh ta lấy cả hai chiếc sọ ra khỏi giỏ, mang đặt ngoài sân. Anh ta lấy con dao trong giỏ ra băm nát cả hai chiếc sọ, rồi nhặt các mảnh sọ vụn bỏ vào trong chiếc giỏ vứt xuống sông.

Người đàn bà chứng kiến tất cả những việc đó từ đầu đến cuối. Cô ta cảm thấy đau xót. Thì ra linh hồn người chồng mà mình yêu quý chung thuỷ đã lừa dối mình đi yêu linh hồn người “vợ” Chao Chu. Càng nghĩ càng tủi thân, nước mắt chảy ròng ròng. Thế là hai linh hồn đó có thể hợp lại thành vợ chồng với nhau. Còn ta, cũng được tự do tái giá nếu muốn. Tự nhiên, cô ta thấy người chồng đáng mơ ước chính là Chao Chu.