Cây đa máu (phần 1) - Ngạ Qủy

Trước cửa nhà ông phú hộ Giận, mấy hôm nay cứ có bóng người lượn lờ qua lại. Kể từ khi người Pháp đóng cửa kho thóc thì chỉ có thể kiếm được lúa gạo nhờ phiếu chẩn mà chính phủ Đông Dương phát cho. Trong nước có lắm người chết, xác người chất thành đống nằm la liệt khắp miền thành phố. Kẻ sống thì vạ vật chẳng khác nào cái xác khô lượn lờ qua lại, hệt như bóng quỷ u linh lẩn khuất trong màn đêm.

***

Thời buổi này lương thực khan hiếm, năm trước thì hộ có tiền cũng có thể ngẩng cao đầu mà hưởng sự sung túc trong khi loạn lạc. Thế nhưng sang đến năm nay thì dù có tiền cũng chẳng thể mua nổi gạo, tiền vàng để mốc trong nhà mà không dùng được. Phú hộ hay kẻ giàu có, thành ra cũng chẳng khác gì dân đen chân đất mắt toét, lắm khi còn phải tha hương cầu thực hệt như khất dân.

Nhà ông phú hộ Giận sở dĩ còn có thể trụ được đến giờ này, là nhờ có mối quan hệ quen biết với quan cai tổng người Pháp.

<img alt="cay-da-mau" data-cke-saved-src="https://www.truyenngan.com.vn/images/Phuongvtm/2018-01/cay-da-mau.jpg" src="https://www.truyenngan.com.vn/images/Phuongvtm/2018-01/cay-da-mau.jpg" width:500px"="">

Phú hộ Giận có con gái là Thị Nhung, nổi tiếng xinh đẹp trong vùng, được nhiều thiếu gia dân chơi Hà Thành để mắt tới. Phú hộ Giận nhờ đó mà có được nhiều quà cáp và có mối quan hệ rộng với người Pháp, người Nhật để nhận gạo bông.

Nói đến, dân tình kẻ thì thiếu đói nằm vạ vật, kẻ thì đào củ dại gặm vỏ cây, kẻ thì há hốc mồm vì thiếu đói nằm chờ chết. Ấy vậy mà vẫn có những kẻ của ăn không hết còn thừa thãi đem cho trâu bò ăn, gạo để lâu sợ mốc thì đem nấu rượu, đem thóc ra đốt lò nồi hơi nước.

Mà nhà phú hộ Giận hưởng cuộc sung túc trong thời buổi cùng cực trái ngược với rất nhiều hoàn cảnh éo le xung quanh, lại còn ác ôn độc địa không ra tính người.

Nhiều hôm có người tha thẩn ở cổng nhà, chìa tay xin nắm gạo vãi mà còn bị phú hộ Giận cho người làm ra đe thẳng tay, cầm gậy gộc nện cho đến chết chỉ vì quấy rầy giấc ngủ trưa của ông ta.

Cánh người làm của phú hộ Giận buổi ấy có tên hầu Lý là nổi danh nhất, được phú hộ Giận tin cẩn cho cầm đầu bè đảng tay sai, hễ có khất dân đến làm phiền là đuổi đánh.

Một hôm, hầu Lý trông thấy trước cửa nhà ông phú hộ có một người đàn bà mặt mày nhọ nhem nhọ thỉu, sắc mặt hốc hác, định bụng chạy ra ngoài chửi bới đuổi đi.

Khi gã ra đến nơi mới phát hiện, thì ra cái người đàn bà hốc hác mà gã sắp đuổi đánh ấy nào đâu lại chính là người bạn thuở hàn vi của gã bên làng Đào. Nổi lòng thương tình, gã định rìu người đàn bà vào trong nhà tính vụng trộm cho ăn bữa cơm. Nhưng trong đầu gã đột nhiên nổi lên câu nói của phú hộ Giận: "Thời buổi này nếu không muốn bị người ta ăn xương uống máu, thì dẫu cho có là bạn bè thì tao cũng giết. Mình thương tình nó thì mình cũng chết, cho nó ăn không khác gì đem máu thịt của mình ra mà chiêu đãi. Sống bữa nay bữa mai, biết thế nào mà làm phúc cho thiên hạ, chỉ làm cho kẻ biếng nhác được dịp hưởng thụ, lũ sâu mọt thì mục kiếp vẫn là sâu mọt không thể tồn tại trên đời. Nếu đã được hưởng phước thì cố mà giữ lấy, chớ vì phút mủi lòng mà tự rước họa vào thân..."

Câu nói ấy bấy lâu nay khiến gã cứ đau đáu trong lòng, chỉ vì phú hộ Giận là người đã cưu mang gã, là người dang tay đón lấy gã khỏi cái chết trong buổi lầm than. Đối với hầu Lý, phú hộ Giận chẳng khác nào cha mẹ của gã, có ơn tái tạo, có chiết lý thâm sâu và có đầu óc cao hơn cả bậc trí giả đương thời. Lời phú hộ Giận nói thì kiểu gì cũng đúng, mà đã đúng thì không nên làm trái, nếu làm trái thì chẳng khác nào tự lấy đá đập vào chân mình, tự moi ruột gan máu thịt ra cho kẻ khác nhìn thấu, tự đem số phận mình rớt xuống lồng bàn thiên hạ cho người mổ xẻ.

Nghĩ đến đấy, gã không dám tiếp tục giúp đỡ người đàn bà đang nằm dưới đất kia. Bởi vì suy cho cùng, thân gã giờ này còn lo chưa xong, nào có thể có lo chuyện cho bạn.

Người đàn bà đôi mắt mơ màng, chỉ còn có hơi thở thoi thóp. Dường như cô ta đã nhìn thấy gã, nhưng không nói được, chỉ có đôi mắt đờ đẫn nhìn gã như muốn cầu xin một chuyện gì đó, một chuyện mà dẫu có khi sắp chết cũng phải tiên quyết làm cho được.