Ông Huyện khảo đá

Ngày xưa, ở tỉnh Hà Tĩnh có người đàn bà nghèo khó, cuối năm đem rau ra chợ bán để lấy tiền mua thức ăn trong 3 ngày Tết. Bà về đến nửa đường, qua một cái cầu tre, bà run lẩy bẩy để rơi cả rổ đồ ăn xuống sông. Không còn biết tính ra sao, vì đã hết cả tiền rồi, bà ngồi bên cầu mà khóc lóc.

Lúc đó, ông huyện đi qua, thấy vậy mới hỏi cớ sự làm sao người đàn bà thưa: “Tôi đi chợ Tết về qua cây cầu này, cầu lắc lư, tôi đổ cả thức ăn xuống sông, nhà tôi nghèo quá, không biết lấy tiền đâu ra mua lần nữa, tôi không dám về nhà, sợ chồng tôi đánh mắng”. Ông huyện động lòng thương, bảo bà đó theo ông về huyện đường.

Về đến huyện, ông sai người đi khiêng một tảng đá vào đặt tại công đường, bảo lấy giây trói đá lại, cắt một tên lính cầm roi đứng một bên, đặt 2 cái thùng ở trước cửa nha, rồi cho rao ngoài phố: Ai muốn xem quan huyện tra khảo đá thì vào mà xem. Lại dặn lính: Ai muốn vào xem thì phải bỏ vào thùng 3 đồng tiền. Từ sáng đến chiều 2 thùng đã đầy tiền. Ông huyện hẹn với người vào xem đến mai trở lại, rồi ông lấy số tiền thu được trao cho người đàn bà.

Đến hôm sau người ta mới biết là ông huyện bày ra việc khảo đá để cứu giúp người đàn bà nghèo khốn.