NGƯỜI ĐÀN BÀ VÀ CÁI TỔ SẺ RI

Hắn nghi kỵ cho tôi có ý gì với vợ hắn chăng? Nguy hiểm quá. Tôi hơi phân vân, đắn đo thì vợ hắn đã nhanh nhẩu kéo ghế...

***

Vào đến cửa nhà hắn, tôi hơi ngạc nhiên vì đã thấy một mâm rượu và đồ nhắm tinh tươm. Có mực khô, có móng giò luộc và có cả đĩa rau mùi xanh rờn với đĩa nhỏ ớt đỏ tươi, thái lát mỏng. Vợ hắn ăn mặc đẹp, và hình như cô ta còn trang điểm nữa chứ, má hồng, môi mọng, tóc vấn cao để hở cái gáy trắng ngần. Ở cùng khu nhà mà hôm nay tôi mới nhận ra cô hàng xóm xinh đẹp. Vợ hắn đon đả chạy ra, cười tươi như hoa.

Tôi bỗng chột dạ! Thôi chết chắc có việc gì hệ trọng lắm liên quan đến mình thật rồi. Đang đêm hôm thế này mà hắn "tróc" mình đến nhà là có chuyện rồi. Chuyện cái tổ chim sẻ ri ngoài giàn hoa giấy thì có ai biết đâu. Tôi chỉ vô tình tôi nhìn thấy, rồi bí mật theo dõi vì muốn nhớ lại tuổi ấu thơ bắt chim, tìm sáo trên vùng đồi trung du những trưa hè đổ lửa. Vợ hắn cũng phát hiện ra cái tổ chim và dõi theo vợ chồng nhà sẻ ri với nỗi niềm khác. Thế thôi.

Vợ chồng hắn đã ly dị nhau từ hơn một năm trước rồi. Khi con bé mới bảy tám tuổi. Mấy ngày đầu cả khu nhà chúng tôi ở, chỗ nào cũng thì thào to nhỏ, ai cũng bảo vợ chồng ấy ly dị nhau là phải, đời thủa nhà ai cứ dăm bữa, nửa tháng lại thấy cãi cọ nhau ầm ĩ. Nghe đâu ra toà hai người kể tội nhau nhiều lắm. Vợ hắn chê chồng: "Hôi như cú, nhậu nhẹt cả ngày, không gái gú, bồ bịch nhưng lôi về nhà cho vợ con toàn mùi rượu, mùi mắm tôm, mùi tỏi, mùi mồ hôi dầu... khủng khiếp, sống với anh ấy tôi chết mất vì không chịu đựng được. Anh ấy bẩn thỉu, bê tha... anh ấy say xỉn cả ngày... Anh ấy vũ phu lắm, đánh tôi thâm tím mặt mày đây này". Chị vợ vén mớ tóc lên dơ ra vết sẹo mới mọc da non ở thái dương. Còn hắn thì tức giận suýt nữa giơ tay lên cho vợ cái tát cuối cùng ngay trước mặt mọi người. Bắt gặp ánh mắt nghiêm nghị của vị thẩm phán, mặt hắn tím lại rồi văng vào mặt vợ: "Tao thề không bao giờ thèm nhìn mặt mày nữa", rồi giục toà nhanh chóng làm thủ tục ly hôn.

Căn nhà được ngăn đôi, vợ và đứa con gái nhỏ ở gian ngoài, còn trông thêm xe cộ sinh sống, hắn ở phòng trong. Khi nào vợ hắn (bây giờ gọi là vợ cũ) kiếm đủ tiền trả thì hắn sẽ đi chỗ khác. Thế cũng phải, hắn đi làm cả ngày, chỉ tối mới về chui vào ngủ. Tuy nhiên chỉ có một phòng vệ sinh nên họ còn phải chung đụng nhau. Sáng sớm hắn phải nhường vợ cũ và con lục sục các thủ tục trước xong mới đến lượt mình vào, tối đến hắn về muộn cứ tự động đi qua gian ngoài lại chui tọt vào tổ của hắn, chật chội hay ẩm ướt quan trọng gì đâu? Quần áo thay ra theo thói quen hắn vứt vào cái chậu trong phòng vệ sinh, những ngày đầu chị vợ cũ bực mình nhặt vứt lại từ cái quần đùi đến áo sơ mi của hắn. Chị chỉ giặt quần áo hai mẹ con. Hắn lẩm bẩm : "Đồ đàn bà thù dai". Hôm nào gần hết quần áo sạch để mặc thì hắn giặt giũ qua loa, phơi ra lan can rồi kệ nắng mưa, khô rồi ướt, ướt rồi lại khô. Tối, rút quần áo vào, chị vợ cũ cũng kệ, có hôm chị giặt giũ nhiều thứ quá không có chỗ phơi, chị rút cả đống của hắn vào sai con bé ôm sang giường hắn để. Cũng có khi áo quần của hắn đong đưa mãi ngoài dây đến bạc cả mầu chị cũng không thèm nhìn.

Cái buổi hắn vắng nhà đầu tiên chị vợ cũ thấy sốt ruột nhưng nghĩ "lão có phải chồng mình nữa đâu mà lo". Đến tối hôm sau đã thấy hắn về, dẫn đứa con gái đi ăn tối, hai bố con riú rít vui vẻ. Hắn không say rượu lè nhè như trước nữa. Sáng đi làm còn thấy hắn cắp cặp da, ăn mặc tươm tất hơn, trai không vợ có khác, hắn phải chỉn chu để đi chim gái? (Đấy là chị đoán như vậy). Hôm trước chị đi chợ gặp một chị ở cơ quan lão mới biết dạo này lão chuyển sang cơ quan khác, nghe đâu làm trưởng phòng gì đó. Mặc kệ! Chị không thèm, dù gì thì lão cũng vẫn là lão thôi, lão vẫn là cái thằng đàn ông u vai thịt bắp, mồ hôi dầu, cục cằn, thô lỗ và vũ phu... Chị là cô giáo cơ mà, dù có dạy lớp một thì chị vẫn là cô giáo. Chị còn trẻ, lại xinh xắn, ra đường còn khối thằng đàn ông nhìn theo. Chị biết cái lợi thế của mình lắm chứ. Vài năm nữa chắt bóp đủ tiền chị trả cho hắn, mẹ con chị sử dụng cả cái phòng trong nữa, mẹ con chị sẽ tự do bay nhẩy.

Dạo này hình như lão rủng rỉnh tiền hơn. Chưa đến đầu tháng đã gọi con bé sang đưa tiền ( toà quyết định lão phải trích ra mỗi tháng bảy trăm ngàn đồng để nuôi con) không phải bảy trăm "nghĩa vụ" mà là một triệu. Nhiều lần chủ nhật lão dẫn con đi mua sắm bao nhiêu quần áo đẹp, đường sữa, và cả con búp bê to tướng, chị tự ái, bực mình cả với con bé. Nó quấn quýt với lão là nó chê chị nghèo, nó yêu bố nó hơn cả chị vì bây giờ bố nó không say rượu lại chiều chuộng nó. Chị biết mình vô lý, lão là bố của nó, lão đi đâu mấy ngày là con bé thắc thỏm. Tối đến học bài xong con bé dằn dọc không ngủ ngay mà còn ấm ức chán. Những hôm như vậy chị ôm nó vào lòng kể chuyện cho nó nghe. Hết mọi chuyện, chị lại kể đến chuyện hai vợ chồng nhà sẻ ri. Nó bắt chị kể đi, kể lại mãi. Lôi thôi rượu chè, thô tục thế nhưng chị biết lão yêu con bé vô cùng. Lão không chuyển đi chỗ khác cũng chỉ vì lão không chịu được khi phải xa con bé.

Thằng đàn ông "hôi như cú" vẫn đi về như vậy, chị với lão chạm mặt nhau ở lối ra vào cũng chả thèm chào hỏi. Vậy mà có hôm nhìn lão cắp cặp da đen bóng, ăn mặc chải chuốt gọn gàng dắt xe ra, chị cũng hấm hứ nguýt dài. Lão chả nói gì nhưng hình như tủm tỉm cười. Ghét nhất là cái thói trút quần áo ra không thèm giặt, chị vẫn mặc kệ, lão có nhờ đâu. Bực mình vậy thôi nhưng nếu lão đi công tác mấy ngày là chị lại thấy vắng vẻ, chỗ để xe máy của lão trống ra môt khoảnh. Không thấy quần áo của lão trút ra chị buồn, máy giặt sáu kg chỉ có vài bộ của mẹ con chị cũng phí.

Chiều nay cơn mưa trái mùa kéo đến, trời đất tối sầm, sấm chớp ầm ầm. Chị chạy ra lan can rút vội quần áo vứt lên đi văng, may mà con bé vừa về đến nhà.

Chị lo lắng lấy khăn xoa đầu cho nó từng tý, vậy mà nó nhìn ra sân rồi hét lên:

- Mẹ buồn cười thật. Sao mẹ không rút quần áo của bố vào.

- Bố nào?

- Bố con chứ còn bố nào nữa.

- Mặc kệ bố mày!

Ngoài lan can đã nhỏ lột độp mấy giọt nước, chị lại chạy ra rút nốt mấy cái quần và áo của lão, trong bụng ấm ức với con bé quá. Lúc nào nó cũng "bố con, bố con". Nước mưa xối xuống rào rào, chưa bao giờ chị thấy mưa nhanh và mạnh như vậy. Bực mình chị vứt mạnh đống quần áo của lão xuống nền nhà.

Đứa con gái chạy lại ôm chân chị cự nự:

- Sao mẹ lại vứt quần áo của bố xuống sàn nhà chưa lau?

Nó nói rồi nhặt hết bỏ lên đi văng.

Chị ngồi gấp đống quần áo của hai mẹ con, buồn quá nước mắt chị chảy dài, đứa bé mải nựng niụ con búp bê bố nó mới mua nên không biết mẹ nó đang khóc. Ngoài kia mưa xối xả như thác nước đổ. Cái mảnh tổ chim rơi xuống trôi theo dòng nước. Chị lại nghĩ đến ba bố con nhà sẻ ri không biết ra sao? Chắc con sẻ xám lại kiếm được một nàng nào rồi cũng nên? Lại xây tổ, lại ấp trứng, lại tách đàn... Lão chồng của chị nữa, giờ này không biết lão chết trôi, chết nổi ở đâu mà mấy hôm nay cũng không thấy vác mặt về, con bé thì lúc nào cũng bố con, bố con...

Tối hôm ấy hai mẹ con sắp cơm ra ăn, con bé luôn miệng khen "thịt vịt quay bác An mua ở Bắc Kinh ngon nhất" mà chị thấy cổ họng nghẹn đắng. Đúng là trẻ con, khóc đấy, cười đấy, mẹ nó buồn nẫu cả ruột mà nó lại véo von hát nữa chứ. Thấy chị ăn ít nó cũng chả biết hỏi han lấy một câu. Thật là bố nào con ấy, cả nòi nhà nó vô tâm vô tính. Đêm khuya con bé ôm gấu bông ngủ say, thỉnh thoảng nó còn mê ngủ cười khúc khích. Chị trằn trọc không thể ngủ được. Chị dậy dọn dẹp rồi tiện tay gấp luôn mấy cái quần áo của lão chiều nay con bé nhặt dưới sàn để lên đi văng. Lão đi đâu thế nhỉ? Hay là lão có ai? Đúng rồi! Dạo này thấy lão ăn mặc chải chuốt lắm, chị bần thần với đống quần áo của lão mà một thời chị ghê tởm với cái mùi nồng nặc của mắm tôm, của tỏi, của xăng dầu, vôi vữa.... Này đây cái áo sơ mi kẻ sọc. Này đây cái quần thô sáng mầu, lại cả áo sơ mi cộc tay mầu cửu long nữa chứ, những cái kia thì tự tay chị mua cho lão từ trước khi chị và lão còn chung sống, còn cái này lão tự mua hay của con nào tặng lão? Ô hay, chị lẩm cẩm mất rồi. Lão với chị giờ có phải vợ chồng nữa đâu, lão muốn đi đâu thì đi, muốn lấy ai thì lấy chỉ cần lão đừng có phơi bầy ra trước mặt con bé. Chị cố nhon nhặt chắt bóp vay muợn thêm để trả tiền cho lão xéo đi chỗ khác khuất mắt. Hai mẹ con thoải mái, khỏi phải chung đụng, con bé khỏi quấn quýt "bố con, bố con" ngứa cả tai.

Chị lại ngồi thừ ra trong đêm. Thạch sùng tặc lưỡi chặc chặc, côn trùng ỉ eo, đêm bao la mà chỉ có mình chị. Đầu óc vẩn vơ lại bắt chị quay trở lại với bao nhiêu câu hỏi? Hắn đang ngủ ở đâu nhỉ, có khi đang chăn ấm đệm êm với con đàn bà nào, ngày trước người lão hôi bẩn thật nhưng cái nết ngủ của lão thì nồng ấm tuyệt vời. Trước kia dù giận dỗi nhau thế nào hắn cũng gối đầu tay và ôm chặt lấy chị cả đêm. Con bé ngủ riêng từ lúc ba tuổi, chị cứ tự nhiên cuộn tròn nũng nịu trong vòng tay hắn, chị thấy giấc ngủ đến thật bình yên, thật êm đềm.

Vậy mà bây giờ đêm đen dài dằng dặc chỉ có một mình chị. Lão chồng hôi mù chết tử, chết tiệt của chị đang ở đâu? Mà cũng tại lão cơ. Ai bảo lão cứ bỏ chị đi cả ngày, bê tha rượu chè. Trục trặc công việc ư? Cơ quan gặp khó khăn ư? Thì liên quan gì đến cái tổ "chim cúc cu" ở cái khu tập thể toàn những nhà cán bộ này. Ai đời chị có chồng mà cứ như đơn độc, đi đâu cũng chỉ một mình, làm gì cũng chỉ một mình. Ốm đau cũng chỉ một mình. Hắn đi khắp chốn mọi nơi thì được vậy mà hễ có công việc gì chị nhờ là kêu bận, là thoái thác đùn đẩy cho vợ. Chợ búa, cơm nước đã đành đến việc lớn lao như học hành, hộ khẩu, mua xe cộ cũng đùn cho vợ. Đàn ông như lão thì chết quách đi cho xong. Mà sao lúc nào lão cũng kêu than bận rộn, người ta bận rộn phải nhiều tiền chứ đằng này lão chỉ có vẻn vẹn đồng lương kỹ sư. Chị chán, vậy là chị quyết định phá bung ra cho bõ ấm ức trong lòng. Mọi cái qua đi rồi có trở lại được nữa đâu? Cái tổ "chim cúc cu" của chị đã tan tành rồi đấy! Con bé nằm ôm gối, thỉnh thoảng lại mơ ú ớ gọi bố... bố. Bây giờ chị ngồi đây, cái áo may ô của lão bày ra trước mắt chị, nó tuột đường may một bên vai chỉ còn đủng đeo dính lại với nhau, chị đứng dậy lục tìm kim chỉ đính lại, chị đưa cả cái áo lên miệng cắn đứt chỉ thừa. Ôi chao, cái mùi mồ hôi của lão, gần một năm rồi mà vẫn quen thuộc thế này sao? Mùi mồ hôi đàn ông nồng nàn quyến rũ chứ có hôi tý nào đâu? Chị tắt điện ôm cái áo vào lòng khóc nấc lên.

Đêm tạnh hẳn. Sau mưa hình như mọi cái đều đựoc gột rửa sạch sẽ và tinh tươm lạ kỳ. Chị thấy lòng diụ lại, có cái gì mơ hồ lắng đọng trong tâm can chị. Chị thiếp đi, cái áo may ô của lão vẫn phủ lên mặt.

Chiều hôm sau lão vẫn chưa về, lòng chị sốt ruột vô cùng. Trên đường đi dạy về suýt nữa thì chị tạt vào cơ quan của lão kiếm cớ, mắng cho lão một trận, đừng có lôi kéo dụ dỗ con bé về mình. Nó còn nhỏ lắm, trong sáng hồn nhiên lắm chứ không thấm đẫm cái sự bê tha rượu chè, sa đà, quán xá, luộm thuộm đâu. Cứ để sau này nó lớn, tự nó phải biết đối xử với bố mẹ nó thế nào? Nhưng chị lại thôi. Không đời nào! Đến cơ quan lão chẳng hoá ra mình nhớ lão? Có khi lão biết thóp mình, cười khẩy vào mũi mình thì dở quá. Với lại cái tát nóng bỏng hôm nào của lão vẫn đau rát một bên má chị. Một nỗi niềm vừa thổn thức, vừa tức tối lại bùng lên trong lòng chị. Kệ thây lão, chị chả có quyền gì cả. Lão với chị giờ là người dưng nước lã. Mai kia lão sẽ đi khỏi, sẽ cưới vợ, nghĩ đến lúc lão lấy vợ khác lòng chị quặn lại.

Hôm sau, hôm sau nữa thì lão về, bố con ôm chầm lấy nhau ngay trước cửa. Bố con kéo nhau vào trong nhà tíu tít nô đùa nhau.

- Bố nhớ con gái quá. Chuyện cải tổ chim sẻ ri con gái kể dến đoạn nào rồi nhỉ?

- Ứ, tại bố đi lâu chứ, đến đoạn : nàng sẻ mái hàng ngày ở nhà ấp hai quả trứng, còn chàng sẻ xám bay đi kiếm mồi, tối nào về trên mỏ cũng có một con sâu béo mẫm..."Chứ nó không được đi uống bia à?" Lão chen vào trêu chọc con bé

- Ứ gì ... Không phải thế... nàng sẻ nâu ra tận cửa đón chồng, nó âu yếm quệt mỏ vào hai bên cánh của chàng sẻ xám, hình như nàng đang xoa bóp đôi cánh mỏi dừ của chồng vì phải bay cả ngày. Chàng sẻ xám còn ghé cái đầu tròn như quả nhãn vào hai cánh vợ nữa. Vợ chồng nhà sẻ ri lại ríu rít với nhau...

Bên này chị cũng lắng nghe giọng diễn cảm của con bé. "... Nàng sẻ nâu ra tận cửa đón chồng." Vậy là chị không may mắn bằng con sẻ nâu. Câu chuyện vợ chồng nhà sẻ chị kể cho con nghe lâu rồi. Sao con bé không kể cho bố nó nghe chuyện khác mà lại nhớ mãi câu chuyện đôi vợ chồng nhà sẻ ri nhỉ? Cái tổ chim từ năm ngoái làm chị phân vân. Con sẻ nâu đã bị trúng đạn súng hơi của kẻ nào và ở mãi đâu đó. Chỉ chỉ thấy xác nó chết kẹt vào cái mái bạt che xe ngay trước cửa. Tội nghiệp con sẻ nâu xinh xắn là thế mà chết rũ ra, một bên cánh bị thủng, máu bầm đen lại, chắc nó cố bay về đến gần tổ để gặp bầy con rồi mới chết. Hôm sau, mấy bố con nhà sẻ quấn túm nhau bay đi, chẳng thấy về. Chị không kể điều này cho con bé biết. Liệu chàng sẻ xám lông xơ sác, xấu xí có bê tha hôi mù như lão không? Sao ngày ấy mỗi lần lão say khướt chị không dìu lão vào nhà, thay quần áo và lau rửa cho lão như nàng sẻ nâu lấy mỏ quệt vào hai cánh rã rượi của chồng nhỉ? Chị có lỗi chăng?

Phòng trong im lặng, chợt con bé gọi: " Bố ơi ! Bọn sẻ ri bay đi mất rồi! Mẹ còn bảo: mấy hôm trước mẹ nhìn thấy sẻ con tập bay. Mẹ lại bảo cả nhà chúng bay đi xây tổ mới, to hơn, đẹp hơn mà". Con bé đã ngừng kể chuyện, còn lão thì im lặng. Chắc lão cũng đang nghĩ về những con sẻ ri?

Phòng ngoài chị cố dấu đi tiếng khóc nấc. Chúng rủ nhau bay đi cả rồi. Chị bực mình gọi mãi con bé mới chịu về học bài, còn khệ nệ ôm một bọc bảo là quà của bố đi Điện Biên về, nó lục tung đống đồ ra rồi phụng phịu: " Ứ gì, bố mua quà cho con mà toàn những thứ của mẹ". Măng đắng, gạo nếp lào, phấn hoa, cả miếng vải thổ cẩm để may áo nữa chứ, nó chỉ đựoc mấy gói bánh sữa thôi. Chị biết vậy chỉ à ừ rồi tắt đèn đi ngủ. Lão lục xục một lúc rồi cũng thấy tắt đèn.

Mấy hôm sau lão lại đi. Ba ngày, năm ngày, một tuần chị tính từng ngày lão vằng nhà. Đi rồi về bất kể đêm hôm sớm tối, tắm táp, lục xục. Măng đắng, gạo nếp lào, phấn hoa mật ong lão cho, chị vẫn ăn. Quần áo bẩn thay ra lão vẫn vứt vào bồn tắm, chị ngứa mắt, nhưng tiện tay lại vò sạch sẽ cho vào máy giặt, phơi khô rồi gấp cẩn thận cất vào tủ của chị.

Lão vẫn đi về, chị vẫn đắp cái may ô cũ của lão lên mặt ngủ ngon mỗi đêm.

Lần ấy, lão về nhà khuya lắm. Con sẻ ri xám, lông đuôi xơ xác của chị đã bay về. Cả khu nhà chìm trong giấc ngủ im lìm. Lão không bấm chuông mà nhẹ nhàng gõ cửa. Chị giả vờ ngủ say không thưa, lão thở dài, quay đi mấy phút, chị bồn chồn định dậy gọi lão lại nhưng lòng kiêu hãnh lớn quá, chị lại nằm xuống. Chị rất lo, lão đi thì ngủ ở đâu đêm hôm thế này? Lại thấy lão quay lại gọi khẽ:

- Nga .. Nga ơi mở cửa cho tôi...

Chị lồng dậy giả vờ dụi mắt bật điện mở cửa cho lão rồi quay lại, cái quai váy ngủ mỏng tanh trễ nải để hở ra cả bầu ngực vốn đã rất phồn thực, trắng ngần. Khoá xong cửa, chị lại tắt đèn đi ngủ tiếp. Lão tắm táp ì uồm rồi đến bên phòng chị thò đầu vào gọi khẽ: "Nga ... Nga cho tôi lấy mấy áo... quần . . . áo". Chị nghe giọng nói run rẩy đứt quãng của lão mà thương. Gớm sao bây giờ hiền lành thế, chả bù cho trước kia, say khướt, lè nhè. Hơi một tý là quát tháo ầm ĩ, bây giờ đi về đơn độc cho đáng đời. Đi lắm, không chỗ nào chứa lại bò về chứ gì? (Chị vẫn cay nghiệt với lão như thế). Chị lại bò dậy lấy xấp quần áo đưa qua cửa, lão thò tay ra không cầm xấp quần áo mà tóm chặt tay chị. Lôi tuột chị vào phòng lão, là phòng ngủ của chị ngày xưa...

Sáng hôm sau con bé dậy lại phụng phịu dỗi: " Bố về mà mẹ ứ gọi con dậy!". Nó ăn vội vàng cái bánh sữa rồi đi học. Từ hôm ấy lão không đi công tác lâu ngày nữa, lão cũng không ăn cơm bụi dạ dập nữa mà về ăn chung với mẹ con chị. Bức tường ngăn tạm cũng được dỡ bỏ, cát, gạch đổ bừa ra sân mấy ngày nhưng đã được dọn sạch sẽ lúc nào chẳng ai để ý. Chị thỉnh thoảng vẫn đứng một mình thẫn thờ nhìn lên nơi có cái tổ chim sẻ ri đã tan mất, chỉ sót lại vài sợi rơm đã ngả màu ải trên lùm hoa giấy...

Đêm ấy hai giờ sáng, tôi mới lò dò lần cầu thang lên nhà tôi. Tôi và hắn uống thật nhiều mà không ai say, vợ hắn cũng uống, nàng ngồi nép vào người chồng, hai má hồng ngấm rượu rực lên... Qua ô cửa cầu thang tôi ngước nhìn lên, phía đằng đông trời sáng lên hưng hửng. Thì ra là trăng giêng hai mọc muộn.