Cerberus (Con chó săn ba đầu của Hades)

Trong thần thoại Hy Lạp xưa, Hades là nơi ảm đạm, tối tăm, nơi linh hồn người chết tìm đến. Triết học Hy Lạp sau này thêm vào ý tưởng rằng linh hồn người chết sẽ bị phán xét ở địa phủ, tùy theo công tội mà thưởng phạt. Rất ít người phàm trần, trong số đó có Heracles, Orpheus, Aenas và Psyche, có thể đến đặt chân đến địa phủ mà có thể quay về.


Cerberus (Con chó săn ba đầu của Hades)

Địa phủ được chia thành 3 vùng: vườn địa đàng Elysian (Elysium) dành cho linh hồn người tốt và anh hùng, vườn Asphodel dành cho người thường, và địa ngục Tartarus nơi giam giữ, và trừng phạt những linh hồn tội lỗi, độc ác và phản trắc. Sự phân chia này thực ra không nhất quán trong thần thoại. Có một số truyền thuyết lại kể về vườn Hesperides, nơi dừng chân của các anh hùng.
Trên đường đến địa phủ, người chết phải dùng một đồng tiền (mà thân nhân đặt vào miệng họ) để nhờ người lái đò Charon giúp vượt sông Acheron. Trong tác phẩm Aenid, Virgil kể về linh hồn của những kẻ ăn mày và những kẻ cô độc, vì không được chôn cất tử tế, phải dạt lại bên bờ sông, không có tiền để đi đò sang sông. Bờ bên kia sông được canh giữ bởi con chó ngao ba đầu Cerberus. Vượt qua Cerberus, linh hồn người chết tiến vào địa phủ để được phán xét.
Có năm dòng sông chảy qua địa phủ, mỗi dòng đều mang ý nghĩa tượng trưng riêng: Acheron (đau khổ, bất hạnh), Cocytus (than khóc), Phlegeton (lửa), Lethe (quên lãng), Styx (căm ghét). Trong số này, Styx, chia cắt ranh giới giữa dương gian và địa ngục, đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong thần thoại Hy Lạp, đến mức có thể ràng buộc lời thề của thần linh: Zeus thề rằng sẽ ban cho Semele bất cứ thứ gì nàng yêu cầu, và buộc phải thực hiện đúng lời thề, dẫn đến cái chết của Semele. Lời thề tương tự của thần mặt trời Helios đối với con trai mình, Phaeton cũng dẫn đến cái chết của anh ta. Trong một huyền thoại khác, tiên nữ Thetis, mẹ của Achilles, đã cầm gót chân đứa con sơ sinh của mình, nhúng cả thân người đứa bé xuống nước sông Styx, giúp Achiles trở nên bất khả xâm phạm ở mọi nơi trên cơ thể, chỉ trừ gót chân. Biểu tượng gắn liền với Hades là Mũ Tàng Hình và con chó ngao ba đầu Cerberus.
Cerberus hay Kerberos (tiếng Hy lạp Κέρβερος, Kérberos hay Sürbürǔs, là con chó săn ba đầu của Hades, với cái đuôi rắn, là con vật canh giữ ở cổng địa ngục. Ngoài ra, cũng có con vật canh cửa địa ngục khác như Orthus, người anh em hai đầu của nó. Cerberus giữ cổng cho Hades và đảm bảo chỉ có linh hồn người đã chết mới được vào, và ngăn không cho bất kỳ ai ra. Hắn là con thứ 2, ngoài Chimera và Hydra. Hắn được sinh bởi Echidna và Typhon. Trong lòng địa ngục, hắn vẫn có một ao ước là có được một cái đầu người. Điều đó chứng tớ Cerberus có nhiều nhân tính chứ không phải là thú vật.
Cerberus được cho xuất hiện khá nhiều lần, thường là trong các truyện về giải cứu thần linh hay siêu anh hùng. Một vài đặc điểm:
Hercules bắt Cerberus, một trong mười hai kỳ công của anh ta.
Orpheus sử dụng âm nhạc của anh ta để khiến Cerberus ngủ.
Hermes khiến hắn ngủ bằng cách rưới lên bằng nước từ dòng sông Lethe.
Trong Thần thoại La mã, Phù thủy Cumae khiến Cerberus ngủ bằng cách đưa bánh cho Aeneas để được cấp giấy phép quyền vào địa ngục.
Trong cổ tích La mã, Psyche cũng khiến Cerberus ngủ bằng cách đầu độc trong bánh.
Theo thần thoại Hy Lạp, sở dĩ Cerberus có 3 đầu là vì mỗi chiếc đầu tượng trưng cho quá khứ, hiện tại và tương lai.
Chó ba đầu Cerberus còn khiến mọi người khiếp sợ bởi chiếc đuôi rắn đáng sợ.Nhiệm vụ của chó ba đầu Cerberus là canh gác cổng địa ngục ở Tanaerum.Sinh vật thần thoại này sẽ ngăn không cho những kẻ có ý định đào tẩu khỏi địa ngục bằng cách bơi qua sông Styx.Tuy nhiên, trong một số trường hợp, Cerberus không hoàn thành nhiệm vụ canh giữ cổng địa ngục.Nguyên nhân là vì nhờ sự dẫn dắt của các thần hay bị dụ dỗ bằng thịt tươi nên một số người phàm trần có thể đánh lừa Cerberus để có thể ra vào chốn địa ngục dễ dàng.Mặc dù phải trông coi cổng địa ngục nhưng Cerberus vẫn ao ước có được một chiếc đầu người.
Chó ba đầu Cerberus còn trở thành một thử thách đối với người anh hùng Hercules. Cụ thể, theo truyền thuyết, Hercules được thần Hades cho phép bắt chó ba đầu Cerberus về trần gian nhưng chỉ được giao đấu tay không.
Đối với Hercules, thử thách này không hề khó khi người anh hùng bán thần này có thể dễ dàng chinh phục được quái thú này.