Bài tập  /  Bài đang cần trả lời

Điều kiện xác định của phương trình hệ quả và tương đương

Điều kiện xác định của phương trình hệ quả và tương đương
1 trả lời
Hỏi chi tiết
149
0
0
Pingg
17/12/2021 15:23:56
+5đ tặng
Phương pháp áp dụng
Cho hai phương trình f(x, m) = 0 (1) và g(x, m) = 0 (2)
1. Xác định tham số để phương trình (1) là hệ quả của phương trình (2) (nói cách khác “Để mọi nghiệm của (1) cũng là nghiệm của (2)”), ta thực hiện theo các bước sau:
Bước 1:
 Điều kiện cần
  • Giải và tìm nghiệm x = x0 của (1).
  • Để phương trình (1) là hệ quả của phương trình (2), trước hết cần x = x0 cũng là nghiệm của (2), tức là: g(x0, m) = 0 => m = m0.
  • Vậy m = m0 chính là điều kiện cần.
Bước 2: Điều kiện đủ với m = m0, ta được:
  • (1) <=> f(x, m0) = 0 => nghiệm của (1)
  • (2) <=> g(x, m0) = 0 => nghiệm của (2)
  • Kết luận.
2. Xác định tham số để (1) và (2) tương đương, ta lựa chọn theo hai hướng sau:
Hướng 1: Nếu (1) & (2) đều giải được.
Ta thực hiện theo các bước sau:
  • Bước 1: Giải (1) để tìm tập nghiệm D1. Giải (2) để tìm tập nghiệm D2.
  • Bước 2: Thiết lập điều kiện để D1 = D2.
Hướng 2: Sử dụng phương pháp điều kiện cần và đủ
  • Bước 1: Điều kiện cần: Giải và tìm nghiệm x = x0 của (1). Để phương trình (1) & (2) tương đương, trước hết cần x = x0 cũng là nghiệm của (2), tức là: g(x0, m) = 0 => m = m0. Vậy m = m0 chính là điều kiện cần.
  • Bước 2: Điều kiện đủ: Với m = m0, ta được: (1) <=> f(x, m0) = 0 => nghiệm của (1) và (2) <=> g(x, m0) = 0 => nghiệm của (2)
Kết luận.

Thí dụ 1. Cho hai phương trình: x+1−−−−−√−2=0, (1) và x2 - 2mx - m2 - 2 = 0. (2)
Tìm m để mọi nghiệm của (1) cũng là nghiệm của (2).
Giải​
Biến đổi (1) về dạng: x+1−−−−−√=2 <=> x + 1 = 4 <=> x = 3.
Do đó, để mọi nghiệm của (1) cũng là nghiệm của (2) điều kiện là x = 3 cũng là nghiệm của (2), tức là:
9 - 6m - m2 - 2 = 0 <=> m2 + 6m - 7 = 0 ⇔[m=1m=−7.
Vậy, với m = 1 hoặc m = -7 thoả mãn điều kiện đầu bài.
* Nhận xét: Như vậy, trong lời giải của thí dụ trên ta đã không sử dụng mẫu phương pháp điều kiện cần và đủ bởi các lý do sau:
  1. Phương trình (1) không chứa tham số.
  2. Dễ dàng tìm được tất cả các nghiệm của (1) và phép thử các nghiệm đó vào (2) đơn giản.
Trong những trường hợp một trong các lý do trên bị vi phạm các em học sinh nên thực hiện đúng mẫu điều kiện cần và đủ để giải.
Trong trường hợp (1) có chứa tham số ta cần chỉ ra được một nghiệm tường minh của (1) để tìm được điều kiện cần cho m. Cụ thể ta đi xem xét ví dụ sau:

Thí dụ 2. Cho hai phương trình: x2 - (m + 2)x + m + 1 = 0, (1)
x3 - 2x2 - mx - m2 + 3 = 0. (2)
Tìm m để mọi nghiệm của (1) cũng là nghiệm của (2).
Giải​
Điều kiện cần: Nhận xét rằng với mọi m phương trình (1) luôn có nghiệm x = 1.
Do đó, để mọi nghiệm của (1) cũng là nghiệm của (2) trước hết cần x = 1 cũng là nghiệm của (2), tức là:
1 - 2 - m - m2 + 3 = 0 <=> m2 + m - 2 = 0 ⇔[m=1m=−2..
Đó chính là điều kiện cần của m.
Điều kiện đủ: Ta lần lượt:
Với m = 1, ta được:
(1) <=> x2 - 3x + 2 = 0 <=> x = 1 hoặc x = 2.
(2) <=> x3 - 2x2 - x + 2 = 0 <=> (x - 1)(x2 - x - 2) = 0 <=> x = ±1 hoặc x = 2.
suy ra mọi nghiệm của (1) cũng là nghiệm của (2), tức m = 1 thoả mãn.

Với m = -2, ta được:
(1) <=> x2 - 1 = 0 <=> x = ±1.
(2) <=> x3 - 2x2 + 2x - 1 = 0 <=> (x - 1)(x2 - x + 1) = 0 <=> x = 1.
suy ra x = -1 không là nghiệm của (2), tức m = -2 không thoả mãn.
Vậy, với m = 1 thoả mãn điều kiện đầu bài.
HT ^^

Mở khóa để xem toàn bộ nội dung trả lời

(?)
Bạn đã đạt đến giới hạn của mình. Bằng cách Đăng ký tài khoản, bạn có thể xem toàn bộ nội dung trả lời
Cải thiện điểm số của bạn bằng cách đăng ký tài khoản Lazi.
Xem toàn bộ các câu trả lời, chat trực tiếp 1:1 với đội ngũ Gia sư Lazi bằng cách Đăng nhập tài khoản ngay bây giờ
Tôi đã có tài khoản? Đăng nhập

Bạn hỏi - Lazi trả lời

Bạn muốn biết điều gì?

GỬI CÂU HỎI
Học tập không giới hạn cùng học sinh cả nước và AI, sôi động, tích cực, trải nghiệm
Trắc nghiệm Toán học Lớp 10 mới nhất

Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi

Vui Buồn Bình thường

Học ngoại ngữ với Flashcard

×
Trợ lý ảo Trợ lý ảo
×
Gia sư Lazi Gia sư